Hiện nay, với sự phát triển của kỹ thuật, công nghệ số thì các thiết bị hỗ trợ cho hành vi gian lận thi cử ngày càng tinh vi. Tại Hội nghị tập huấn nghiệp vụ thanh tra, kiểm tra kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2023 vừa diễn ra, đại diện Cục Kỹ thuật nghiệp vụ, Bộ Công an đã giới thiệu cách nhận biết và ngăn chặn một số thiết bị kỹ thuật, công nghệ cao có thể được sử dụng để thực hiện hành vi gian lận trong thi cử và đánh giá kết quả. Theo đó, thiết bị để thực hiện hành vi gian lận ngày càng hiện đại, thông minh, tinh vi, siêu nhỏ và rất khó phát hiện.

leftcenterrightdel
Hơn hết, cần hướng đến một nền giáo dục thực chất, không còn áp lực nặng nề của thi cử. Ảnh minh họa: qdnd.vn

Theo đánh giá của các cơ quan chức năng, việc ngăn chặn hành vi gian lận trong thi cử bằng các thiết bị công nghệ cao hiện nay gặp rất nhiều khó khăn. Công nghệ ngày càng tiên tiến, trí tuệ nhân tạo được sử dụng nhiều trong giáo dục thì nguy cơ gian lận ngày càng cao, càng khó phát hiện. Việc triển khai đồng bộ những giải pháp kỹ thuật, thiết bị rà soát, ngăn chặn tại tất cả cơ sở giáo dục trên phạm vi rộng hay đối với một kỳ thi trên quy mô cả nước là rất khó. Do đó, ngành giáo dục và các cơ quan chức năng cần tính đến những giải pháp lâu dài, thiết thực để ngăn chặn hiệu quả tình trạng này.

Trước hết, các cơ quan chức năng cần kiểm soát chặt chẽ tình trạng mua bán, sử dụng trái phép các thiết bị công nghệ cho mục đích xấu, trong đó có gian lận thi cử; tăng cường nghiên cứu, sử dụng hiệu quả những giải pháp công nghệ, kỹ thuật để vô hiệu hóa các thiết bị, ứng dụng gian lận trong học đường. Cơ quan chức năng và nhà trường thường xuyên tổ chức tập huấn cho đội ngũ nhà giáo, cán bộ thanh tra, kiểm tra, giám thị các kỳ thi những kỹ năng cần thiết để nhận diện, ngăn chặn việc sử dụng thiết bị công nghệ gian lận trong thi cử.

Mỗi nhà trường phải tăng cường giáo dục, tuyên truyền cho phụ huynh, học sinh về những hệ lụy nguy hiểm của gian lận thi cử, như trực tiếp làm hư hỏng bản thân vì không có năng lực học thực chất, đồng thời vi phạm nghiêm trọng quy định của ngành giáo dục và có thể dẫn đến vi phạm pháp luật; xử lý nghiêm khi phát hiện các trường hợp gian lận trong thi cử nói riêng, tiêu cực trong hoạt động giáo dục nói chung...

Ngăn chặn, kiểm soát và loại bỏ các thiết bị mà người dùng nhằm mục đích thực hiện hành vi gian lận trong thi cử là việc cần làm và nên làm. Tuy nhiên, đó chỉ là những giải pháp mang tính cơ học, trước mắt. Về lâu dài, bảo đảm tính bền vững và sự tự giác của người học, thì hơn hết, cần hướng đến một nền giáo dục thực chất, không còn áp lực nặng nề của thi cử. Xây dựng một nền giáo dục thực chất, trách nhiệm không ai khác ngoài ngành giáo dục.

TRẦN ANH