QĐND - Thật hiếm có mối quan hệ song phương xuyên châu lục nào lại phát triển mạnh như quan hệ giữa Việt Nam và I-ta-li-a trong thời gian qua. Chỉ hơn một năm sau chuyến công du Việt Nam của Thủ tướng I-ta-li-a Mát-teo Ren-xi (Matteo Renzi), Ngài Xéc-gi-ô Mát-ta-rê-la (Sergio Mattarella), Tổng thống của “đất nước hình chiếc ủng” thực hiện chuyến thăm cấp Nhà nước tới “đất nước hình chữ S” từ ngày 6 đến 8-11 theo lời mời của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang. Đây là chuyến thăm Việt Nam lần  đầu tiên của một tổng thống I-ta-li-a kể từ khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao năm 1973.

Ở  tận châu Âu, bên bờ Địa Trung Hải, song I-ta-li-a với lịch sử lâu đời, với nền kinh tế quy mô lớn thứ 9 thế giới, không hề xa lạ với nhân dân Việt Nam. I-ta-li-a chính là quốc gia Tây Âu đầu tiên tích cực ủng hộ việc tăng cường hợp tác giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu, ủng hộ Việt Nam trên các diễn đàn quốc tế lớn cũng như việc bình thường hóa quan hệ giữa Việt Nam và các tổ chức tài chính, thương mại, tiền tệ quốc tế đầu những năm 90 của thế kỷ trước. Lãnh đạo I-ta-li-a luôn khẳng định quyết tâm thúc đẩy quan hệ hợp tác nhiều mặt với Việt Nam, coi Việt Nam là nước ưu tiên phát triển quan hệ ở khu vực Đông Nam Á và là điểm đến của các doanh nghiệp I-ta-li-a.

Cùng nhận thức rõ lợi ích và tiềm năng của mối hợp tác song phương, tháng 1-2013, Việt Nam và I-ta-li-a đã ký Tuyên bố chung về thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược nhân chuyến thăm cấp Nhà nước tới I-ta-li-a của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Hai nước cũng đã ký Kế hoạch hành động triển khai Đối tác chiến lược giai đoạn 2013-2014 nhân chuyến thăm chính thức I-ta-li-a của Phó thủ tướng Hoàng Trung Hải vào tháng 9-2013 và đang xây dựng kế hoạch cho giai đoạn 2015-2016.

Hợp tác kinh tế-thương mại chính là then chốt để quan hệ Việt Nam - I-ta-li-a không ngừng tiến bước trong những năm qua. I-ta-li-a là quốc gia phát triển, có dân số khoảng 62 triệu người với tổng thu nhập quốc dân năm 2014 khoảng 2.148 tỷ ơ-rô. Trong khi đó, Việt Nam là một nền kinh tế đang lên với dân số hơn 90 triệu người. Chính phủ I-ta-li-a đã đưa Việt Nam vào danh sách 10 thị trường mới nổi ưu tiên phát triển thương mại và đầu tư.  Kim ngạch thương mại giữa Việt Nam và I-ta-li-a liên tục tăng trưởng trong những năm qua. Năm 2014, kim ngạch thương mại hai chiều đạt 4,08 tỷ USD, 8 tháng đầu năm 2015 đạt 2,89 tỷ USD, tăng 6% so với cùng kỳ năm ngoái. Đến tháng 8-2015, I-ta-li-a đứng thứ 30 trên tổng số 100 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư tại Việt Nam với 66 dự án, tổng số vốn khoảng 391 triệu USD. Các dự án đầu tư của I-ta-li-a chủ yếu trong các ngành: Công nghiệp chế biến, chế tạo, giày da, xây dựng, thiết bị vệ sinh, bình nóng lạnh, chế biến thép. Các tập đoàn lớn của I-ta-li-a như: ENI, Piagio, Ariston… đều hoạt động hiệu quả tại Việt Nam.

Hợp tác văn hóa - giáo dục cũng là một nét nổi bật trong quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam - I-ta-li-a. Hằng năm, Bộ Ngoại giao I-ta-li-a dành cho Việt Nam một số học bổng cho các khóa học tiếng I-ta-li-a và cao học, mở các khoa học tiếng I-ta-li-a tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh. Chính phủ I-ta-li-a phối hợp với UNESCO giúp đỡ Việt Nam trùng tu Khu di tích Mỹ Sơn với tổng kinh phí hơn 435 nghìn USD (Việt Nam đóng góp 19 nghìn USD). Bên cạnh đó, hai bên cũng thường xuyên tổ chức các tuần lễ/tháng văn hóa tại I-ta-li-a và Việt Nam. Hai nước đã tổ chức thành công sự kiện Năm Việt Nam tại I-ta-li-a và Năm I-ta-li-a tại Việt Nam năm 2013 nhân dịp kỷ niệm 40 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước.

Trên lĩnh vực hợp tác quốc phòng, hai bên đã có những bước đi tích cực trong thời gian qua. Năm 2013, Bộ trưởng Quốc phòng I-ta-li-a lần đầu tiên thăm Việt Nam nhằm tăng cường hợp tác trên một số lĩnh vực như: Trao đổi đoàn các cấp, đào tạo nguồn nhân lực, công nghiệp quốc phòng.

Tổng thống I-ta-li-a Xéc-gi-ô Mát-ta-rê-la thăm Việt Nam trong bối cảnh quan hệ Việt Nam - I-ta-li-a đang phát triển mạnh mẽ. Chúng ta tin tưởng rằng, chuyến thăm của Tổng thống Xéc-gi-ô Mát-ta-rê-la  sẽ thành công tốt đẹp, tiếp thêm động lực phát triển hợp tác toàn diện trong khuôn khổ quan hệ Đối tác Chiến lược Việt Nam - I-ta-li-a, đem lại lợi ích chính đáng cho nhân dân hai nước và đóng góp cho hòa bình, ổn định và phát triển ở khu vực và trên thế giới.

QĐND