Chú trọng nâng cao chất lượng nguồn nhân lực du lịch

Tự chủ nguồn nhân lực, có nhưng ít

Các kinh nghiệm phát triển du lịch thành công trên thế giới cho thấy, để các đơn vị, doanh nghiệp trong ngành du lịch có thể vượt qua được những thách thức, cần có một lực lượng lao động có đủ năng lực với các tiêu chuẩn về kiến thức, kỹ năng và hành vi.

Ở Cần Thơ, nhiều người gọi vui ông Lâm Thế Cương là “nông dân của thế giới”. Là nhà nông chính hiệu nhưng ông có thể nói chuyện bằng tiếng Anh, tiếng Pháp với khách ngoại quốc, có thể “lướt phây” nhoay nhoáy để quảng bá và giới thiệu sản phẩm của mình. Khi đến thăm vườn ca cao Mười Cương của ông, chúng tôi thấy ông làm du lịch rất chuyên nghiệp và tự động rút ví mua nhiều sản phẩm ca cao do chính gia đình ông chế biến. Ông Lâm Thế Cương cho biết, các kỹ năng để làm du lịch chủ yếu từ tự học cộng thêm phần hỗ trợ khi ông được tham gia một khóa đào tạo về du lịch của Dự án EU-ERST.

Tìm hiểu được biết, một số khách sạn, công ty du lịch lớn tại các tỉnh này cũng đã chú ý đào tạo nâng cao chất lượng nguồn nhân lực du lịch. Bà Lê Thị Minh Thi, đại diện Vietravel khu vực ĐBSCL cho biết: “Vietravel tự xây dựng một trường đào tạo nghề du lịch để bảo đảm nguồn nhân lực của công ty. Trong quá trình đào tạo, công ty hướng sinh viên theo tiêu chuẩn đặc thù của Vietravel”. Ông Trần Bá Tòng, Phó tổng giám đốc khách sạn Mường Thanh Cần Thơ chia sẻ: "Để hệ thống hoạt động chuyên nghiệp, Mường Thanh thực hiện tự đào tạo nhân sự theo chuẩn của riêng mình. Nguồn nhân lực công ty lấy chủ yếu từ địa phương, các đào tạo viên của công ty được đào tạo, sau đó họ đào tạo xuống các cấp thấp hơn. Tất cả những nhân sự của Mường Thanh đều phải đủ chuẩn nghề du lịch của công ty". Đào tạo tại chỗ cũng là cách mà Victoria đã áp dụng thành công trong hệ thống của mình. Bà Châu Thị Y Khoa, đại diện Victoria Cần Thơ Resort cho biết: "Công ty đào tạo những người chủ chốt của từng vị trí. Khi có người mới, những người này thực hiện “cầm tay chỉ việc”. Cách làm này giúp công ty tiết kiệm chi phí và thời gian nhưng vẫn có nguồn nhân lực bảo đảm chất lượng".

Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng, so với các khu vực khác trong cả nước, ĐBSCL vẫn đi sau một bước. Nguồn nhân lực du lịch ở khu vực này nhìn chung còn hạn chế.

Cần quan tâm đào tạo nguồn nhân lực

Cần Thơ, An Giang và Kiên Giang là các địa phương có nhiều tiềm năng, lợi thế trong phát triển du lịch. Tuy nhiên, bà Lê Thị Minh Thi phân tích, điểm đến chưa khai thác được tính hấp dẫn chính là một hạn chế ảnh hưởng tới chất lượng nguồn nhân lực. Khách hàng của công ty đến vùng ĐBSCL chỉ đi một lần cho biết chứ ít chi tiêu, ít lưu trú dài… Hạn chế đó khiến những người làm việc trong ngành du lịch tại đây ít được cọ sát thực tế hơn. Trong khi đó, bà Châu Thị Y Khoa cho rằng, ngoại ngữ là rào cản lớn nhất của phần đông nhân lực làm du lịch ở địa bàn này.

Dưới góc độ của tổ chức nghề nghiệp hỗ trợ doanh nghiệp du lịch, ông Phan Văn Hò, Phó chủ tịch Hiệp hội Du lịch ĐBSCL cho rằng, thực tế nguồn nhân lực du lịch cho doanh nghiệp vừa và nhỏ còn yếu. Một phần do kinh phí đào tạo còn hạn hẹp nhưng thậm chí khi đưa đi đào tạo, có người học xong rồi không quay lại làm việc tại doanh nghiệp nữa. Cộng thêm hiện nay nhiều doanh nghiệp du lịch chưa ý thức được tầm quan trọng của việc đào tạo, sử dụng nguồn nhân lực đủ tiêu chuẩn để nâng cao chất lượng dịch vụ của đơn vị mình. Những lý do đó khiến doanh nghiệp thờ ơ với việc đào tạo nhân sự.

Được biết, để hỗ trợ phát triển du lịch khu vực này, Dự án Chương trình phát triển năng lực có trách nhiệm với môi trường và xã hội (Dự án EU-ERST) đã tổ chức khóa đào tạo cho hơn 200 cán bộ, nhân viên cơ quan quản lý nhà nước, hơn 550 lượt học viên thuộc các doanh nghiệp về kỹ năng nghề, 450 lượt cho cộng đồng các địa phương và 35 lượt cho giảng viên, đào tạo viên. Đa phần những người được học đều cho rằng, khi đã được đào tạo, tư duy, nhận thức làm du lịch nhìn chung thay đổi tích cực. Họ nhìn ra những điểm yếu của mình để tự cải thiện nhằm thu hút khách nhiều hơn…

Ông Hoàng Nhân Chính, chuyên gia kỹ thuật Dự án EU-ERST cho biết: Các địa phương cần phát huy vai trò của những người đã được Dự án EU-ERST đào tạo để họ trở thành nhân tố phát triển, trở thành “những máy cái” tiếp tục đào tạo nhân lực du lịch cho địa phương. Bên cạnh đó, du lịch bền vững không thể chỉ dựa vào sự điều hành, quản lý của cơ quan nhà nước mà cần sự chung tay, hợp tác của các doanh nghiệp, cộng đồng địa phương.

Bài và ảnh: MINH NHÃ