Mở chiếc tủ gỗ nước sơn bạc màu, bố lấy ra chiếc ba lô cũ kỹ, kỷ vật đã gắn bó theo bố suốt những năm tháng chiến đấu. Ngày bố từ chiến trường trở về, hành trang chỉ có chiếc ba lô đó. Bố bảo, hơn 10 năm biền biệt xa nhà, khi đặt ba lô xuống mái hiên quen thuộc, lòng bố thấy nhẹ tênh, yên bình đến lạ. Bà nội và mẹ lập cập chạy ra ôm chầm lấy bố khóc nức nở.
Con vẫn nhớ, thỉnh thoảng bố lại mang chiếc ba lô ra ngắm nghía. Con lặng lẽ ngồi kề bên, thấy bố trầm ngâm, mắt đượm buồn. Ngày ấy, nghe theo tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc, bố đang là chàng sinh viên Trường Đại học Bách khoa đã gác bút nghiên lên đường chiến đấu. Qua bao bom đạn chiến trường, bố có chiếc ba lô luôn cận kề làm bạn. Vết rách trên góc ba lô là dấu tích của mảnh đạn pháo sượt qua. Và cũng không biết bao lần bố khoác ba lô lăn xuống hố bom, chiến hào tránh đạn. Những chuyến hành quân xuyên rừng, ba lô nặng trĩu trên vai; khi tạm nghỉ giữa đường, lưng tựa ba lô mà ngủ. Trong chiếc ba lô, những kỷ vật còn lại đã theo bố những năm tháng chiến đấu: Bộ quân phục sờn vai phai màu, chiếc khăn tay mẹ thêu, mảnh dù hoa chiến lợi phẩm sau trận đánh, hai mảnh đạn pháo găm vào cánh tay được phẫu thuật lấy ra ở trạm cứu thương. Tất cả là những hiện vật của một thời khói lửa bom đạn chiến trường. Nhìn bố nâng niu những kỷ vật và nghe những câu chuyện chiến đấu làm con rưng rưng xúc động.
Nhớ lần xây nhà mới, mọi thứ đồ đạc dư thừa đều được dọn đi. Thấy chiếc ba lô cũ kỹ, em con bảo bố bỏ đi cho khỏi chật tủ. Nhưng bố nói đó là một phần ký ức của cuộc đời không thể bỏ được. Khi hoàn thiện nhà, sắm tủ mới, bố vẫn dành một ngăn đặt ngay ngắn chiếc ba lô vào trong đó.
Sau này vào quân ngũ, những ngày luyện rèn vất vả, con cùng đồng đội vai khoác ba lô hành quân qua những chặng đường xa. Khi ấy lòng lại nao nao nhớ đến bố cùng chiếc ba lô kỷ niệm, tưởng như bố đang cùng đi theo mỗi nhịp bước quân hành.
VŨ DUY