Nhà Xô va và trường Ke: Chiến thắng vang dội của quân và dân ta

Ngày 6-2-1947, quân Pháp tập trung lực lượng đánh vào sườn phía Đông Liên khu 1 để chiếm nhà Xô va. Liên khu 1 khi đó được xác định là khu vực trung tâm Hà Nội, gồm 7 khu hành chính: Hoàn Kiếm, Đông Kinh Nghĩa Thục, Đông Thành, Đồng Xuân, Long Biên, Trúc Bạch và Hồng Hà.

Trường Ke, nay là Trường THCS Trần Nhật Duật. 

Để khôi phục lại trận địa đã bị chiếm, một trung đội cảm tử và lực lượng dự bị được điều từ Tiểu đoàn 102 sang, do đồng chí Vũ Lăng-Phó tiểu đoàn trưởng chỉ huy, theo đường hào kín đánh từ ngõ Phất Lộc sang nhà Xô va. Bộ đội dùng thang ván vượt rào vào đánh địch ở tầng dưới. Trong khi đó, bộ phận của ta cố thủ ở tầng trên đánh xuống, khiến quân địch bị tiêu diệt chết đè lên nhau, số sống sót bỏ chạy lại bị quân ta dùng chăn tẩm xăng đốt bịt lối ra, diệt thêm một số. Địch cho tiếp 2 xe chở quân đến ứng cứu nhưng bị đánh bật. Kết thúc trận đánh địch đã bỏ xác tại trận 40 tên, đốt cháy một xe thiết giáp, một xe vận tải; tiếp đó ta lại đẩy lùi viện binh của địch. Nhờ vậy, con đường tiếp tế, liên lạc giữa Trung đoàn Thủ đô với hậu phương ngoại thành được bảo vệ thông suốt.

Đánh vào nhà Xô va không được, hôm sau, ngày 7-2, địch lại mở cuộc tiến công vào trường Ke. 8 lần tiến công của địch đều bị đánh lui, 30 tên bị diệt. Trong trận này em Lai, 12 tuổi, liên lạc của trung đội, đã trèo ống máng nhà gác lên xuống để giữ liên lạc giữa tiểu đoàn và trung đội, bị thương vì đạn địch khi đang leo ống máng, em vẫn cố sức trèo lên gác truyền đạt mệnh lệnh rồi ngất đi. Việc bảo đảm kịp thời thông tin liên lạc của em Lai đã góp phần giúp quân ta phối hợp chiến đấu giữ vững vị trí trường Ke.

Cùng với những chiến công khác, thắng lợi của ta ở nhà Xô va và trường Ke đã làm nức lòng cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn Thủ đô và Liên khu 1; củng cố thêm niềm tin vào khả năng ta sẽ giam chân địch một thời gian dài tại Hà Nội.

Bài, ảnh: HOÀNG HÀ