QĐND - Hằng năm, cứ đến mùa thu hoạch mía, mì (sắn) vào thời điểm trước, trong và sau Tết Nguyên đán, tình trạng xe quá khổ, quá tải ngang nhiên lưu thông trên Quốc lộ 19 từ Gia Lai về Bình Định và Quốc lộ 19B từ Cửa khẩu Quốc tế Lệ Thanh (Đức Cơ) về TP Plei-cu (tỉnh Gia Lai). Hậu quả của tình trạng trên là làm hư hỏng nhiều tuyến đường, vi phạm an toàn giao thông, là nỗi lo, ám ảnh của nhiều người dân khi tham gia giao thông trên tuyến quốc lộ này.

Đầu năm 2014, UBND tỉnh Gia Lai đã thành lập các tổ kiểm tra liên ngành và có công văn chỉ đạo các ngành chức năng trong tỉnh kiên quyết xử lý các xe quá khổ, quá tải, đặc biệt là trên tuyến Quốc lộ 19 và 19B. Hàng trăm xe chở quá khổ, quá tải đã bị xử lý hành chính và hạ tải. Thế nhưng vì hám lợi, nhiều tài xế vẫn cố tình cơi nới thùng xe, chở hàng quá tải. Trung tuần tháng 1-2015, chúng tôi đã có chuyến thị sát từ Cửa khẩu Quốc tế Lệ Thanh (Đức Cơ) về tới chân đèo An Khê, giáp tỉnh Bình Định và đã chứng kiến rất nhiều xe tải chở mì, chở mía với trọng tải lớn, vượt quá tải trọng cho phép của cầu đường, quá trọng tải cho phép của phương tiện, ì ạch lưu thông trên tuyến Quốc lộ 19, 19B.

Một chiếc xe chở mì quá khổ, quá tải bị lật bên Quốc lộ 19B.

Thời điểm này, người dân ở khu vực biên giới huyện Đức Cơ, Chư Prông, Ia Grai của tỉnh Gia Lai và vùng đất bên kia biên giới thuộc nước bạn Cam-pu-chia đang thu hoạch mì, còn người dân các huyện phía đông của tỉnh Gia Lai như Kbang, Kon Chro, An Khê, Đăk Pơ cũng đang gấp rút thu hoạch vụ mía năm 2014. Tại Cửa khẩu Quốc tế Lệ Thanh, hàng trăm chiếc xe tải tập trung để chở mì về Cảng Quy Nhơn (Bình Định), nhiều xe chất mì lên cao quá thùng xe. Không giấu được nỗi buồn, ông Kpui Đăk (67 tuổi), dân tộc Gia Rai ở Moóc Đen (Đức Cơ) cõng trên vai đứa cháu nhỏ đi lấy nước về lo lắng: “Khi những cơn mưa trong năm hết rồi, bà con ở đây tập trung thu hoạch và bán mì, nên một lượng lớn xe tải từ các tỉnh đồng bằng lên đây tranh giành thu mua, tranh nhau lấn đường chạy ầm ầm, bụi bay mù mịt, mà xe nào cũng chất cao quá thùng hơn cả mét. Đường hẹp, dốc cao, quanh co nối tiếp nên rất dễ xảy tai nạn. Cách đây ba ngày, vì tránh xe chở mì nên có hai mẹ con ở làng Bi xã Ia Dom (Đức Cơ) bị ngã xuống lề đường bị chấn thương sọ não, phải đi viện cấp cứu”. Anh Nguyễn Trần Nghĩa (54 tuổi) ở Thăng Bình (Chư Prông) cho biết thêm: “Người dân sống ở gần hai bên Quốc lộ 19B lúc nào cũng nơm nớp lo sợ tai nạn. Ban ngày còn đỡ, về đêm thì đoạn đường này lúc nào cũng có xe chở gỗ lậu, xe quá khổ, quá tải phóng như điên. Nhà có việc gì ra đường là lo lắng lắm, đi bên lề đường mà lúc nào cũng sợ những chiếc “xe điên” kia húc vào. Cách đây 5 ngày, một chiếc xe công-ten-nơ chở gỗ lậu, phóng nhanh quá không làm chủ tay lái đã lao vào sân một nhà dân ở ven đường, rất may không ai bị thương, nhưng chỉ hai tiếng sau, một “đội quân” từ đâu kéo về bốc hết gỗ và nhanh chóng kéo chiếc xe đó đi, không còn dấu vết gì”. Qua quan sát của chúng tôi, rất nhiều xe chở quá khổ, qua tải vượt qua Trạm cân Song An, nhất là các xe chở mía.

Trung tá Võ Đình Tuấn, Tổ trưởng Tổ Cảnh sát giao thông tại Trạm cân Song An, cho biết: “Sở dĩ có chuyện đó, vì hiện tại cân của trạm đang gặp sự cố kỹ thuật, vì thế chúng tôi chỉ cho cân những xe có dấu hiệu quá tải. Thời gian cân một xe rất lâu, lưu lượng xe lại nhiều, nếu cân hết các xe, có thể dẫn tới ùn tắc giao thông. Những xe chở mía quá khổ, quá tải, đúng ra chúng tôi buộc các chủ xe phải hạ tải. Tuy nhiên, làm như thế người dân sẽ phải tốn thêm cước hạ tải, mía phải hạ tải dẫn tới bị khô, giảm trọng lượng, giảm trữ đường gây thất thu cho nông dân, vốn dĩ họ đã rất khổ cực. Trước mắt, chúng tôi sẽ làm tốt công tác tuyên truyền cho người dân chấp hành Luật Giao thông đường bộ, không chở quá khổ, quá tải. Sau đó, sẽ xử lý nghiêm các xe quá khổ, quá tải và áp dụng biện pháp hạ tải đối với xe chở quá tải”.

Qua tìm hiểu chúng tôi được biết, hầu hết những xe chở mía từ các huyện phía đông tỉnh Gia Lai đi Bình Định trọng tải đều trên dưới 30 tấn. Nhiều tài xế biết xe quá khổ, chở quá tải là sai, thậm chí bị phạt, bị tịch thu giấy phép lái xe, nhưng vì miếng cơm manh áo họ vẫn vi phạm. Anh Quân, một lái xe chở mía trên tuyến cho hay: “Mùa này, chúng tôi chủ yếu chở thuê mía và mì cho nông dân. Xe tôi 8 tấn, chở đúng tải thì được 4 triệu đồng, tiền dầu hết gần 3 triệu đồng, chỉ còn 1 triệu đồng, lại thêm chi phí ăn uống và các khoản khác dọc đường, nên số tiền còn lại quá ít, đành liều chở thêm vài tấn để kiếm cơm. Nếu lực lượng chức năng buộc hạ tải, hoặc xử phạt coi như là trắng tay, bỏ cuộc”.

Trên thực tế, ngành giao thông vận tải tỉnh Gia Lai đã có nhiều biện pháp, nhiều cố gắng, nhưng hiện nay, tình trạng xe chở mì, chở mía quá tải vẫn lưu thông trên tuyến Quốc lộ 19 và 19B. Điều đó cho thấy các ngành chức năng chưa có thái độ kiên quyết trong xử lý vấn đề này.

Để bảo đảm an toàn cho người dân khi tham gia giao thông, để bảo vệ và khai thác hiệu quả những cung đường huyết mạch của đất nước, trước hết chính quyền các địa phương và cơ quan chức năng cần đẩy mạnh biện pháp tuyên truyền cho người dân hiểu và chấp hành tốt Luật Giao thông Đường bộ; chở đúng tải trọng, chạy đúng tuyến đường, đúng tốc độ; kiên quyết xử lý nghiêm xe quá khổ, quá tải.

Bài và ảnh: LÊ QUANG HỒI