Tầm nhìn chiến lược “giúp bạn là giúp mình”

Ngay từ những năm đầu sau chiến tranh, khi tình hình khu vực biên giới Việt-Lào còn nhiều phức tạp, ngày 6-1-1979, Ban Bí thư Trung ương Đảng ra Chỉ thị số 61-CT/TW về chuyển hướng chiến lược trong thực hiện nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa, kết hợp xây dựng kinh tế, củng cố quốc phòng, đặc biệt là vùng bờ biển, hải đảo, biên giới nội địa vững chắc, xác định rõ chiến lược “xây dựng kinh tế gắn với quốc phòng”, coi đây là yếu tố then chốt trong bảo vệ chủ quyền quốc gia và củng cố tình hữu nghị đặc biệt Việt-Lào.

Trên tinh thần đó, Quân khu 4 được giao nhiệm vụ vừa giúp bạn Lào ổn định tình hình vừa triển khai các mô hình hợp tác kinh tế mới. Ngày 23-3-1985, thực hiện chỉ đạo của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Đảng ủy Quân khu 4, Công trường Khai thác gỗ Quân khu 4 mang phiên hiệu C85 chính thức ra đời-tiền thân của COECCO. Đây là bước ngoặt quan trọng khởi đầu cho mô hình doanh nghiệp Quân đội làm kinh tế kết hợp quốc phòng.

Cán bộ Công ty TNHH MTV Khoáng sản và Luyện kim Viêng Chăn, COECCO thu mua củ dong riềng của người dân. 

Là một trong những người trực tiếp ở cương vị lãnh đạo, chỉ huy LLVT Quân khu 4 nhiều năm liền và cũng là người trực tiếp tổ chức, chỉ đạo, xây dựng Tổng công ty từ buổi “khai sinh” đầy khó khăn, thử thách, Trung tướng Nguyễn Quốc Thước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Tư lệnh Quân khu 4 đã viết trong cuốn "Lịch sử Đảng bộ COECCO" rằng: Vào những năm đầu của thập niên 1980, đất nước ta cũng như nước bạn Lào rơi vào cuộc khủng hoảng kinh tế-xã hội hết sức trầm trọng. Trong bối cảnh đó, Quân khu 4-địa bàn vừa là tiền tuyến vừa là hậu phương trong cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ-đang phải ra sức khắc phục hậu quả chiến tranh hết sức nặng nề cả về kinh tế, chính trị, lại được Bộ Quốc phòng giao nhiệm vụ thay mặt bộ đảm nhiệm giúp bạn, phối hợp với bạn phát triển kinh tế kết hợp quốc phòng, an ninh. C85, nay là Tổng công ty Hợp tác kinh tế được Thường vụ, Bộ tư lệnh Quân khu giao đảm nhận trọng trách nặng nề đó.

Giai đoạn 1985-1991, mục tiêu của C85 tập trung lãnh đạo xây dựng tổ chức, phát triển lực lượng, hợp tác với công ty phát triển miền núi của Bộ Quốc phòng Lào xây dựng hậu phương chiến lược ở Lak Sao, liên kết sản xuất, tham gia xuất khẩu, cùng với bạn Lào từng bước hạch toán kinh doanh. Để cụ thể hóa nghị quyết của Quân khu, Chi bộ C85 đã bàn bạc, thống nhất, đưa ra chủ trương và kế hoạch thực hiện khai thác gỗ xuất khẩu. Tuy vậy, việc triển khai công tác khai thác gỗ xuất khẩu bước đầu gặp nhiều khó khăn. Vốn sản xuất, phương tiện kỹ thuật và con người đều từ những đơn vị thường trực huấn luyện, chiến đấu bước sang làm nhiệm vụ kinh tế. Hơn nữa, khai thác gỗ xuất khẩu khi ấy là một ngành lâm nghiệp hết sức mới lạ đối với cán bộ, chiến sĩ C85.

Ngày xuất quân có 94 đồng chí, phương tiện điều động từ các đơn vị chỉ có 24 đầu xe các loại như: CA-30, Zil-157 và 2 xe Reo tự cẩu của Xưởng 74. Phương pháp khai thác chủ yếu bằng thủ công, dùng rìu, cưa tay... "Vạn sự khởi đầu nan" nhưng toàn công trường C85 với tinh thần: "Quyết tâm cao, bám sát thực tế, tạo hiệu quả ngay từ bước đầu "làm thử", quyết tâm khai thác vượt chỉ tiêu của Quân khu giao là 200m³ gỗ thông tròn xuất khẩu. Đợt "làm thử" khai thác gỗ đầu tiên, khối lượng gỗ thông tròn khai thác đạt 545m³, xuất khẩu được 300m³ tại cảng Xuân Hải (Nghi Xuân, Hà Tĩnh) cho khách hàng Sumitomo (Nhật Bản), doanh thu 31.000USD. Chuyến hàng đầu tiên về cảng Xuân Hải được các đồng chí trong Bộ tư lệnh Quân khu xuống tận nơi chứng kiến trong niềm vui và lòng tin tưởng. Kết quả bước đầu "làm thử" đã thúc đẩy tinh thần, củng cố quyết tâm của cán bộ, chiến sĩ C85 trong thực hiện nhiệm vụ tiếp theo.

Lãnh đạo COECCO kiểm tra nhà máy chế biến nông sản. 

10 năm kể sau ngày thành lập, sản lượng sản xuất năm 1995 đạt gấp 10 lần so với năm 1986, gấp 8 lần so với năm 1990; dịch vụ tăng 3 lần, giá trị hàng hóa tăng 20%, lợi nhuận tăng 18% so với năm 1994. Những kết quả trong 10 năm đầu hoạt động đã khẳng định thắng lợi và hiệu quả của sự hợp tác trong sản xuất, kinh doanh, xây dựng các mô hình hợp tác với Lào; tăng cường quan hệ hữu nghị, kết hợp chặt chẽ phát triển kinh tế-xã hội với giữ vững quốc phòng, an ninh; chứng tỏ chủ trương, đường lối đúng đắn của Đảng. Khi quy mô ngày càng lớn mạnh, C85 được kiện toàn thành Công ty Hợp tác kinh tế. 

Từ công trường nhỏ đến doanh nghiệp kiểu mẫu

Giai đoạn 1996-2004, đất nước bước vào thời kỳ công nghiệp hóa-hiện đại hóa, thực hiện đường lối của Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VIII, Đại hội Đảng bộ Quân khu 4 lần thứ VI, Đảng ủy Quân khu 4 đã trực tiếp chỉ đạo Đảng ủy Công ty Hợp tác kinh tế hoạch định lại mô hình tổ chức, mở rộng quy mô sản xuất, kinh doanh. Nhưng mọi điều chỉ thực sự chuyển mình khi Đảng bộ Công ty Hợp tác kinh tế xác định một lối đi mới: Mô hình đa ngành nghề, bảo đảm hiệu quả, tăng tích lũy, đồng thời giữ vững nhiệm vụ quân sự, quốc phòng trên địa bàn chiến lược Việt-Lào. Theo chủ trương của Đảng, C85 đã chuyển mình từ đơn vị lâm nghiệp đơn ngành sang tổ hợp sản xuất đa ngành: Khai khoáng, bao bì, vật liệu xây dựng, xây lắp, chế biến gỗ, dịch vụ du lịch, xuất nhập khẩu, xuất khẩu lao động... ở cả Việt Nam và Lào.

Ngày 28-4-2004, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt đề án thí điểm chuyển Công ty Hợp tác kinh tế tổ chức và hoạt động theo mô hình công ty mẹ-công ty con. Đây là một sự kiện mang tính bước ngoặt, một tín hiệu đánh dấu Công ty Hợp tác kinh tế vươn mình ra biển lớn. Từ đây, công ty xây lắp, công ty chế biến gỗ xuất khẩu, công ty phát triển khoáng, xưởng sửa chữa xe máy ở Viêng Chăn với 100% vốn từ công ty mẹ đã ra đời, tiếp sau đó là Công ty Cổ phần Nhựa-Bao bì Vinh, Công ty Cổ phần Nước khoáng Sơn Kim và hàng loạt xí nghiệp, đơn vị thành viên khác. Những người lính của C85 không còn cầm cưa, vác gỗ như thuở trước, họ đã có xí nghiệp bao bì nhựa, có công ty du lịch khoáng nóng, có mỏ đá, mỏ vàng ở Lào, thậm chí có cả văn phòng đại diện tại thủ đô Vientiane.

Năm 2010, Bộ Quốc phòng quyết định chuyển Công ty Hợp tác kinh tế thành Công ty TNHH Một thành viên-Tổng công ty Hợp tác kinh tế (COECCO) nhằm tạo thế và lực trong xu thế hội nhập, phát triển. COECCO bắt đầu chuyển mình mạnh mẽ theo mô hình công ty mẹ-công ty con, đẩy mạnh đầu tư năng lực sản xuất, kinh doanh, xây dựng nền tảng quản trị hiện đại, đồng thời tăng tốc hội nhập với thị trường trong nước và khu vực. 

Từ năm 2016 đến nay, nhịp phát triển của Tổng công ty ngày càng mạnh mẽ. Với tư duy mới và tầm nhìn dài hạn, Đảng ủy COECCO xác định hướng đi mang tính đột phá: Xây dựng 3 trụ cột chiến lược kinh tế xanh, kinh tế số và kinh tế tuần hoàn, gắn chặt với quốc phòng, an ninh. Những trại giống, nhà máy chế biến dược liệu, khu trồng cây công nghệ cao mọc lên không chỉ ở vùng rẻo cao của Lào mà còn tại nhiều vùng nông thôn phía Bắc và miền Trung Việt Nam. 

Nhân viên Xí nghiệp Khăng Viêng, Công ty Phát triển miền núi Quân khu 4, COECCO hướng dẫn bà con kỹ thuật trồng, chăm sóc cây sả. 

Nhờ đó, hàng nghìn lao động có việc làm ổn định, thu nhập tăng lên, đời sống cải thiện rõ rệt. Không chỉ là những bản làng đổi thay, những con số từ Tổng công ty cũng "biết nói" nhiều điều: 11 công ty con, 1 công ty cổ phần liên doanh liên kết, 1 xí nghiệp trực thuộc, 3 văn phòng đại diện hoạt động ở cả trong nước và trên nước bạn Lào. Doanh thu đạt gần 3.000 tỷ đồng/năm, lợi nhuận trước thuế 450 tỷ đồng, nộp ngân sách bình quân 700 tỷ đồng/năm, thu nhập bình quân của người lao động 15 triệu đồng/tháng. Nguồn vốn chủ sở hữu đạt 957 tỷ đồng, tổng tài sản hơn 2.382 tỷ đồng. Hệ thống máy móc, thiết bị hiện đại hóa đồng bộ, sẵn sàng phục vụ cho những chiến lược phát triển mới. 

Dưới ngọn cờ của Đảng, từ một công trường sản xuất đơn ngành, thủ công, một mùa, công trường C85 đã vươn lên thành COECCO, một doanh nghiệp kinh tế-quốc phòng kiểu mẫu với mô hình công ty mẹ-công ty con, đa ngành nghề, minh chứng rõ ràng cho tầm nhìn chiến lược, đúng đắn, sáng suốt của Đảng, Nhà nước và Quân đội hai nước Việt Nam-Lào. Thành công của COECCO chính là kết quả trực tiếp từ sự lãnh đạo toàn diện, sâu sát, kiên định và linh hoạt của Đảng ta trong mọi giai đoạn phát triển.

(còn nữa)

Bài và ảnh: HOA LÊ - TRẦN DŨNG

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Cuộc thi viết Vững bước dưới cờ Đảng xem các tin, bài liên quan.