QĐND - Theo số liệu thống kê của ngành y tế, trong 9 ngày nghỉ Tết Nguyên đán Ất Mùi 2015, cả nước có hơn 6.200 người nhập viện do đánh nhau. Nguyên nhân được xác định là do tình trạng lạm dụng rượu, bia dẫn đến mất kiểm soát, xô xát đánh nhau gây thương tích, thậm chí có không ít trường hợp tử vong.

Ngay sau kỳ nghỉ Tết, hơn 1000 cơ sở khám, chữa bệnh các tuyến trong cả nước đã báo cáo về Bộ Y tế, trong 9 ngày nghỉ Tết Ất Mùi, các cơ sở khám, chữa bệnh đã khám, cấp cứu cho hơn 6.200 trường hợp bị tai nạn do đánh nhau, trong đó có 15 trường hợp tử vong. So với các tỉnh, thành phố khác trong cả nước, TP Hồ Chí Minh là một trong những địa phương có số vụ đánh nhau gây thương tích cao nhất là 390 trường hợp.

Đại tá, bác sĩ Trần Văn Thành, Phó phòng Kế hoạch-Tổng hợp, Bệnh viện Quân y 175 (Bộ Quốc phòng) cho biết: Số bệnh nhân thương tích do đánh nhau được đưa vào Bệnh viện Quân y 175 cấp cứu trong dịp Tết tăng cao hơn các năm trước. Riêng Khoa Hồi sức tích cực của bệnh viện đã tiếp nhận, xử lý 10 ca thương tích nặng do ẩu đả. Mức độ và loại chấn thương đa dạng như: Bị đâm thủng bụng, thấu tim, đầu bị chấn thương, rách da đầu vì vết dao chém… Nhờ luôn có kế hoạch trực đảm bảo cấp cứu, điều trị cho quân và dân trong dịp Tết nên Bệnh viện Quân y 175 đã cấp cứu, cứu chữa kịp thời, an toàn cho các đối tượng.

Bác sĩ Bệnh viện Quân y 175 thăm khám bệnh nhân bị thương tích nặng do đánh nhau trong dịp Tết Nguyên đán Ất Mùi 2015.

Điển hình là trường hợp của anh Trần Văn Thụy, 31 tuổi, ở phường Hiệp Thành, quận 12, TP Hồ Chí Minh được người thân đưa vào Bệnh viện Quân y 175 cấp cứu lúc 1 giờ 30 phút ngày 15-2 (tức ngày 27 Tết) trong tình trạng nguy kịch do bị dao đâm thấu tim, tràn dịch chèn ép tim cấp, sốc tim. Ngay sau khi tiếp nhận bệnh nhân, đội ngũ y sĩ, bác sĩ, hộ lý thuộc kíp trực của Khoa Hồi sức tích cực Bệnh viện Quân y 175 đã tổ chức hội chẩn, cấp cứu kịp thời và tiến hành phẫu thuật, cứu chữa, bệnh nhân đã qua khỏi cơn nguy hiểm, hiện nay sức khỏe đã dần hồi phục. Được biết, sau khi uống rượu say, anh Thụy và người thân trong gia đình đã xảy ra xô xát. Không làm chủ được bản thân, một thành viên trong gia đình đã sử dụng dao đâm anh Thụy trọng thương.

Trường hợp khác là bệnh nhân Trần Ngọc Bình, sinh năm 1960, trú ở huyện Hóc Môn, TP Hồ Chí Minh, nhập viện vào lúc 0 giờ 40 phút ngày 16-2 (tức 28 Tết) với tình trạng chấn thương sọ não và nhiều tổn thương khác. Bà Phạm Thị Gái, vợ của bệnh nhân Bình cho biết: Ông Bình đang ngồi trong nhà thì bị một nhóm thanh niên có nhiều biểu hiện say xỉn xông vào nhà đâm chém ông. Sau này, gia đình mới biết nguyên nhân là các đối tượng kia đã đánh nhầm ông Bình khi đang cố rượt đuổi một thanh niên khác.

Trong những ngày Tết, hầu như ngày nào trên địa bàn TP Hồ Chí Minh cũng có bệnh nhân nhập viện vì lý do đánh nhau và tập trung nhiều vào khoảng thời gian từ 22 giờ đến rạng sáng hôm sau. Có hôm Khoa Cấp cứu của Bệnh viện Nhân Dân 115 TP Hồ Chí Minh phải huy động thêm các y sĩ, bác sĩ từ các khoa khác xuống trực hỗ trợ.

Không chỉ riêng TP Hồ Chí Minh mà ở các địa phương khác trong cả nước, tình trạng trên cũng xảy ra. Cụ thể là, trong 9 ngày nghỉ Tết, tại Hà Nội có 180 lượt khám cấp cứu với lý do đánh nhau. Tại Bệnh viện Việt Đức, hầu như hôm nào bác sĩ cũng tiếp nhận các trường hợp đánh nhau với đủ thành phần, lứa tuổi. Như ở Khoa Phẫu thuật tim mạch lồng ngực có 2 ca cấp cứu nặng, trong đó có một thanh niên 15 tuổi, ở Tân Yên (Bắc Giang) được chuyển đến cấp cứu vào ngày 28 Tết do bị vật nhọn đâm sau lưng, xuyên vào phổi gây tràn dịch màng phổi. Còn ở các tỉnh miền Trung, số lượng các vụ ẩu đả, xô xát cũng không ít. Nghệ An có tới 131 lượt bệnh nhân nhập viện do đánh nhau, trong đó có 2 ca tử vong; Hà Tĩnh  có hơn 60 người nhập viện; Thanh Hóa có hơn 150 người vào bệnh viện cấp cứu do đánh nhau...

PGS, TS Ngô Minh Oanh, Viện trưởng Viện Nghiên cứu giáo dục, Trường Đại học Sư phạm TP Hồ Chí Minh cho rằng: “Con số 6.200 trường hợp nhập viện do đánh nhau và tình trạng tranh cướp dẫn đến thương tích tại các lễ hội nói lên thực trạng đáng báo động. Điều đó phản ánh ý thức ứng xử văn hóa trong các dịp Tết, lễ hội, trong giao tiếp của một bộ phận lớn dân cư lâu nay thiếu chuẩn mực, bị xem nhẹ. Nguồn gốc sâu xa có thể là do môi trường giáo dục đối với thế hệ trẻ, vị thành niên, độ tuổi đi học lâu nay tạo nên tâm lý ganh đua, hiếu thắng, tranh giành vị trí cao nhất, các chuẩn mực giao tiếp, ứng xử văn hóa không được coi trọng. Trong những dịp lễ, Tết, tình trạng đánh nhau tăng cao vì có thêm những yếu tố: Các cuộc hội họp, lễ hội thiếu sự quản lý, chuẩn mực văn hóa ứng xử phù hợp; do uống rượu, bia nhiều cùng với thiếu kiềm chế, coi thường pháp luật nên dễ nảy sinh mâu thuẫn dẫn đến đánh nhau. Theo tôi, để hạn chế điều này, cần bắt đầu từ giáo dục ở nhà trường đến gia đình, cộng đồng dân cư về ý thức, ứng xử văn hóa; xây dựng các quy chế, chuẩn mực ứng xử đối với các lễ hội…”.

Còn theo PGS, TS Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh (Bộ Y tế): “Sau khi điều tra nhanh các hồ sơ bệnh án thì nguyên nhân hàng đầu của các vụ ẩu đả, đánh nhau trong dịp Tết là do uống rượu, nguyên nhân tiếp là do xích mích khi tham gia giao thông… Những trường hợp này khi được hỏi đều cho biết do không làm chủ được bản thân nên đã xảy ra những vụ đánh nhau đáng tiếc”.

Đại tá, Tiến sĩ Nguyễn Cảnh Thìn, Phó giám đốc Trung tâm Nghiên cứu tội phạm học (Bộ Công an) cho rằng: “Tăng khung hình phạt để hạn chế việc hành xử bạo lực chỉ là cách giải quyết từ ngọn, mang nặng tính chất tình thế. Luật pháp để giáo dục con người chứ không hẳn là trừng phạt. Vì vậy, chúng ta phải đào tạo kỹ năng nhận định để từng bước hạn chế bạo lực. Điều cốt yếu nhất chính là nền tảng gia đình phải vững chắc. Hiện nay vẫn còn một số gia đình thường dung dưỡng cho những tính cách xấu như thói tham lam, lười biếng và ỷ lại, đây cũng là nguyên nhân khiến một bộ phận giới trẻ có những hành vi bạo lực, liều lĩnh để nhanh chóng đạt được mục đích, thỏa mãn cái tôi ích kỷ của mình”.

Hơn 6.200 người nhập viện, 15 trường hợp tử vong do đánh nhau trong dịp Tết vừa qua không chỉ là tiếng chuông báo động về tình hình an ninh, trật tự xã hội những ngày lễ, Tết mà còn dấy lên nhiều vấn đề đáng bàn về văn hóa hành xử và tâm lý khi giao tiếp giữa người với người. Chính vì vậy, các cấp, các ngành, các địa phương cần đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục nâng cao ý thức chấp hành pháp luật cho người dân. Còn về phía gia đình, các ông bố, bà mẹ cần quan tâm dạy dỗ, quản lý con mình ngay từ nhỏ, trong đó chú trọng đến việc dạy ý thức chấp hành pháp luật, cách hành xử có văn hóa trong cuộc sống.

Bài và ảnh: TRUNG KIÊN, ĐỨC THỊNH, HUYỀN TRANG