Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP Hồ Chí Minh, từ năm 2012 đến học kỳ 1 năm 2016 có hơn 1.200 sinh viên bị buộc thôi học do học lực quá yếu. Trường Đại học Công nghiệp Thực phẩm TP Hồ Chí Minh, trung bình mỗi năm học có hơn 2.000 sinh viên bị cảnh cáo học vụ và buộc thôi học. Các trường đại học như: Đại học Ngân hàng TP Hồ Chí Minh, Đại học Nông lâm TP Hồ Chí Minh cũng có hàng trăm sinh viên bị cảnh cáo và buộc thôi học như thế mỗi năm.
Việc các trường đại học mạnh dạn cảnh cáo, buộc thôi học nhiều sinh viên là rất cần thiết nhằm cải thiện, nâng cao chất lượng đào tạo và siết chặt quản lý kỷ luật sinh viên. Đồng thời nhằm cảnh báo cho mọi sinh viên phải nhận thức, đến môi trường đại học là rất vất vả, áp lực, là để học tập, nghiên cứu thật sự, chứ không phải là chốn “thiên đường”, tha hồ chơi bời, làm những việc thỏa thích theo ý mình. Nhiều sinh viên bị buộc thôi học, hoặc học nhiều năm mà vẫn chưa được tốt nghiệp ra trường, khiến biết bao bậc phụ huynh buồn đau, thất vọng vì đã quá kỳ vọng vào con cái, vì nghĩ rằng thời phổ thông 12 năm trời con mình luôn chăm ngoan, học tốt.
Theo chuyên gia tâm lý Nguyễn An Chất, Giám đốc Công ty tư vấn An Việt Sơn, lý do cơ bản dẫn đến tình trạng này là các em thiếu hụt kỹ năng sống. Trước đó, các cô cậu tuổi teen luôn có các thầy, cô giáo ở bên dìu dắt, đốc thúc trong việc học tập, sinh hoạt thường ngày thì có bố mẹ nhắc nhở, điều chỉnh nên ít xảy ra những hành động “quá trớn”. Còn khi bước vào một môi trường mới hoàn toàn, thoát ly khỏi gia đình để tự chịu trách nhiệm cho cuộc sống của mình, các em ít nhiều gặp lúng túng. Theo một nghiên cứu mới công bố, tại một số trường đại học phía Nam, có đến 54% sinh viên cho biết cảm thấy khó khăn trong sinh hoạt, học tập ở môi trường mới.
Nhằm giảm tình trạng sinh viên lười học, ham chơi, bị cảnh cáo và buộc thôi học thì trước hết phải nâng cao ý thức, trách nhiệm ở chính các em. Mỗi người cần chăm chỉ rèn luyện, coi trọng việc học, dành nhiều thời gian cho tự học, tự nghiên cứu, tìm tài liệu, biết điều chỉnh và thích nghi với cách học tín chỉ, cách học ở bậc đại học. Về phía nhà trường, cần phải nghiêm túc, chặt chẽ, công bằng, công khai, thông tin kịp thời cho gia đình biết trong việc kiểm tra, thi, kết quả đánh giá của sinh viên. Cho điểm số thực chất cũng là một biện pháp làm hạn chế những biểu hiện sa sút, chểnh mảng trong việc học hành ở nhiều sinh viên. Bên cạnh đó, các trường học cần sớm đổi mới nội dung chương trình, cắt bỏ những môn học, nội dung học thực sự không cần thiết ở từng ngành học. Giáo trình tốt, bộ môn học thiết thực cũng giúp sinh viên hứng thú hơn với việc học tập. Mặt khác, mỗi giảng viên đại học cần không ngừng làm mới mình, đổi mới phương pháp dạy học theo hướng gợi mở, kích thích tư duy sáng tạo của sinh viên, tạo điều kiện và môi trường thuận lợi để sinh viên có thể tiếp thu bài giảng hiệu quả nhất.
ĐỖ TẤN NGỌC