Báo cáo trước UBTVQH, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể nhấn mạnh mục tiêu là xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành đạt cấp 4F (cấp cao nhất) theo phân cấp của Tổ chức hàng không dân dụng quốc tế (ICAO), là Cảng hàng không quốc tế quan trọng của quốc gia; hướng tới trở thành một trong những trung tâm trung chuyển hàng không quốc tế của khu vực ở giai đoạn 2, giai đoạn 3 Dự án Cảng hàng không quốc tế  Long Thành.

Dự án gồm 3 giai đoạn đầu tư với mục tiêu khi hoàn thành sẽ đạt công suất 100 triệu hành khách/năm và 5 triệu tấn hàng hóa/năm. Giai đoạn 1 đầu tư xây dựng 1 đường cất, hạ cánh và 1 nhà ga hành khách cùng các hạng mục phụ trợ đồng bộ với công suất 25 triệu hành khách/năm, 1,2 triệu tấn hàng hóa/năm với tiến độ chậm nhất đưa vào khai thác vào năm 2025.

Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể báo cáo trước UBTVQH. Ảnh: TTXVN.

Hiện giai đoạn 1 được phân thành 4 nhóm hạng mục đầu tư. Trong đó, có các công trình trụ sở cơ quan quản lý nhà nước (hạng mục 1); các công trình phục vụ quản lý bay (hạng mục 2); các công trình thiết yếu của cảng hàng không (hạng mục 3); và các công trình dịch vụ (hạng mục 4).

Hạng mục 1 và 3 được giao cho Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) đầu tư; hạng mục thứ 2 giao Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam (VATM) trực tiếp đầu tư. Các hạng mục này đều đầu tư trực tiếp bằng vốn của doanh nghiệp được giao thực hiện, riêng hạng mục 4 do Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) hợp tác đầu tư, nhượng quyền đầu tư, khai thác hoặc xã hội hóa đầu tư theo quy định hiện hành.  

Tổng mức đầu tư dự án giai đoạn 1 là 4,779 tỷ USD, tương đương 111.689  tỷ đồng (chưa bao gồm hạng mục 4b là hạng mục xã hội hóa).

Đại diện cơ quan thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh tán thành quy mô giai đoạn 1 của Dự án đã được nghiên cứu theo Nghị quyết 94 nhưng đề nghị Chính phủ cần sớm nghiên cứu và đầu tư giai đoạn 2, giai đoạn 3 của Dự án để vừa bảo đảm tính cạnh tranh với các cảng hàng không trong khu vực, vừa có thêm đường băng dự phòng cho đường băng thứ nhất nếu xảy ra sự cố để quá trình khai thác được liên tục.

Về tổng mức đầu tư, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế cho rằng, nhiều hạng mục tính toán mới dừng ở mức thiết kế sơ bộ, có thể dẫn đến tăng tổng mức đầu tư khi chuẩn xác hóa. Do đó, đề nghị rà soát để tránh gây biến động lớn tổng mức đầu tư dự án. Hội đồng thẩm định cũng đề xuất, do Dự án có tổng mức đầu tư rất lớn, quy mô phức tạp, Hội đồng thẩm định sẽ có ý kiến thẩm định cụ thể sau khi có kết quả thẩm tra cuối cùng của Tư vấn thẩm tra trong bước trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định đầu tư Dự án. Như vậy, tính chính xác của tổng mức đầu tư dự án chưa thể được bảo đảm.

Toàn cảnh phiên họp. Ảnh: TTXVN.

Về hình thức đầu tư, Chủ nhiệm Vũ Hồng Thanh cho rằng, Dự án Cảng Hàng không quốc tế Long Thành là công trình quan trọng quốc gia, có liên quan đến quốc phòng, an ninh quốc gia, cần phải hết sức thận trọng, chặt chẽ trong việc lựa chọn nhà đầu tư, đồng thời phải bảo đảm cơ sở pháp lý.

Mặt khác, để bảo đảm vấn đề quốc phòng, an ninh quốc gia và hiệu quả đầu tư, Quốc hội có thể đồng ý giao Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ xem xét quyết định giao cho các doanh nghiệp nhà nước, có đủ điều kiện để huy động vốn không cần có sự bảo lãnh của Chính phủ, không gây nợ xấu, có năng lực quản lý vận hành cảng hàng không là nhà đầu tư để đầu tư trực tiếp quản lý khai thác đồng bộ Cảng hàng không quốc tế Long Thành.

Ngoài ra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ cần phân tích, dự liệu những khó khăn, vướng mắc về các phương án vốn trong quá trình thực hiện Dự án để có phương án dự phòng hỗ trợ nhà đầu tư trong quá trình triển khai; đề nghị Chính phủ có các giải pháp, chỉ đạo quyết liệt để Dự án hoàn thành đúng tiến độ khi đã được Quốc hội thông qua.

Qua thảo luận, các thành viên UBTVQH đều nhất trí cho rằng, những đề nghị của Chính phủ là thiết yếu, nằm trong khuôn khổ Nghị quyết 94/2015/QH13 ngày 25 tháng 6 năm 2015 của Quốc hội về chủ trương đầu tư Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành. Về tổng mức đầu tư, đề nghị Chính phủ rà soát, xác định tổng mức đầu tư của giai đoạn 1 nằm trong tổng mức đầu tư của cả 3 giai đoạn đã được Quốc hội quy định. UBTVQH đề nghị Chính phủ tiếp thu đầy đủ ý kiến tại phiên họp để hoàn chỉnh hồ sơ; Ủy ban Kinh tế hoàn thiện báo cáo thẩm tra, trình ra Quốc hội tại kỳ họp thứ 8.

* Chiều cùng ngày, UBTVQH đã thông qua dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc điều chỉnh Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2019.

NGUYỄN THẢO