Theo tổ chức Y tế thế giới có 80% dân số thế giới sử dụng thảo dược để bảo vệ sức khỏe. Viện thực vật học Trung Quốc cũng khẳng định Việt Nam cùng với Trung Quốc và Lào là 3 quốc gia có tài nguyên cây thuốc phong phú nhất.

Tuy nhiên, hiện nay tài nguyên này đang bị cạn kiệt do hoạt động khai thác bừa bãi và công tác bảo tồn kém. Ngay cả ở các khu bảo tồn thiên nhiên, tình trạng khai cây thuốc cũng rất tùy tiện.

Ví dụ như tại các khu bảo tồn thiên nhiên Bình Phước, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu đã từ nhiều năm nay, hằng ngày có hàng chục người vào rừng khai thác dây ký ninh-cây dùng để làm thuốc chữa bệnh sốt rét rồi trở ra khỏi rừng một cách công khai hàng trăm ki-lô-gam.

Chính vì vậy, loài cây này ngày càng bị suy giảm và trở nên hiếm thấy ở đây. Hay như ở khu bảo tồn thiên nhiên Ta Kou, tỉnh Bình Thuận, cây thần xạ-một loại dược liệu có công dụng chính là chữa bệnh viêm xoang cũng bị khai thác tự do để bán cho khách thập phương. Bên cạnh đó, nhiều người dân vùng cao do không am hiểu về các loại dược liệu quý nên trong quá trình đốt phá rừng làm nương rẫy đã làm mất đi nhiều dược liệu phong phú và quý hiếm.

Làm thế nào để bảo tồn và nhân rộng được các loài thảo dược? Để giải quyết được gốc rễ vấn đề không chỉ xuất phát từ ý thức của người dân mà cần có những biện pháp từ phía nhà hoạch định, coi việc trồng cây thuốc như một loài cây xóa đói giảm nghèo tại những vùng có điều kiện thiên nhiên thích hợp. Mặt khác, cần phát huy vai trò của chính quyền, cơ quan chức năng trong việc kiểm tra, xử lý tình trạng khai thác bừa bãi dược liệu hiện nay.

 

 

 

Nguyễn Vĩnh Tường

(Viện Y học cổ truyền quân đội)