Hòn Đốc hay còn gọi là hòn Tre (xã đảo Tiên Hải) là một trong 16 hòn lớn nhỏ thuộc quần đảo Hải Tặc (thị xã Hà Tiên, tỉnh Kiên Giang). Tàu vừa cập bến, chúng tôi đã cảm nhận mùi nước lèo ngon ngọt từ quán bún riêu. Quán nhỏ đông người nên du khách không khỏi sốt ruột. Nhưng khi thưởng thức sợi bún đầu tiên với vị ngọt thanh của tôm, cua, cá, ghẹ nơi đất trời Tây Nam, bạn sẽ bỏ qua ngay sự chậm trễ trong khâu phục vụ.
Thời gian trên xã đảo Tiên Hải như trôi chậm lại bởi cuộc sống bình dị nơi đây. Có một sự thật khiến người dân trên xã đảo Tiên Hải tự hào, đó là chẳng mấy ai nhớ nổi lần cuối xảy ra ẩu đả ở đây là khi nào. Mọi người đến với nhau, sống với nhau bởi tình thương, sự cảm thông sâu sắc. Phải nói thẳng rằng, ra quần đảo Hải Tặc là những người có hoàn cảnh khó khăn. Nếu để mưu cầu danh lợi, làm giàu thì chẳng mấy ai đến với Hải Tặc, dù đi tàu từ thị xã Hà Tiên ra đây chỉ mất chừng một giờ đồng hồ. Nhưng nếu muốn hòa mình vào vẻ đẹp hoang sơ, khung cảnh thần tiên, tìm lấy sự tĩnh tâm, thì du khách nên đặt chân đến 16 hòn lớn nhỏ nằm trong quần đảo Hải Tặc, mà hòn Đốc là tiêu biểu hơn cả.
Du khách trở nên tĩnh tâm trước cảnh đẹp thanh bình ở hòn Đốc. 
Người dân trên xã đảo Tiên Hải chưa ham làm du lịch, chỉ có vài ba hàng quán phục vụ du khách đồ hải sản, lặn biển, tắm nước ngọt. Nếu muốn tắm biển, lặn ngắm san hô, cắm lều trại thì du khách có thể tự mình làm lấy. Chúng tôi đã thi mò ốc biển ẩn mình trong những lớp đá rêu phong dưới đáy đại dương quanh hòn Tre, để hiểu hơn người dân nơi đây mưu sinh như thế nào. 30 phút thôi, cả hội đã thu về một rổ ốc. Tiếc là không có lá chanh, rau mùi pha nước chấm nhưng với hạt tiêu đỏ, ớt xanh, gừng và nước mắm cá cơm (dân trên hòn Đốc tự làm) là quá tuyệt rồi.
Bên lửa trại bập bùng, người dân trên đảo vẫn thường kể cho du khách nghe truyền thuyết về cướp biển, ẩn mình trên quần đảo Hải Tặc mấy trăm năm trước. Chuyện hư hư thực thực nhưng chúng tôi tin đôi ba phần khi thấy rừng xoài cổ thụ trên đảo. Mấy cụ ông lớn tuổi bảo, chắc ngày đó mấy tay cướp biển trồng xoài để ăn qua ngày. Những gốc xoài xù xì, nổi u vẫn đang cho trái chua ngọt lúc lỉu, chấm với muối ớt ngon đáo để. Ngủ trên hòn Đốc, tôi cứ mơ về câu chuyện ngư dân vô tình tìm thấy tiền cổ ở quần đảo Hải Tặc vào năm 2009.
Đại dương ôm ấp hòn Đốc, ưu ái ban tặng cho hòn đảo này và quần đảo Hải Tặc những bãi biển trải dài nuột nà cát mịn, nâng niu gót hồng. Ai cũng tranh thủ hít căng không khí trong lành vào lồng ngực, trước khi túa xuống biển bắt cua. Cua to nửa bàn tay, nướng hay hấp đều tốn kha khá đồ uống.  
Khi hoàng hôn ôm hôn hòn Đốc, không hiểu sao trước mắt tôi lại hiện lên khung cảnh Phá Tam Giang (Thừa Thiên-Huế). Ai đó xoa bắp tay vì nổi da gà. Đẹp quá! Đất nước mình có biết bao thắng cảnh. Đẹp bởi được thiên nhiên ban tặng, đẹp bởi quân dân quyết tâm bám đất bám đảo, khẳng định chủ quyền thiêng liêng nơi đầu sóng ngọn gió. Đẹp bởi tình cảm quân dân ấm áp, mộc mạc khiến du khách bùi ngùi xúc động lúc chia tay hòn Tre, hòn Kiến Vàng, hòn Đước Non, hòn Gùi, hòn Ụ… Chợt nghĩ, kho báu của cướp biển nằm đâu đó ở quần đảo Hải Tặc chẳng biết có hay không, nhưng cảnh vật nơi đây đúng là báu vật trời cho.
Đồ hải sản ở quần đảo Hải Tặc có giá hợp lý. Cá mú từ 120.000 đến 140.000 đồng/kg; ghẹ loại 1 có giá 150.000 đồng/kg. Du khách nên đi chợ vào buổi sáng để mua được hải sản tươi sống với giá rẻ và có thể thuê người chế biến. Du khách có thể thuê thuyền, thuê hướng dẫn viên du lịch là người dân trên quần đảo để trải nghiệm các tour câu mực, câu cá đêm, lặn biển bắt ốc, ghẹ, sò… Do ở quần đảo Hải Tặc chưa có nhà nghỉ, khách sạn nên du khách có thể thuê nhà nghỉ của dân với giá 50.000-100.000 nghìn đồng/phòng 2-4 người. Cắm trại, dựng lều ngủ qua đêm cũng là sự lựa chọn thú vị của nhiều bạn trẻ.
Bài và ảnh: ĐÌNH HÙNG - DUY VĂN