QĐND - Sư đoàn 308 (trước đây là Đại đoàn 308) thành lập ngày 28-8-1949 tại thị trấn Đồn Đu (Phú Lương, Thái Nguyên). Sư đoàn còn có tên gọi Sư đoàn Quân Tiên phong, là đơn vị chủ lực đầu tiên của Quân đội ta, ra đời trong giai đoạn cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp diễn ra cam go, quyết liệt. Sư đoàn có những đơn vị với truyền thống đánh giặc lẫy lừng như: Trung đoàn 36 (Trung đoàn Bắc Bắc); Trung đoàn 102 (Trung đoàn Thủ Đô); Trung đoàn 88 (Trung đoàn Tu Vũ), Trung đoàn Pháo binh 58. Sư đoàn ra đời, đánh dấu bước phát triển, trưởng thành của Quân đội ta.

Trong kháng chiến chống thực dân Pháp, sư đoàn đã tham gia 13 chiến dịch lớn. Trong đó nổi bật là: Chiến dịch Việt Bắc năm 1947; Chiến dịch Biên giới năm 1950; Chiến dịch Tây Bắc-Thượng Lào 1952-1953; Chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954. Sau khi Hiệp định Giơ-ne-vơ được ký kết, ngày 19-9-1954, trước khi về giải phóng, tiếp quản Thủ đô, tại Đền Hùng, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã căn dặn cán bộ, chiến sĩ sư đoàn: “Các vua Hùng đã có công dựng nước, Bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước”. Lời căn dặn của Bác Hồ là mệnh lệnh thiêng liêng đối với cán bộ, chiến sĩ sư đoàn, lực lượng vũ trang và cả dân tộc Việt Nam. Thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, sư đoàn đã tham gia nhiều chiến dịch lớn như: Chiến dịch Khe Sanh 1968; Chiến dịch Đường 9-Nam Lào 1971: Chiến dịch Đông Hà-Quảng Trị 1972… Ngày 28-8-1979, sư đoàn phát triển thành sư đoàn bộ binh cơ giới, có sức cơ động cao, hỏa lực mạnh, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Sư đoàn đã có nhiều đóng góp quan trọng trong chiến tranh bảo vệ biên giới phía Tây Nam và phía Bắc. Với thành tích đặc biệt xuất sắc trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, sư đoàn vinh dự được Đảng, Nhà nước tặng nhiều phần thưởng cao quý. Sư đoàn và 12 đơn vị, 11 cá nhân được phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân.

Huấn luyện bơi vượt chướng ngại nước xe BMP-1 tại Sư đoàn 308. Ảnh: Vũ Sơn

Nhiệm vụ chính trị trọng tâm của sư đoàn hiện nay là huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu (SSCĐ) và đối ngoại quân sự. Với quyết tâm thực hiện thắng lợi con đường mà Đảng, Bác Hồ đã lựa chọn; tự hào và phát huy các giá trị lịch sử, truyền thống vẻ vang, cán bộ, chiến sĩ sư đoàn đang ra sức xây dựng sư đoàn “Cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại”, cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân hoàn thành xuất sắc hai nhiệm vụ chiến lược: Xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN. Với những chiến công bất tử và thành tích vẻ vang, Sư đoàn 308-Quân Tiên phong luôn là niềm tự hào, tin tưởng của quân đội và nhân dân ta. Với lịch sử chiến đấu, xây dựng vẻ vang, Sư đoàn 308 thực sự là trường học lớn, giáo dục rèn luyện nhiều lớp cán bộ, chiến sĩ trung thành, mưu lược, dũng cảm, gương mẫu. Nhiều đồng chí từng công tác tại sư đoàn đã trở thành tướng lĩnh, cán bộ cao cấp, nhà khoa học, nhà quản lý, văn nghệ sĩ… đảm nhận nhiều trọng trách quan trọng ở các cơ quan Đảng, Nhà nước, quân đội và các đoàn thể chính trị-xã hội.

Suốt chiều dài lịch sử 66 năm xây dựng, chiến đấu, chiến thắng và trưởng thành, các thế hệ cán bộ, chiến sĩ sư đoàn đã vun đắp nên những giá trị, nét đẹp truyền thống tiêu biểu, đó là: “Tiên phong, gương mẫu, đi đầu trong chiến đấu cũng như trong xây dựng; kỷ luật nghiêm minh và tự giác, kiên quyết triệt để chấp hành mệnh lệnh vô điều kiện; đoàn kết nội bộ, đoàn kết quân dân, đoàn kết quốc tế”. Đây là bài học xương máu và là vấn đề có tính nguyên tắc trong quá trình xây dựng, phát triển sư đoàn. Thực tiễn trong chiến đấu, sư đoàn thường được giao đánh những trận then chốt, trên hướng chủ yếu của các chiến dịch, có ý nghĩa chiến lược trên các chiến trường; thực hiện đánh lớn, đánh tập trung, đột phá vào những nơi hiểm yếu, khó khăn nhất. Bởi vậy những thắng lợi sư đoàn giành được thường có ý nghĩa quyết định, cung cấp cho toàn quân những kinh nghiệm chiến đấu quý báu. Trong xây dựng lực lượng, sư đoàn luôn được chọn làm đơn vị xây dựng điểm, huấn luyện mẫu về chiến thuật, kỹ thuật, cơ chế lãnh đạo, chỉ huy để rút kinh nghiệm cho toàn quân. Với truyền thống đã ra quân là tiến công dũng mãnh; phòng ngự kiên cường, mưu trí, linh hoạt; cơ động thần tốc với tinh thần anh dũng lập công. Trong điều kiện gặp khó khăn về không gian, thời gian chuẩn bị chiến đấu; địa hình, thời tiết khắc nghiệt; vũ khí trang bị thiếu thốn, nhưng cán bộ, chiến sĩ sư đoàn luôn tuyệt đối chấp hành mệnh lệnh cấp trên, hiệp đồng chiến đấu chặt chẽ với các đơn vị bạn; nêu cao tinh thần đoàn kết quốc tế trong sáng, tranh thủ sự giúp đỡ của bạn bè quốc tế. Vì vậy, cho dù đối mặt với hy sinh, tổn thất, khó khăn gian khổ, cán bộ, chiến sĩ sư đoàn luôn xác định quyết tâm chiếu đấu và giành chiến thắng. Những phẩm chất, nét đẹp truyền thống ấy của sư đoàn được khái quát thành 14 chữ vàng: “Tiên phong, anh dũng, đoàn kết, kỷ luật, thần tốc, quyết chiến quyết thắng”.

Giai đoạn hiện nay, trước yêu cầu rất cao của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, Đảng ủy, chỉ huy và cán bộ, chiến sĩ sư đoàn luôn xác định các giá trị truyền thống mà thế hệ đi trước xây đắp nên, đặc biệt là lời căn dặn của Bác Hồ kính yêu chính là động lực tinh thần, sức mạnh nội sinh thôi thúc cán bộ, chiến sĩ vượt qua khó khăn, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chiến đấu, huấn luyện, SSCĐ, xây dựng lực lượng, lao động sản xuất, đối ngoại quân sự, xây dựng các tổ chức Đảng TSVM, tổ chức quần chúng VMXS. Tiếp nối truyền thống ấy, thời gian qua, Đảng, ủy, chỉ huy sư đoàn đã triển khai đồng bộ các chủ trương, biện pháp lãnh đạo, tổ chức thực hiện nhiệm vụ chính trị của đơn vị. Thường xuyên giáo dục cho cán bộ, chiến sĩ nhận thức sâu sắc về nhiệm vụ SSCĐ, xây dựng ý chí quyết tâm, tinh thần cảnh giác cách mạng. Duy trì nghiêm nề nếp, chế độ trực SSCĐ ở các cấp; huấn luyện khả năng SSCĐ, sức cơ động của sư đoàn; thực hiện hiệu quả công tác đối ngoại quân sự; xây dựng sư đoàn vững mạnh về chính trị, giữ vững trận địa tư tưởng, không để bị động, bất ngờ. Lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt 3 khâu đột phá theo Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Quân đội lần thứ IX về kiện toàn tổ chức, biên chế; đổi mới, nâng cao chất lượng huấn luyện, xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật, cải cách thủ tục hành chính. Lãnh đạo, bảo đảm tốt công tác hậu cần, tài chính, kỹ thuật đáp ứng yêu cầu thực hiện nhiệm vụ chính trị của sư đoàn. Đồng thời, tập trung xây dựng Đảng bộ sư đoàn vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức. Trọng tâm là triển khai thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) về xây dựng Đảng, thực hiện Chỉ thị 03 của Bộ Chính trị và Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ”. Đảng bộ sư đoàn luôn giữ vững nguyên tắc tập trung dân chủ, nâng cao năng lực lãnh đạo toàn diện, sức chiến đấu của cấp ủy, tổ chức Đảng và chất lượng đội ngũ đảng viên; thực hiện tốt công tác cán bộ, công tác kiểm tra, giám sát; đổi mới phương pháp, tác phong lãnh đạo của các cấp ủy, tổ chức Đảng; tăng cường kiểm tra, hướng dẫn cơ sở, thực hiện tốt quy chế dân chủ…

Thực hiện đồng bộ các giải pháp trên chính là nhân tố quyết định để sư đoàn luôn hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ được giao. Đồng thời thể hiện sự tiếp nối xứng đáng truyền thống vẻ vang của đơn vị chủ lực đầu tiên của Quân đội nhân dân Việt Nam và lời căn dặn của Bác Hồ kính yêu đối với cán bộ, chiến sĩ sư đoàn.

Thượng tá NGUYỄN ĐỨC HƯNGBí thư Đảng ủy, Chính ủy Sư đoàn 308