Dự hội thảo có các đồng chí: Đại tướng Phạm Văn Trà, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Bộ trưởng Bộ Quốc phòng; Thượng tướng Phạm Thanh Ngân, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị; Thượng tướng Lê Chiêm, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng; Thượng tướng Nguyễn Trọng Nghĩa, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó chủ nhiệm Tổng cục Chính trị; Nguyễn Văn Du, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Bắc Kạn; cùng hơn 300 đại biểu đại diện các cơ quan, đơn vị, địa phương; các tướng lĩnh, nhà khoa học... trong và ngoài quân đội. Đại tướng Lê Đức Anh, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Chủ tịch nước gửi lẵng hoa chúc mừng.

Lãnh đạo sáng suốt, chuyển hóa lực lượng phù hợp

Sau ngày Toàn quốc kháng chiến, cả nước bước vào cuộc kháng chiến trường kỳ. Trước âm mưu của thực dân Pháp tiến công lên Việt Bắc, dưới sự lãnh đạo của Đảng, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh, quân và dân ta đã tích cực chuẩn bị đối phó với âm mưu và hành động của địch làm nên Chiến thắng Việt Bắc Thu-Đông 1947. Báo cáo đề dẫn do Thượng tướng Nguyễn Trọng Nghĩa trình bày tại hội thảo nêu rõ: “...Dưới sự lãnh đạo của Trung ương Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh, LLVT và đồng bào các dân tộc Việt Bắc cùng với nhân dân cả nước đã đánh bại tham vọng và hành động thâm hiểm của thực dân Pháp khi tiến công lên Việt Bắc trong Thu-Đông 1947, lập nên kỳ tích vẻ vang, bảo vệ vững chắc căn cứ địa, bảo toàn và không ngừng phát triển LLVT, đưa cuộc kháng chiến bước sang một giai đoạn mới”.

leftcenterrightdel
Đoàn Chủ tịch Hội thảo khoa học “Chiến thắng Việt Bắc Thu-Đông 1947 - Giá trị lịch sử và hiện thực”. Ảnh: Việt Hà.
Thắng lợi to lớn đó bắt nguồn từ sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, thể hiện thông qua chủ trương, kế hoạch, các chỉ thị của Trung ương Đảng, các hội nghị quân sự toàn quốc... Chính vì thế, tại hội thảo, các đại biểu đặc biệt đi sâu, làm rõ sự sáng tạo trong chỉ đạo tác chiến, điều hành chiến tranh của Trung ương Đảng và Bộ Tổng chỉ huy. Xuất phát từ thực tiễn, ta đã chủ động chọn loại hình chiến dịch phản công, chọn cách đánh vận động, đánh du kích. Đây cũng là cách đánh sở trường của LLVT ta trong thời kỳ đầu xây dựng, đồng thời phát huy được thế trận chiến tranh nhân dân, huy động toàn dân đánh giặc. Với cách đánh này, ta đã hạn chế được ưu thế tập trung binh lực của địch, buộc chúng phải phân tán lực lượng, bị động đối phó. Phương châm tổ chức “đại đội độc lập, tiểu đoàn tập trung” đã góp phần củng cố thế trận chiến tranh nhân dân, đẩy mạnh chiến tranh du kích, là điều kiện để kết hợp sức mạnh của các LLVT tạo thế chủ động đánh địch trên khắp địa bàn chiến dịch.

Đây là một sáng tạo trong nghệ thuật dùng binh của Đảng ta và Bộ Tổng chỉ huy, vừa phù hợp với trình độ tổ chức, chỉ huy, khả năng bảo đảm hậu cần, vừa tạo tính cơ động trong chiến đấu, lại tạo ra chỗ dựa cho chiến tranh du kích tại các địa phương. Bằng cách đó, quân và dân trên chiến trường Việt Bắc đã khoét sâu vào chỗ yếu cơ bản của địch, nhất là khi chúng phân tán, thoát ly khỏi công sự, không có sự chi viện của máy bay, pháo binh, để tổ chức những trận đánh đạt hiệu suất cao.

Thể hiện sức mạnh chiến tranh nhân dân từ buổi đầu

Các tham luận của các tác giả gửi tới và trình bày trực tiếp tại hội thảo đã làm rõ những đóng góp to lớn của quân và dân các tỉnh, các chiến trường, các binh chủng, các LLVT góp phần làm nên Chiến thắng Việt Bắc Thu-Đông 1947. Qua đó khẳng định về sức mạnh chiến tranh nhân dân, sức mạnh toàn dân đánh giặc với LLVT làm nòng cốt đã được triển khai vững chắc, rộng khắp trên địa bàn Việt Bắc. Là nhân chứng lịch sử về dự hội thảo, cựu chiến binh Nguyễn Quân, nguyên chiến sĩ Trung đoàn 72, từng trực tiếp tham gia chiến đấu tại Bắc Kạn chia sẻ: "Cán bộ, chiến sĩ đơn vị đã tỏa về các địa phương, tổ chức phối hợp cùng dân quân, du kích đánh địch mọi lúc, mọi nơi, bằng mọi vũ khí trang bị, mọi hình thức, không cho địch tiến quân, dựa vào nhân dân đánh địch. Nên ngay từ ngày đầu khi quân Pháp nhảy dù xuống Bắc Kạn đã bị ta tổ chức đánh ngay, dẫn tới tiêu hao, phân tán lực lượng...".

leftcenterrightdel
 Lãnh đạo Bộ Quốc phòng cùng các đại biểu tham dự hội thảo. Ảnh: Việt Hà.
Dẫn chứng từ lịch sử của địa phương, đồng chí Triệu Đình Lê, Phó bí thư Thường trực Tỉnh ủy Cao Bằng cho biết: "Ngay sau khi nhận được thông báo của cấp trên về cuộc tiến công của địch, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Cao Bằng đã triệu tập cuộc họp bất thường để phân tích tình hình, đưa ra nhận định: “Sớm muộn gì địch cũng sẽ tấn công lên Cao Bằng. Vì vậy, cần nhanh chóng triển khai lực lượng phòng thủ trên hai hướng Quốc lộ 3 và 4, đồng thời tăng cường trận địa bắn máy bay địch ở thị xã Cao Bằng”. Do chủ động đánh địch, nên ngay sau khi chúng đặt chân đến Cao Bằng đã vấp phải sự chống trả quyết liệt của quân và dân ta. Với 34 trận đánh, các lực lượng đã kiên cường chiến đấu, cắt đứt đường tiếp tế của địch trên Quốc lộ 4, bẻ gãy “gọng kìm” phía Đông của địch...''.           

Tham luận của các đại biểu cũng khẳng định việc Bộ Tổng chỉ huy đồng loạt mở ba mặt trận đánh địch, cả trên đường bộ, đường thủy, chỉ đạo việc phối hợp tác chiến giữa các binh chủng, giữa bộ binh với pháo binh, giữa dân quân du kích với bộ đội, tổ chức bảo đảm vũ khí trang bị, hậu cần… đã đánh dấu sự mở đầu sáng tạo và độc đáo của nghệ thuật chiến dịch Việt Nam.

Giá trị thiết thực cho hôm nay

Tròn 70 năm đã qua, ý nghĩa, kinh nghiệm từ Chiến thắng Việt Bắc Thu-Đông 1947 đã được vận dụng trong suốt quá trình đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, cho đến hôm nay nó vẫn còn nguyên giá trị. Với hơn 80 tham luận, trong đó có nhiều tham luận được trình bày trực tiếp tại hội thảo, các đại biểu đã tập trung khẳng định và làm sáng tỏ thêm ý nghĩa của chiến thắng. Các tham luận cũng đã nêu bật những bài học sâu sắc, toàn diện vận dụng vào xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, hoàn thành nhiệm vụ bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN. Trong tham luận gửi về hội thảo, Đại tướng Ngô Xuân Lịch, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó bí thư Quân ủy Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng đã đúc kết, chỉ ra 4 bài học kinh nghiệm và chỉ đạo: “Phát huy bài học kinh nghiệm vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay, chúng ta cần đẩy mạnh xây dựng LLVT nhân dân, nhất là Quân đội nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại. Quán triệt Nghị quyết Đại hội XII của Đảng và Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân đội lần thứ X, cần tiếp tục xây dựng quân đội vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức, nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu, làm nòng cốt cho toàn dân trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc...”.

Phát biểu bế mạc hội thảo, Thượng tướng Lê Chiêm nhấn mạnh: Hội thảo là hoạt động để chúng ta nhìn lại và nhận thức sâu sắc về giá trị lịch sử và hiện thực của sự kiện quan trọng này, tự hào hơn về chiến công oanh liệt của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc. Phát huy kết quả của hội thảo, các cơ quan, đơn vị, học viện, nhà trường trong toàn quân cần đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục, nhằm hiện thực hóa đầy đủ, sâu sắc hơn nữa các kết quả nghiên cứu vào hoạt động thực tiễn, trở thành động lực thúc đẩy cán bộ, chiến sĩ LLVT, cùng toàn Đảng, toàn dân thực hiện thắng lợi sự nghiệp xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN trong giai đoạn mới.

VŨ XUÂN DÂN