Báo Quân đội nhân dân đã có cuộc trao đổi với Tiến sĩ Phạm Quang Vinh, Phó chủ tịch Hội Khoa học Kinh tế và Quản lý TP Hồ Chí Minh, Viện trưởng Viện Quản lý kinh doanh quốc tế (IBM) về những cơ hội được tiếp cận các nền tri thức tiên tiến do GDTT mang lại.

Phóng viên (PV): Thưa Tiến sĩ Phạm Quang Vinh, giáo dục trực tuyến sẽ mang lại cơ hội như thế nào đối với người học trong nước?

Tiến sĩ Phạm Quang Vinh: Với sự phát triển của cuộc “Cách mạng công nghiệp 4.0”, internet kết nối vạn vật (IoT) và internet của các dịch vụ (IoS) đã làm thay đổi những nguyên tắc truyền thống. Giáo dục cũng không thể nằm ngoài xu hướng đó. GDTT đã xuất hiện và phổ biến tại nhiều quốc gia có nền giáo dục tiên tiến hàng đầu thế giới từ rất lâu. Những chương trình đào online với chi phí thấp hơn so với đào tạo truyền thống giúp người học được học mọi lúc, mọi nơi và đang ở bất kỳ nơi nào trên thế giới. Đối với học viên Việt Nam, đây là cơ hội lớn để tiếp cận nền giáo dục tiên tiến hàng đầu thế giới với chi phí hợp lý. Có rất nhiều trường học online, chương trình online chất lượng không thua kém các chương trình truyền thống với chi phí phù hợp với thu nhập của cán bộ, viên chức, người lao động trong nước. Khái niệm homes-chooling (học tại nhà) đã không còn xa lạ với những gia đình Việt. Các học viên Việt Nam không cần đi du học tại Hoa Kỳ, Australia, hay châu Âu nhưng vẫn được tiếp cận, học các chương trình tiên tiến này từ GDTT.

Tiến sĩ Phạm Quang Vinh.

PV: Trong thực tế, nhiều chương trình GDTT của các quốc gia khác được người học Việt Nam tham gia, nhưng các chương trình này chưa được cơ quan trong nước cấp phép, ông nhận định vấn đề này như thế nào?

Tiến sĩ Phạm Quang Vinh: Tôi xin chia sẻ vấn đề này dựa trên hai góc độ. Về góc độ quản lý, GDTT là chương trình còn khá mới với người học trong nước nên việc quản lý và chưa công nhận của Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng là điều dễ hiểu. Về góc độ người học, trước hết, người học phải xác định mục tiêu học là gì. Mỗi quốc gia đều có luật hoặc những quy định khác nhau về sự công nhận và kiểm định chất lượng giáo dục. Không thể đánh đồng một chương trình chưa được Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam công nhận là một chương trình kém chất lượng.

Chia sẻ của tôi với các học viên Việt Nam khi tiếp cận các chương trình GDTT từ quốc gia khác là phải xác định một thái độ học tập nghiêm túc và sau đó là lựa chọn trường, chương trình phù hợp với mục tiêu của bản thân. Học viên phải căn cứ vào giấy phép hoạt động của nhà trường do cơ quan quản lý giáo dục của quốc gia đó cấp phép và giấy chứng nhận kiểm định do các tổ chức kiểm định quốc tế có uy tín cấp. Ví dụ, Trường Đại học UBIS (University of Business & International Studies) của Thụy Sĩ hiện đang có kiểm định của IACBE (thuộc chea.org) và EDUQUA (Cơ quan giáo dục Thụy Sĩ xác nhận) thì các chương trình GDTT của trường bảo đảm uy tín. Nếu học viên đang làm việc trong cơ quan nhà nước thì cần làm theo những quy định quản lý của nhà nước. Nhưng nếu học viên làm cho công ty tư nhân, doanh nghiệp nước ngoài hoặc kinh doanh tự do thì bạn hoàn toàn tự quyết định đăng ký học các chương trình GDTT của nước ngoài phù hợp với mục đích mở rộng kiến thức của bản thân. Bởi lẽ, học viên học qua GDTT là học trực tiếp dạng online với trường, chứ không phải học dạng liên kết đào tạo tại Việt Nam.

PV: Vai trò của các đơn vị tư vấn giáo dục, hỗ trợ đào tạo người học theo học các chương trình GDTT của nước ngoài sẽ như thế nào, thưa ông?

Tiến sĩ Phạm Quang Vinh: Những chương trình trực tuyến quốc tế mở ra cơ hội lớn cho người học việt Nam nhưng cũng có rất nhiều rào cản. Tôi xin chia sẻ hai rào cản lớn nhất đối với học viên Việt Nam đó là ngoại ngữ (tiếng Anh) và phương pháp học. Gần đây, trình độ ngoại ngữ của người Việt Nam chúng ta đã tiến bộ rất nhiều đặc biệt là lớp trẻ, tuy nhiên vẫn còn thấp so với yêu cầu tự học, tự nghiên cứu khoa học, nhất là tiếng Anh chuyên ngành và tiếng Anh học thuật.  Về phương pháp học, phần lớn người học nước ta khi tiếp cận GDTT còn thụ động. Các chương trình học quốc tế đặc biệt các chương trình trực tuyến đòi hỏi người học khả năng tự học rất cao. Hệ thống học liệu cùng giảng viên chỉ đóng vai trò định hướng và hỗ trợ cho học viên tự học. Nếu học viên vẫn thụ động và chờ đợi giảng viên “dạy” thì sẽ thu hoạch không được nhiều cho mục đích học.

Nhân viên Công ty Tư vấn du học và dịch vụ giáo dục hỗ trợ người học tìm hiểu thông tin GDTT qua online.

Ở nước ta, chính các tổ chức tư vấn và hỗ trợ giáo dục sẽ giúp người học vượt qua các rào cản trên khi tiếp cận chương trình GDTT của nước ngoài. Chẳng hạn, viện IBM là một tổ chức khoa học có đội ngũ chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực quản trị kinh doanh, kết hợp những kiến thức về học thuật và những kinh nghiệm thực tế sẽ giúp học viên kiến thức theo kịp chương trình quốc tế vừa ứng dụng trong thực tế làm việc. Hay như Công ty Tư vấn du học và dịch vụ giáo dục (TSSAC) sẽ giúp cho học viên lựa chọn đúng chương trình GDTT phù hợp khả năng, nhu cầu của bản thân.

PV: Để giáo dục trực tuyến trở thành phương thức mở, kết nối người học Việt Nam với tri thức quốc tế, ông có những suy nghĩ, hiến kế gì?

Tiến sĩ Phạm Quang Vinh: Tôi cũng như nhiều chuyên gia làm việc liên quan đến các chương trình GDTT đều có khát khao sẽ có một trường học trực tuyến tại Việt Nam. Những nước tiên tiến trên thế giới như Canada, Hoa Kỳ, Australia đã có trường học THPT trực tuyến. Học sinh sẽ được tham gia các kỳ thi quốc gia để cấp bằng tốt nghiệp THPT như các học sinh học tại các trường truyền thống. Với công nghệ và hình thức quản lý hiện nay, việc kiểm soát và vận hành lớp học online là xu hướng tất yếu. Không chỉ riêng IBM mà rất nhiều đơn vị khác cũng khao khát mô hình này. GDTT giúp ích rất nhiều cho học viên Việt Nam, tạo điều kiện cho người học trong nước có cơ hội tiếp cận lượng kiến thức trên thế giới với mức chỉ phí thấp hơn rất nhiều. Về lâu dài, trước yêu cầu phát triển, khi có các văn bản pháp luật mới về giáo dục và đào tạo, tôi nghĩ, cơ quan quản lý nhà nước sẽ có sự quan tâm đúng mức đến hình thức GDTT.

PV: Xin cảm ơn Tiến sĩ Phạm Quang Vinh!

HÙNG KHOA (thực hiện)