QĐND - Việt Nam có đường biên giới đất liền với chiều dài khoảng 4.550km, bờ biển dài 3.260km và vùng biển, đảo rộng hơn một triệu ki-lô-mét vuông. Biên giới quốc gia có vị trí chiến lược quan trọng, nhạy cảm và phức tạp, nơi giao lưu với bạn bè quốc tế về kinh tế, đối ngoại, văn hóa... 5 năm qua, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp, thường xuyên của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, sự giúp đỡ của các cấp, các ngành và đồng bào các dân tộc ở khu vực biên giới, Bộ đội Biên phòng (BĐBP) đã khắc phục mọi khó khăn, gian khổ, hoàn thành tốt nhiệm vụ xây dựng, quản lý và bảo vệ biên giới quốc gia; xây dựng BĐBP ngày càng vững mạnh đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Một trong những kết quả nổi bật trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng ủy BĐBP đó là: Đã quán triệt, triển khai thực hiện đầy đủ, sâu sắc sự chỉ đạo của cấp trên; làm tốt công tác nắm tình hình và tham mưu đàm phán, giải quyết các vấn đề còn tồn tại về biên giới, lãnh thổ với các nước; tham mưu xử lý, giải quyết kịp thời các vụ việc xảy ra trên biên giới đúng chủ trương, đối sách, pháp luật, có sáng tạo và chủ động. Chủ động tham mưu cho Đảng, Nhà nước và trực tiếp triển khai quản lý, bảo vệ biên giới sau phân giới cắm mốc tuyến Việt Nam - Trung Quốc. Tích cực tham gia nhiệm vụ tăng dày, tôn tạo hệ thống mốc giới tuyến biên giới Việt Nam - Lào, tham gia phân giới, cắm mốc tuyến biên giới Việt Nam - Cam-pu-chia. Mở nhiều đợt cao điểm đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại; phòng, chống tội phạm ma túy, các hoạt động xâm nhập, móc nối. Chấp hành nghiêm quy định SSCĐ, thực hiện tốt nhiệm vụ tham gia đấu tranh quốc phòng trên biển. Thực hiện tốt nhiệm vụ phòng, chống thiên tai, tìm kiếm, cứu nạn; phòng, chống dịch bệnh ở khu vực biên giới; đã điều động 37.468 lượt CBCS/2.239 lượt phương tiện tham gia phòng, chống lụt bão, cứu hộ 1.669 vụ/6.619 người/833 phương tiện. Công tác đối ngoại biên phòng có nhiều đổi mới, linh hoạt, sáng tạo, hiệu quả; kết hợp chặt chẽ giữa đối ngoại quân sự, quốc phòng, biên phòng với đối ngoại nhân dân. Lãnh đạo, chỉ đạo tích cực tham gia xây dựng địa bàn biên giới, xây dựng nền biên phòng toàn dân vững mạnh; tham gia xây dựng hệ thống cơ sở chính trị, phát triển kinh tế-xã hội, giúp dân xóa đói giảm nghèo; thực hiện một số chương trình lớn như: “Mái ấm cho người nghèo nơi biên giới, hải đảo”, “Bò giống giúp người nghèo biên giới”. Đến nay, đã mua và trao tặng được 10.998 con bò giống giúp đồng bào nghèo tại 11 tỉnh biên giới; xây dựng mới 1.518m2 nhà, 2.187 công trình dân sinh, trong đó xây dựng 150 phòng khám và trạm y tế quân dân y trên địa bàn biên giới, biển, đảo, trung bình hằng năm tổ chức khám, chữa bệnh cho 150 nghìn lượt người và cấp thuốc miễn phí giá trị hơn 1 tỷ 500 triệu đồng.

Nhìn lại kết quả lãnh đạo, thực hiện nhiệm vụ nhiệm kỳ qua, có thể khẳng định: Vai trò, hiệu lực công tác Đảng, công tác chính trị trong các nhiệm vụ của BĐBP được phát huy; trận địa tư tưởng của Đảng trong toàn lực lượng được giữ vững và tăng cường; năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các tổ chức đảng được nâng lên; đội ngũ cán bộ, đảng viên phát huy được vai trò tiền phong gương mẫu, bản lĩnh chính trị vững vàng; phẩm chất đạo đức, trình độ năng lực đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ; hoàn thành tốt các mục tiêu mà Nghị quyết Đại hội Đảng bộ lần thứ XIII đã đề ra, trong đó có một số nhiệm vụ hoàn thành xuất sắc.

Những năm tới, tình hình thế giới, khu vực vẫn tiềm ẩn những diễn biến mới phức tạp, khó lường; tranh chấp chủ quyền, xung đột sắc tộc, tôn giáo và hoạt động can thiệp, lật đổ, ly khai, khủng bố tiếp tục có chiều hướng gia tăng. Trên các tuyến biên giới, vùng biển của nước ta các hoạt động xâm nhập, tình báo gián điệp, truyền đạo trái pháp luật, buôn lậu, buôn bán, vận chuyển ma túy, vũ khí, chất nổ, mua bán người, khoáng sản… tiếp tục tăng. Thiên tai, dịch bệnh sẽ diễn biến khó lường; đời sống của một bộ phận nhân dân khu vực biên giới còn gặp nhiều khó khăn. Trong khi đó, hầu hết các đơn vị cơ sở của BĐBP hoạt động ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo trong điều kiện khó khăn, gian khổ, phân tán, thường xuyên tiếp xúc với các tầng lớp nhân dân, tác động những mặt trái của kinh tế thị trường, của quá trình hội nhập quốc tế; thường xuyên trực diện đấu tranh với các phần tử xấu, phản động và bọn tội phạm trên các tuyến biên giới, vùng biển, đảo. Chế độ chính sách đãi ngộ, tiền lương, thu nhập thực tế, nhà ở của nhiều cán bộ còn gặp khó khăn đã tác động nhiều mặt đến tư tưởng cán bộ, đảng viên, HSQ-CS, công nhân viên chức quốc phòng.

Tình hình đó đặt ra cho công tác biên phòng những yêu cầu, nhiệm vụ ngày càng toàn diện và nặng nề. Để lãnh đạo, chỉ đạo BĐBP thực hiện tốt nhiệm vụ xây dựng, quản lý, bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia, xây dựng BĐBP vững mạnh đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới, đòi hỏi các cấp ủy, tổ chức đảng cần tập trung thực hiện tốt một số giải pháp cơ bản sau:

Một là, thường xuyên quán triệt, nắm vững quan điểm, đường lối của Đảng về chính trị, quân sự, quốc phòng, an ninh, đối ngoại; chủ động nắm dự báo, phân tích tình hình, kịp thời đề xuất với Đảng, Nhà nước, QUTW, Bộ Quốc phòng xây dựng, hoàn chỉnh hệ thống văn bản pháp luật về bảo vệ biên giới; chủ trương, giải pháp xây dựng khu vực biên giới vững mạnh toàn diện. Tổ chức tốt việc quản lý, bảo vệ biên giới bằng pháp luật, các Quy chế, Hiệp định, bảo đảm sự ổn định và ANTT ở các tuyến biên giới. Tiếp tục đổi mới nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác đối ngoại biên phòng; kết hợp chặt chẽ đối ngoại của Đảng, Nhà nước, đối ngoại quân sự, quốc phòng với đối ngoại biên phòng và đối ngoại nhân dân để giải quyết kịp thời những vấn đề nảy sinh trên biên giới, vùng biển. Tích cực triển khai chủ trương kết nghĩa lực lượng bảo vệ hai bên biên giới, kết nghĩa giữa các địa phương, các cụm dân cư, xóm, bản hai bên biên giới; tăng cường các hoạt động phối hợp tuần tra song phương, đấu tranh phòng, chống tội phạm, diễn tập chống khủng bố, cứu hộ, cứu nạn… Triển khai thực hiện có hiệu quả Chỉ thị số 01/CT-TTg ngày 9-1-2015 của Thủ tướng Chính phủ “Về tổ chức phong trào toàn dân tham gia bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới, biển đảo trong tình hình mới”; tiếp tục triển khai thực hiện Đề án “Tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ và nhân dân vùng biên giới, biển đảo”. Nâng cao trình độ tác chiến và khả năng SSCĐ, xây dựng, hoàn chỉnh các phương án, kế hoạch, giải quyết các tình huống phức tạp về ANTT, và tham gia nhiệm vụ đấu tranh quốc phòng, thực hiện nhiệm vụ phòng, chống bão lụt, tìm kiếm cứu nạn...

Hai là, lãnh đạo làm tốt công tác giáo dục chính trị tư tưởng, coi trọng giáo dục tình hình, nhiệm vụ, pháp luật, truyền thống và đạo đức, lối sống. Xây dựng bản lĩnh chính trị vững vàng, sẵn sàng nhận và hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao. Kiên quyết đấu tranh và ngăn ngừa những biểu hiện xa rời mục tiêu, lý tưởng, trông chờ, ỷ lại, ngại khó khăn gian khổ, thực dụng cơ hội trong cán bộ, chiến sĩ, nhất là đội ngũ cán bộ, đảng viên. Thực hiện nghiêm túc quyết định của Bộ Quốc phòng, BTTM về tổ chức, biên chế. Đổi mới, nâng cao chất lượng huấn luyện theo hướng sát yêu cầu, nhiệm vụ công tác biên phòng và đáp ứng yêu cầu sẵn sàng chiến đấu cao. Đẩy mạnh cải cách hành chính bảo đảm chặt chẽ về nghiệp vụ, pháp luật, tạo ra cơ chế thông thoáng cho giao lưu hợp tác hai bên biên giới và hợp tác quốc tế; đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án “Hộ chiếu điện tử Việt Nam”; mở rộng mô hình kiểm soát "Một cửa, một lần dừng" và hoạt động hợp tác cửa khẩu.

Ba là, đổi mới, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các cấp ủy, tổ chức đảng; cụ thể hóa nghị quyết, chỉ thị của cấp trên sát nhiệm vụ, đặc điểm của Đảng bộ và năng lực lãnh đạo, chỉ đạo thực tiễn đối với nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, biên phòng trong tình hình mới. Xây dựng đội ngũ cán bộ có số lượng và cơ cấu hợp lý, có chất lượng cao, theo tiêu chí của từng cấp, từng ngành, từng lĩnh vực, từng chức danh; phấn đấu đến năm 2020 có từ 92 đến 95% đội ngũ cán bộ có trình độ đại học. Chú trọng bồi dưỡng nâng cao trình độ kiến thức quân sự, pháp luật, ngoại ngữ, kiến thức xã hội; quản lý Nhà nước về quân sự, quốc phòng, biên phòng; đổi mới phương pháp, tác phong công tác, thực hiện tốt chức trách, nhiệm vụ được giao. Phát huy hiệu quả cơ chế phối hợp với cấp ủy địa phương trong lãnh đạo, thực hiện nhiệm vụ chính trị, xây dựng lực lượng và xây dựng Đảng bộ; với Đảng ủy, Bộ tư lệnh các quân khu trong lãnh đạo nhiệm vụ phòng thủ tác chiến, tham gia nhiệm vụ QS-QP địa phương. Đẩy mạnh thực hiện đồng bộ các chủ trương, giải pháp sau kiểm điểm thực hiện NQTW 4 (khóa XI); giữ vững đoàn kết nội bộ; xử lý kịp thời các vi phạm, làm tốt công tác bảo vệ chính trị nội bộ. Tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh và lời dạy của Bác Hồ đối với BĐBP và Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ”. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, tạo điều kiện để cán bộ, chiến sĩ và nhân dân tham gia giám sát hoạt động công tác, sinh hoạt của cán bộ biên phòng.

Trung tướng PHẠM HUY TẬP, Bí thư Đảng ủy, Chính ủy Bộ đội Biên phòng