Phóng viên (PV): Đề nghị Thứ trưởng cho biết công tác CĐS trong ngành ngoại giao thời gian qua diễn ra như thế nào?

Thứ trưởng Lê Anh Tuấn: Từ đầu năm 2025, với sự vào cuộc, chỉ đạo mạnh mẽ của cả hệ thống chính trị từ cấp cao nhất, thể hiện qua Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22-12-2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và CĐS quốc gia, công tác CĐS đã được Đảng đặt lên ưu tiên rất cao với hàng loạt nhiệm vụ cần phải triển khai trong thời gian ngắn.

Bộ Ngoại giao là cơ quan của Chính phủ thực hiện chức năng quản lý nhà nước về đối ngoại đã sớm xác định CĐS là nhiệm vụ trọng tâm để hiện đại hóa tổ chức, đổi mới phương thức vận hành, phục vụ tốt hơn các nhiệm vụ đối ngoại trong thời kỳ hội nhập quốc tế sâu rộng, toàn diện. Mục tiêu cao nhất và cuối cùng là để nâng cao hiệu quả trong thực hiện chức năng, nhiệm vụ của Bộ Ngoại giao, hướng tới việc phục vụ người dân, doanh nghiệp tốt hơn.

 Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Lê Anh Tuấn. Ảnh: TRÀ NGUYỄN

Đến nay, Bộ đã đạt được một số kết quả tích cực, nhất là trong xây dựng Chính phủ điện tử, Chính phủ số, cải cách hành chính và phát triển cơ sở dữ liệu. Cụ thể, 100% thủ tục hành chính được đưa lên hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính cấp bộ, kết nối hệ thống này với cấp quốc gia. Bộ Ngoại giao cũng ban hành kế hoạch hưởng ứng Phong trào “Bình dân học vụ số” trong ngành ngoại giao; triển khai đào tạo, tập huấn các phần mềm, nền tảng số mới sắp đưa vào sử dụng thuộc dự án xây dựng Chính phủ điện tử của Bộ. Bộ đã đưa vào sử dụng triển khai 3 nền tảng CĐS quan trọng nhất phục vụ chỉ đạo điều hành, liên thông chia sẻ dữ liệu và phục vụ cải cách hành chính, đó là: Cổng thông tin điện tử của Bộ Ngoại giao; hệ thống quản lý văn bản và điều hành trực tuyến; nền tảng chia sẻ tích hợp dữ liệu Bộ Ngoại giao.

Đặc biệt, từ năm 2015, Bộ Ngoại giao tiến hành khởi tạo và sử dụng mạng xã hội trong thông tin tuyên truyền và đến nay, đang vận hành các tài khoản trên các nền tảng phổ biến nhất như Facebook (bằng tiếng Việt), Twitter (bằng tiếng Anh), góp phần lan tỏa thông tin, tiếp cận được nhiều nhóm đối tượng hơn, ở nhiều địa bàn hơn.

PV: Thời gian tới, ngành ngoại giao sẽ tiếp tục triển khai công tác CĐS như thế nào để hướng đến “ngoại giao hiện đại”, thưa Thứ trưởng?

Thứ trưởng Lê Anh Tuấn: “Ngoại giao hiện đại” không đơn thuần là ứng dụng công nghệ số, công nghệ thông tin để thích ứng và phát huy những thành quả của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, mà còn là quá trình đổi mới toàn diện, không chỉ ở Bộ Ngoại giao mà còn ở tất cả các cơ quan làm công tác đối ngoại trong hệ thống chính trị; trong đó, khâu “xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên có bản lĩnh chính trị vững vàng, chuyên nghiệp, đổi mới sáng tạo” là nhân tố có ý nghĩa quyết định.

Ở thời điểm hiện tại, các công nghệ dựa trên nền tảng số và mạng internet như kết nối vạn vật (IoT), điện toán đám mây, trí tuệ nhân tạo (AI) hay dữ liệu lớn và sự ra đời của các mạng xã hội phổ biến như Twitter, Facebook, Instagram, LinkedIn... cùng với xu thế chuyển đổi số, phát triển kinh tế số đã cung cấp thêm những công cụ mới cho các hoạt động ngoại giao được nhanh hơn, đến được nhiều nhóm đối tượng hơn và có thể giúp các cơ quan ngoại giao thực hiện quy trình tiếp nhận phản hồi-điều chỉnh chính sách một cách linh hoạt và thích ứng hơn.

Bộ sẽ xây dựng quy chế phối hợp, chia sẻ thông tin, dữ liệu số trong toàn ngành, giữa bộ và các bộ, ngành, địa phương; đề xuất cơ chế tài chính, đầu tư và vận hành hệ thống số có tính đặc thù của ngành ngoại giao; xây dựng, hoàn thiện nền tảng hạ tầng kỹ thuật số tập trung, có tính kết nối, bảo mật cao, đáp ứng yêu cầu xử lý văn bản điện tử, lưu trữ và bảo vệ dữ liệu toàn ngành theo chuẩn bảo mật quốc gia; liên thông giữa các đơn vị trong nước và cơ quan đại diện ở nước ngoài phục vụ điều hành, nghiên cứu, thông tin-truyền thông đối ngoại và quản trị nội bộ. Ngoài ra, tăng cường trang bị thiết bị số hiện đại cho cán bộ làm việc tại các đơn vị trong nước và ở các cơ quan đại diện.

Chúng tôi cũng kiến nghị xây dựng kho dữ liệu số hóa về thông tin đối ngoại, hồ sơ quốc tế, hồ sơ đàm phán, các cam kết, điều ước quốc tế mà Việt Nam tham gia... phục vụ phân tích chính sách và hoạch định chiến lược, khai thác hiệu quả nguồn dữ liệu đối ngoại trong và ngoài nước; nghiên cứu ứng dụng AI trong tổng hợp thông tin, nhận diện xu thế toàn cầu, cảnh báo sớm, phân tích tình hình, dự báo chiến lược và hỗ trợ ra quyết định.

Phát huy vai trò tích cực của Bộ Ngoại giao trong CĐS, xây dựng nền ngoại giao số hiện đại góp phần nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại, bảo vệ lợi ích quốc gia-dân tộc trong kỷ nguyên mới. Từ bản lĩnh và trí tuệ, bằng tinh thần đoàn kết, khát vọng vươn lên và hành động quyết liệt, chúng tôi sẽ quyết tâm hiện thực hóa mục tiêu đưa CĐS thành một phương thức làm việc mới trong ngành; thông qua đó góp phần thiết thực xây dựng một nền ngoại giao Việt Nam chuyên nghiệp, toàn diện và hiện đại trong thời gian tới.

PV: Trân trọng cảm ơn Thứ trưởng!

ĐOÀN CA (lược ghi)

*Mời bạn đọc vào chuyên mục Chuyển đổi số xem các tin, bài liên quan.