Dẫu đây chỉ là giải pháp tạm thời nhưng theo đánh giá của giáo viên, phụ huynh và học sinh, phương pháp dạy học này hoàn toàn hợp lý trong thời điểm hiện nay, giúp học sinh củng cố kiến thức, sẵn sàng tâm thế khi quay trở lại trường học.
Người học dễ tiếp cận
Hơn một tuần nay, đều đặn vào lúc 9 giờ 15 phút và 14 giờ 30 phút, em Hồ Khánh Vy, học sinh Lớp 9K, Trường THCS Nguyễn Du (Hà Nội) lại mở ti vi, ngồi vào bàn học để theo dõi chương trình dạy học trên truyền hình do Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) TP Hà Nội phối hợp cùng Đài Phát thanh và Truyền hình Hà Nội triển khai phát sóng, bắt đầu từ ngày 9-3. Khánh Vy chia sẻ: “Cách dạy của thầy cô trên truyền hình rất dễ hiểu. Sau mỗi giờ học, thầy cô đều giao bài tập. Các bài tập đã làm, em gửi cô giáo chủ nhiệm để cô chữa bài. Là năm cuối cấp, phải nghỉ học dài khiến em rất lo lắng, nhưng qua cách học này em thấy yên tâm hơn”.
 |
|
Giáo viên Phạm Thị Thanh Huyền, Trường THPT Việt Đức (Hà Nội) dạy môn Lịch sử lớp 12 trên kênh H1, Đài Phát thanh và Truyền hình Hà Nội. Ảnh: VĂN TUYỂN. |
Cùng chương trình dạy học trên truyền hình cho học sinh lớp 9, lớp 12, để giúp các em học tập, củng cố kiến thức, từ ngày 19-3, Sở GD&ĐT TP Hà Nội tiếp tục triển khai chương trình dạy học trên truyền hình cho học sinh từ lớp 4 đến lớp 11 với các bài học tiếp nối chương trình dạy và học trong chương trình hiện hành của các lớp học. Không mất học phí, dễ tiếp cận, phương pháp dạy học này góp phần giúp phụ huynh và học sinh yên tâm hơn trong khoảng thời gian học sinh nghỉ học kéo dài. Chị Nguyễn Hồng Nhung, phụ huynh em Trần Ngọc Linh (Lớp 8A4, Trường THCS Nguyễn Trãi) cho biết: “Đây là cách tiếp cận mới, tuy hiệu quả không bằng với việc được nghe thầy cô dạy học trực tiếp nhưng chương trình cũng phần nào giúp các con củng cố kiến thức, giữ thói quen học tập tại nhà”.
Đến thời điểm này, nhiều tỉnh, thành phố trên cả nước cũng đã phối hợp với đài truyền hình địa phương xây dựng, tổ chức phát sóng chương trình dạy học trên truyền hình, như: Thái Bình, Nam Định, Nghệ An, Hải Phòng, Khánh Hòa, Đà Nẵng, Thừa Thiên-Huế, TP Hồ Chí Minh, Đồng Nai… Các bài giảng trên truyền hình chủ yếu dành cho học sinh cuối cấp lớp 9 và lớp 12.
 |
|
Giáo viên Lê Thị Thu, Trường THCS&THPT Nguyễn Tất Thành (Hà Nội) dạy môn Lịch sử lớp 12 trên kênh H1, Đài Phát thanh và Truyền hình Hà Nội. Ảnh: VĂN TUYỂN. |
Để thực hiện việc dạy học trên truyền hình, Sở GD&ĐT tỉnh Nghệ An đã chuẩn bị đội ngũ cốt cán là những giáo viên có chuyên môn giỏi, giàu kinh nghiệm. Các bài giảng của chương trình tập trung ôn tập kiến thức cho học sinh. Ông Thái Văn Thành, Giám đốc Sở GD&ĐT tỉnh Nghệ An, cho biết: “Để học sinh hứng thú với chương trình dạy trên truyền hình, sở GD&ĐT đã chỉ đạo các trường tăng cường tương tác với học sinh qua 3 hình thức: Tương tác trực tiếp với thầy cô sau trường quay; tương tác qua fanpage hoặc Zalo của chương trình; giáo viên chủ nhiệm đôn đốc, kiểm tra việc làm bài tập của học sinh sau khi giáo viên dạy trên truyền hình giao bài tập”.
Theo đánh giá của ông Thái Văn Thành, ưu điểm của việc dạy học trên truyền hình là đáp ứng mọi nhu cầu của người học, đặc biệt là với học sinh ở vùng sâu, vùng xa-những nơi chưa có internet, khó triển khai hình thức dạy học trực tuyến. Đối với các địa phương này, Sở GĐ&ĐT tỉnh Nghệ An yêu cầu các hiệu trưởng chỉ đạo giáo viên tại các điểm trường phát huy vai trò, hướng dẫn học sinh học trên truyền hình theo giờ phát sóng hoặc các khung giờ phát lại và tư vấn, hỗ trợ học sinh làm bài tập về nhà.
Tăng tính hiệu quả của chương trình
Làm thế nào để học sinh tiếp thu bài qua cách học trên truyền hình có hiệu quả là trăn trở của các giáo viên tham gia dạy học trên truyền hình. Theo thầy giáo Bùi Đình Thân (Trường THCS Lương Thế Vinh, tỉnh Thái Bình), dạy học trên truyền hình đòi hỏi các thầy, cô giáo phải chuẩn bị kỹ lưỡng từ bài giảng đến cách diễn đạt. Thế nên bước đầu khi nhập cuộc với việc dạy học trên truyền hình, không ít giáo viên lúng túng và áp lực. Trong chương trình dạy học trên truyền hình môn Toán lớp 9 ở tỉnh Thái Bình mà thầy Thân đảm nhiệm, mỗi bài giảng thầy phải trau chuốt từng đơn vị kiến thức, phù hợp với các cấp độ tư duy của học sinh. Thầy Thân đánh giá: “Nếu so sánh kết quả dạy học trực tiếp với dạy học trên truyền hình hay dạy qua internet thì tôi cho rằng cách dạy mới này sẽ chỉ đạt 60% học sinh hiểu bài”.
Tuy còn có một số hạn chế, song, dạy học qua internet và truyền hình đang được xem là giải pháp hợp lý nhất trong bối cảnh hiện nay. Để việc tổ chức dạy học này đạt hiệu quả, Bộ GD&ĐT cũng đã chỉ đạo Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hỗ trợ miễn phí nguồn học liệu cho các nhà trường thực hiện dạy học qua internet. Nguồn học liệu này được đăng tải trên trang web olm.vn (OLM) với 500 video bài giảng và 10.000 bài tập tương tác ở các cấp học do các thầy cô thực hiện, dưới sự giám sát nội dung chặt chẽ của giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội. Một thực tế tồn tại trong việc dạy học qua internet, trên truyền hình hiện nay là người tổ chức không giám sát được quá trình học tập của học sinh. Để khắc phục tình trạng này, theo PGS, TS Phạm Thọ Hoàn, Giám đốc Trung tâm Khoa học tính toán, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, Ban quản trị OLM nghiên cứu thực hiện được cả chức năng quản lý lên trang web. Việc quản lý này được thực hiện bởi các cấp từ nhỏ đến lớn: Học sinh, giáo viên, nhà trường, phòng GD&ĐT, sở GD&ĐT…
 |
|
Học sinh tiếp cận với cách dạy học trên truyền hình tại nhà. Ảnh: NGUYỄN HOÀI. |
Cùng với tính hiệu quả của việc dạy học qua internet, trên truyền hình, điều mà phụ huynh và học sinh quan tâm nhất hiện nay là việc kiểm tra, đánh giá, công nhận kết quả học tập bằng phương pháp dạy học này sẽ ra sao? Trước băn khoăn này, trao đổi với phóng viên Báo Quân đội nhân dân, PGS, TS Nguyễn Xuân Thành, Vụ trưởng Vụ Giáo dục trung học, Bộ GD&ĐT, cho biết: “Theo công văn hướng dẫn của Bộ GD&ĐT, bộ đã yêu cầu các sở chỉ đạo, hướng dẫn các nhà trường rà soát, tinh giản nội dung dạy học, xây dựng kế hoạch dạy học theo hướng dẫn tại Công văn số 4612/BGDĐT-GDTrH của bộ để tổ chức dạy học qua internet, trên truyền hình một cách phù hợp”.
Để bảo đảm chất lượng chương trình, Bộ GD&ĐT cũng chỉ đạo các sở lựa chọn giáo viên giỏi, khung giờ phát sóng phù hợp, bài giảng đáp ứng tinh thần đổi mới giáo dục, lịch phát sóng phải được công bố rõ ràng... Các nhà trường giao nhiệm vụ cho giáo viên giao bài tập cho học sinh, nhắc nhở học sinh thực hiện các nhiệm vụ học tập theo nội dung bài giảng trên truyền hình. “Khi học sinh quay lại trường học, chương trình học sẽ được tiếp nối với chương trình dạy học trên truyền hình mà vẫn đáp ứng được khung thời gian mà Bộ GD&ĐT đã điều chỉnh, tức là hoàn thành chương trình trước ngày 15-7. Các thầy cô sẽ căn cứ vào các bài đã dạy qua internet, trên truyền hình để ôn tập và tổ chức kiểm tra, công nhận kết quả học tập”, PGS, TS Nguyễn Xuân Thành cho biết.
|
“Bộ GD&ĐT sẽ tinh giản chương trình học như sau: Giảm bớt những nội dung mang tính nâng cao trong chương trình lớp 12; thiết kế một số tiết học trong chương trình sách giáo khoa gần nhau thành bài học theo chủ đề để tiết kiệm thời gian dạy học nhưng vẫn bảo đảm chương trình học; nội dung giao thoa giữa các môn học sẽ được thiết kế tổ chức dạy học tích hợp vào một môn chính. Chúng tôi sẽ có hướng dẫn để các nhà trường tính toán khi vào năm học mới 2020-2021 có thời gian để bù đắp thêm phần kiến thức đã được tinh giản của học kỳ II năm học 2019-2020”-PGS, TS Nguyễn Xuân Thành thông tin. |
NGUYỄN HOÀI