Được xem là mảnh đất địa linh nhân kiệt, Bắc Ninh là quê hương của nhiều anh hùng, hiền tài trong suốt chiều dài lịch sử của đất nước. Đồng thời, với mật độ di tích lịch sử dày đặc gồm hơn 1.259 di tích, Bắc Ninh còn nổi tiếng với nhiều đình, chùa gắn liền với những điển tích về các danh nhân của dân tộc.

 Du khách nghe giới thiệu về lịch sử Đền Đô...
...và qua các hiện vật được lưu giữ tại nhà trưng bày. 
Vừa tham quan và tìm mua những vật kỷ niệm tặng người thân. 

Trước hết là Đền Đô, ngôi đền được xem là linh thiêng bậc nhất Kinh Bắc. Đền còn có tên gọi là Cổ Pháp Điện, đền Lý Bát Đế (thờ 8 vị vua đầu tiên của nhà Lý), nằm ở xóm Thượng thuộc phường Đình Bảng, Thành phố Từ Sơn. Đền Đô có kiến trúc theo kiểu thành cổ cung điện. Theo sử sách, dân làng Đình Bảng đã cho xây dựng một ngôi nhà lớn làm nơi nghênh tiếp nhà vua. Khi vua Lý Công Uẩn băng hà, Lý Thái Tông lên ngôi kế vị vua cha, ông đã cho sửa sang lại ngôi nhà xưa và chọn làm nơi thờ tự vua cha, từ đó Đền trở thành nơi thờ tự các vị vua nhà Lý sau khi băng hà. Năm 2014, Đền Đô cùng với khu lăng mộ các vua nhà Lý đã được xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt.

 Quan họ dưới thuyền, một nét văn hóa của người Kinh Bắc.
 Du khách hành hương lên chùa Phật Tích.
Chiêm bái bức tượng Phật bằng đá trên núi Phật Tích. 

Chùa Phật Tích (tên chữ Vạn Phúc tự) tọa lạc trên núi Lạn Kha thuộc xã Phật Tích, huyện Tiên Du là một trong những ngôi chùa có lịch sử lâu đời với kiến trúc đậm chất thời Lý. Chùa sở hữu một bức tượng Phật bằng đá tọa lạc trên tòa sen thuộc hàng lớn nhất Việt Nam và đã được công di tích lịch sử văn hóa.

 Chùa Bút Tháp tấp nập du khách những ngày đầu Xuân.

Nằm ngay ven dòng sông Đuống, chùa Bút Tháp có tên chữ là Ninh Phúc tự, thuộc địa phận xã Đình Tổ, huyện Thuận Thành. Với lối kiến trúc “Nội công, ngoại quốc, chùa Bút Tháp được xem là một trong số ít những ngôi chùa cổ ở Việt Nam còn giữ được khá nguyên vẹn và hoàn chỉnh của lối kiến trúc sơ khai ban đầu.

 Chùa Dâu ở xã Thanh Khương, huyện Thuận Thành.

“Dù ai buôn đâu, bán đâu/Hễ trông thấy tháp chùa Dâu thì về”, câu ca dao xưa như mời gọi biết bao du khách hành hương về với vùng đất được xem là đất Phật - chùa Dâu thuộc xã Thanh Khương, huyện Thuận Thành. Chùa Dâu với trăm gian, tháp chín tầng, cầu chín nhịp, kiến trúc chùa mang những nét đặc trưng thời Lý, Trần và qua nhiều lần trùng tu, tu sửa vào các triều đại tiếp theo. Xưa kia đây là nơi các vua, chúa, quan lại, cung tần, mỹ nữ ở chốn kinh thành thường xuyên lui tới lễ Phật cầu đảo, vãn cảnh, thăm chùa. Ngoài việc thờ Phật, khi truyền bá vào Việt Nam đạo Phật đã kết hợp với tín ngưỡng bản địa nên hiện nay chùa Dâu còn thờ Tứ pháp gồm: Pháp vân, Pháp vũ, Pháp lôi, Pháp điển tượng trưng cho mây, mưa, sấm, chớp...

Xin chữ thư pháp, cầu một năm mới bình an.

Hàng trăm năm đã trôi qua, cùng những biến động của lịch sử, thời gian các thành lũy, lâu đài, dinh thự ở quê hương Kinh Bắc xưa nay chỉ còn là hoang phế, nhưng những đền chùa với những nét cổ kính rêu phong vẫn được nhân dân bảo tồn, lưu giữ, xứng đáng là trung tâm Phật giáo lớn vùng Đồng bằng Bắc Bộ.

TUẤN TÚ

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Văn hóa xem các tin, bài liên quan.