Từ năm 2010 đến nay, Nhóm nghiên cứu đã chủ trì thực hiện 5 đề tài cấp Quốc gia, 2 đề tài cấp Bộ, công bố hơn 90 bài báo khoa học trên các tạp chí, tuyển tập hội nghị quốc tế và hướng dẫn thành công hơn 20 nghiên cứu sinh, nhiều học viên cao học. Với thế mạnh nghiên cứu về các giải pháp công trình và địa chất công trình, lĩnh vực khoa học và công nghệ vật liệu composite, vật liệu mới, tháng 1-2025 vừa qua, Nhóm nghiên cứu đã được Bộ Nông nghiệp và Môi trường phê duyệt đề tài “Nghiên cứu giải pháp cảnh báo sạt lở và giảm thiểu thiệt hại do sạt lở đồi, núi đến các công trình xây dựng tại khu vực miền Trung bằng nguyên lý giám sát địa chất và điều chỉnh, tiêu tán năng lượng dòng chảy”.

Đại tá, GS, TS, NGƯT Nguyễn Thái Chung cùng đoàn công tác khảo sát hiện trạng sạt lở đồi núi tại Đoàn Kinh tế-Quốc phòng 337, Quân khu 4. 

Theo Đại tá, GS, TS, NGƯT Nguyễn Thái Chung, Chủ nhiệm Khoa Cơ khí, Trưởng Nhóm nghiên cứu mạnh Cơ học công trình, Việt Nam là quốc gia có nhiều đồi núi, chịu ảnh hưởng của các điều kiện khí hậu, môi trường phức tạp và đang chịu ảnh hưởng lớn của biến đổi khí hậu toàn cầu. Chính vì vậy, một trong những hiện tượng tiêu cực thường xảy ra là sạt lở đồi núi, lũ ống, lũ quét làm thiệt hại vô cùng lớn về người và cơ sở vật chất, ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống, tinh thần của quân, dân và hoạt động quốc phòng, an ninh trên khu vực. Là một trong những nhóm nghiên cứu có bề dày kinh nghiệm thực tiễn cùng với sự đam mê nghề nghiệp, trách nhiệm với Quân đội, với cộng đồng, Nhóm nghiên cứu mạnh Cơ học công trình đã trực tiếp tiến hành khảo sát thực địa tại các khu vực xảy ra sạt lở để tìm hiểu nguyên nhân, tập trung nghiên cứu, đề xuất các giải pháp nhằm cảnh báo, giảm thiểu thiệt hại đến người và công trình do sạt lở gây ra.

“Là một người lính Cụ Hồ, nhà khoa học, chứng kiến sự mất mát lớn lao về người và cơ sở vật chất, cùng với những tác động vô cùng tiêu cực đến đời sống, hoạt động của quân và dân qua nhiều vụ sạt lở, điển hình là sạt lở tại các điểm: Đoàn Kinh tế-Quốc phòng 337 thuộc huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị; Trạm Kiểm lâm 67 và Thủy điện Rào Trăng 3 thuộc huyện Phong Điền, Thành phố Huế vào tháng 10-2020 đã thôi thúc Nhóm nghiên cứu cần phải làm gì đó có ích, góp phần giảm thiểu tối đa thiệt hại khi có sạt lở xảy ra”, Đại tá, GS, TS, NGƯT Nguyễn Thái Chung nhấn mạnh.

Hiện nay, Nhóm nghiên cứu mạnh Cơ học công trình đang tiến hành nghiên cứu đề tài theo hướng áp dụng nguyên lý tiêu tán, giảm năng lượng và sự lệch quỹ đạo di chuyển của dòng chảy hỗn hợp (đất, đá, nước) khi chúng va chạm với vật cản (tự nhiên hoặc nhân tạo) để tính toán, đề xuất giải pháp kết cấu, công trình là hệ thống tường chắn, vật cản nhằm tiêu tán năng lượng và điều chỉnh dòng chảy lệch ra khỏi các vị trí có các công trình xây dựng (nhà ở, kho tàng, thao trường, công sự, trận địa, bãi tập, ...). Đồng thời, nguyên lý truyền sóng âm trong nền đất, đá cũng được áp dụng để nghiên cứu đề xuất giải pháp thu thập tín hiệu sóng âm khi có vụ nổ trong nền xảy ra - hiện tượng thường xuất hiện nổ các túi bùn, nước trong lòng đồi núi ngay trước khi sạt lở xảy ra, để đề xuất giải pháp cảnh báo sạt lở. Với việc kết hợp các nguyên lý và nội dung nghiên cứu trên, đề tài sẽ đề xuất được các giải pháp tổng hợp nhằm cảnh báo sạt lở và giảm thiểu thiệt hại do sạt lở đồi, núi đến các công trình xây dựng tại khu vực miền Trung bằng nguyên lý giám sát địa chất và điều chỉnh, tiêu tán năng lượng dòng chảy, với hy vọng góp phần bền vững môi trường và đảm bảo hoạt động của quân, dân tại khu vực nghiên cứu.

Theo Đại tá, GS, TS, NGƯT Nguyễn Thái Chung, về khoa học, đề tài nghiên cứu có ý nghĩa trong việc giải quyết vấn đề tổng hợp giữa các nguyên lý truyền sóng trong môi trường nền đất, đá và tiêu tán năng lượng, nắn quỹ đạo của dòng chảy liên tục khi va chạm vào vật cố định được bố trí tối ưu; về thực tiễn, đề tài góp phần giảm thiểu thiệt hại về kinh tế, công trình, con người trước thiên tai, ổn định đời sống nhân dân, củng cố quốc phòng, an ninh và phát triển kinh tế-xã hội khu vực vùng sâu, vùng xa.

HỒNG UYÊN

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Giáo dục Khoa học xem các tin, bài liên quan.