QĐND - Quý 1-2015, tăng trưởng kinh tế đạt 6,03%, cao nhất so với cùng kỳ 5 năm qua. Kết quả này là một minh chứng tiếp theo cho thấy những dấu hiệu phục hồi tốt của nền kinh tế trong thời gian gần đây. Đây là tiền đề để tạo ra niềm tin tăng trưởng kinh tế năm 2015 có thể đạt được mục tiêu 6,2%.

Sản xuất và tiêu dùng đều sôi động

Hiện nay, Tổng cục Thống kê (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) tính toán tăng trưởng GDP theo hai phương pháp là phương pháp sản xuất (từ tăng trưởng của các ngành sản xuất) và phương pháp sử dụng (gồm tiêu dùng cuối cùng, tích lũy tài sản và chênh lệch xuất nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ). Hai phương pháp này được sử dụng độc lập để kiểm tra. Đồng chí Hà Quang Tuyến, Vụ trưởng Vụ Hệ thống Tài khoản quốc gia (Tổng cục Thống kê) khẳng định, con số tăng trưởng GDP trong quý 1 là 6,03% là hoàn toàn chính xác, khoa học và cách tính toán phù hợp với thông lệ quốc tế.

Công ty Cổ phần Thực phẩm Sao Ta (Sóc Trăng) xuất khẩu nhiều sản phẩm sang các thị trường lớn như: Nhật Bản, Hoa Kỳ, EU, Hàn Quốc… Ảnh: TTXVN

Cũng có tính toán gần tương đồng, Ngân hàng HSBC (một trong những ngân hàng lớn nhất thế giới) cho rằng, chỉ số GDP quý I-2015 tăng 6%. HSBC đã dùng từ “mạnh mẽ” để đánh giá về cách khởi động năm 2015 của nền kinh tế Việt Nam.

GDP trong quý 1 năm 2015 có được mức tăng khả quan là nhờ sự hỗ trợ tích cực từ lĩnh vực công nghiệp, dịch vụ và hầu hết các ngành kinh tế trọng điểm của Việt Nam. Mức tăng trưởng của các ngành này nhìn chung đều cao hơn mức bình quân của giai đoạn 2011-2014. Cụ thể, khu vực công nghiệp và xây dựng tăng trưởng 8,35%, đóng góp 2,82 điểm phần trăm tăng trưởng. Trong đó, ngành công nghiệp tăng 9,01%, đóng góp 2,61 điểm phần trăm tăng trưởng. Khu vực dịch vụ tăng 5,82%, đóng góp 2,36 điểm. Ngành khai khoáng tăng thêm 6,7% đóng góp 0,53 điểm phần trăm tăng trưởng. Các ngành kinh doanh, dịch vụ cũng có mức tăng cao hơn so với cùng kỳ năm trước như thương mại tăng 7,11%, đóng góp 0,72 điểm phần trăm tăng trưởng; khách sạn-nhà hàng tăng 5,9%, đóng góp 0,26 điểm phần trăm tăng trưởng…

Bức tranh sản xuất sôi động của quý I còn được thể hiện qua các chỉ số như: Sử dụng điện cho sản xuất tăng 17,9% (quý I-2014 tăng 13,6%). Nhập khẩu-chủ yếu là nhập khẩu nguyên liệu cho sản xuất tăng 16,3% (quý I-2014 tăng 12,4%). Chỉ số sử dụng lao động của doanh nghiệp công nghiệp tăng 5,4% (cùng kỳ tăng 4,1%). Vốn đầu tư thực hiện theo giá hiện hành tăng 9,1% (quý I-2014 tăng 3,8%).

Bên cạnh yếu tố tăng cung, tổng cầu quý I cũng tăng so với cùng kỳ năm trước. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và tiêu dùng dịch vụ tăng 10%, nếu loại trừ yếu tố giá thì tăng ở mức 9,2%. Tiêu dùng cuối cùng của quý I tăng 8,67%, cao hơn nhiều so với các năm từ 2011-2014 (tương ứng tăng 4,56%, 4,60%, 4,46% và 5,38%). Tích lũy tài sản gộp tăng 6,7% (các năm từ 2011-2014 tương ứng tăng -12,46%, 0,3%, 3,34% và 6,6%). Sản xuất kinh doanh tăng trưởng cao làm tăng tiêu dùng trung gian.

Lạm phát ở mức thấp và cơ hội giảm lãi suất

Những biểu hiện của nền kinh tế thời gian qua cho thấy, đúng như dự báo, giá xăng dầu giảm mạnh đang tạo cơ hội cho phát triển kinh tế, có tác động tích cực nhiều hơn là tiêu cực. Nền kinh tế Việt Nam đã bước đầu tận dụng được cơ hội này.

Theo các chuyên gia của Ngân hàng HSBC, giá dầu giảm có thể sẽ tiếp tục thúc đẩy sức mua người tiêu dùng một cách trực tiếp do giá dầu và chi phí vận chuyển thấp hơn, và một cách gián tiếp khi các nhà sản xuất chuyển cho người tiêu dùng một khoản tiết kiệm nhờ giảm giá bán đầu ra. Thu nhập đang tăng dần là lý do tiếp theo giúp cho sức mua được cải thiện. HSBC dự đoán tiêu dùng cá nhân tại Việt Nam sẽ tăng từ mức 5,4% trong năm 2014 lên 5,6% trong năm 2015.

Điều đáng mừng đối với nền kinh tế Việt Nam là lạm phát đã nằm trong tầm kiểm soát, mặc dù giá điện và giá xăng vừa tăng trong tháng 3 vừa qua. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 3 năm 2015 tăng 0,15% so với tháng trước; tăng 0,93% so cùng kỳ năm trước; giảm 0,1% so với tháng 12 năm trước.

Đồng chí Cao Viết Sinh, Tổ trưởng Tổ công tác liên bộ về quản lý và điều hành kinh tế vĩ mô cho rằng, việc tăng giá điện, xăng dầu vừa qua sẽ tác động đến lạm phát quý II. Tuy nhiên, dự báo chỉ số giá tiêu dùng quý II sẽ chỉ tăng 1% đến 1,2%, trong đó mức tăng giá điện đóng góp 0,8%.

Lạm phát thấp là cơ hội để cắt giảm lãi suất, thúc đẩy cho vay phục vụ sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Trong Nghị quyết phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 3-2015, Chính phủ giao Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) giảm mặt bằng lãi suất cho vay trung, dài hạn từ 1% đến 1,5%/năm bằng biện pháp thị trường. Các chuyên gia của HSBC nhìn nhận Ngân hàng Nhà nước có cơ sở để đưa lãi suất thị trường mở (OMO) về mức 4,5%.

Không chỉ có HSBC, gần đây, các tổ chức, các hãng thông tấn, các chuyên gia kinh tế của quốc tế đã đồng loạt có những cái nhìn đầy tích cực về kinh tế Việt Nam. Theo nhận định của hãng tin Bloomberg, danh sách các quốc gia châu Á có hoạt động sản xuất sôi động hiện nay không chỉ bao gồm Trung Quốc, Hàn Quốc, Thái Lan, mà còn có Việt Nam. Bloomberg đánh giá Việt Nam đang nổi lên tại châu Á như một điểm đầu tư lý tưởng với lợi thế về nguồn nhân lực trẻ và tốc độ tăng trưởng ấn tượng. Việc các tập đoàn lớn như: Samsung, Intel, LG… rót vốn xây nhà máy tại Việt Nam đang đưa Việt Nam vươn lên trở thành “con hổ” tiếp theo tại châu Á. Chỉ số PMI ngành sản xuất của Việt Nam liên tục tăng và đạt trên 50 điểm kể từ tháng 8-2013 đến nay. Đây là mức điểm cao nhất trong số tất cả quốc gia châu Á.

Ông Nirukt Sapru, Tổng giám đốc Ngân hàng Standard Chartered tại Việt Nam cho rằng, Việt Nam đang tiếp tục thu hút nhà đầu tư nước ngoài nhờ hoạt động xuất khẩu mạnh mẽ, tình hình sản xuất khá tốt, các chỉ số kinh tế cơ bản tiếp tục cải thiện và một loạt cải cách kinh tế đang tỏ ra đúng hướng. Khoảng 70% số doanh nghiệp trong báo cáo của Standard Chartered tin rằng, việc Việt Nam tham gia vào Hiệp định đối tác kinh tế chiến lược xuyên Thái Bình Dương (TPP) sẽ còn thúc đẩy tăng trưởng hơn nữa và ảnh hưởng đến quyết định đầu tư trong tương lai của họ.

Từ kết quả đạt được của quý I, từ những nhìn nhận khách quan nêu trên, chúng ta có niềm tin rằng, kinh tế Việt Nam có thể thực hiện được các chỉ tiêu, mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội đã đề ra cho năm 2015, trong đó có mục tiêu tăng trưởng đạt 6,2%. Thậm chí, theo một số dự báo thì nền kinh tế Việt Nam còn có tiềm năng tăng trưởng ở mức cao hơn 6,2% trong năm nay. Tuy còn không ít khó khăn, nhưng rõ ràng, nền kinh tế đất nước đang đứng trước cơ hội tăng tốc trở lại, phát triển ổn định và bền vững hơn, sau 4 năm đối mặt với nhiều khó khăn.

HỒ QUANG PHƯƠNG