QĐND - LTS: Ngày 1-5-1952, tại Đại hội Các chiến sĩ thi đua và cán bộ gương mẫu toàn quốc, Chủ tịch Hồ Chí Minh căn dặn: “Thi đua là yêu nước, yêu nước thì phải thi đua. Và những người thi đua là những người yêu nước nhất”. Thực hiện di huấn đó, trong suốt tiến trình cách mạng nói chung, cũng như trong 5 năm gần đây, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ra sức thi đua, tạo nhiều chuyển biến rõ nét về phương pháp, hình thức tổ chức; quy tụ sức mạnh toàn dân tộc, thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ của sự nghiệp cách mạng, trở thành động lực mạnh mẽ để Tổ quốc đi lên, sánh vai cùng bè bạn năm châu.

Bài 1: Hình tượng đẹp về người lao động

Cách đây hơn 7 năm, vào một buổi sáng khi mặt trời chưa ló rạng, những người dân ở xã Kon Gang (huyện Đăk Đoa, tỉnh Gia Lai) đi làm rẫy qua nhà A Drung Yuir (người làng Klot) đã nghe tiếng máy móc đào đất rình rịch, làm rúng động một góc rừng. Người làng Klot càng tá hỏa khi xác thực được rằng: Yuir đang đào hố trồng cà phê!

“Lão Yuir đang trồng cà phê thật!”, “Yuir điên mất rồi!”, “Yuir làm thế này thì thần Yàng (vị thần trong tín ngưỡng của người Ba Na) phạt chết cả làng mất thôi!”... Hàng trăm ý kiến dị nghị, xôn xao, lên án, bởi lẽ, với người làng Klot, việc đưa cây lạ về làng, lại trồng trong vườn nhà là “có tội” với thần Yàng, phạm trầm trọng vào “luật” làng. Mọi người toan sợ, việc làm của Yuir sẽ khiến cả làng bị “phạt”, thậm chí, già làng Klot đã phải nổi cơn tức giận: “Yuir à, đừng nghĩ rằng mày đi bộ đội về thì bỏ được lệ làng của người Ba Na. Nếu không muốn Yàng giận, ngày mai, phải làm thịt một con dê để cúng nhà rông!”. Yuir không cãi lời già làng, mà chỉ khẽ gật đầu rồi cắm cúi đào hố trồng cà phê.

Được một thời gian sau, núi rừng Kon Gang một lần nữa vang lên tiếng máy, báo thức cả làng Klot từ lúc tờ mờ sáng. Lại thằng Yuir “giở trò” nữa rồi, nó đang thuê máy về đào ao! Người Ba Na từ xưa đến nay có ai dám để cái hồ nước trong làng mình ở. Hàng chục người xôn xao bàn tán, mắng chửi... Yuir vẫn im lặng và cặm cụi đào ao.

Qua tháng, rồi qua năm, người làng Klot như cố tình xa lánh gia đình Yuir. Thế nhưng, nhờ “cái đầu biết nghĩ, cái tay chăm lao động”, cái nghèo đã dần “lảng tránh” gia đình Yuir. Ngay trong năm đầu tiên, nhà Yuir đã có thu nhập hàng chục triệu đồng. Và liên tiếp đó là những mùa cà phê bội thu, những vựa cá được giá... Nỗ lực được ghi nhận, Yuir được chính quyền biểu dương vì biết cách làm kinh tế, được lựa chọn là điển hình nông dân làm kinh tế giỏi của huyện, rồi của tỉnh. Giờ đây, A Drung Yuir sống trong căn nhà khang trang, rộng rãi, được xây dựng với tổng kinh phí gần 200 triệu đồng. Khu đất rộng chừng 4ha, gần 20 năm về trước không một bóng cây nuôi sống người, nay đã trở thành một trang trại xanh mát bóng cây và màu nước. Theo thời gian, người làng Klot không còn định kiến với Yuir nữa. Mọi người rủ nhau “bắt chước” Yuir, khiến phong trào trồng cà phê diễn ra như một phản ứng dây chuyền.

Thượng tướng Mai Quang Phấn, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó chủ nhiệm Tổng cục Chính trị cùng Đoàn đại biểu Điển hình tiên tiến Quân đội báo công dâng Bác trước Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Đó chính là cách Yuir đẩy lùi cái nghèo cho gia đình và quê hương, đồng thời cũng là cách mà người cựu chiến binh dân tộc Ba Na trở thành một điển hình tiêu biểu trong Phong trào Thi đua yêu nước (TĐYN) của tỉnh Gia Lai, được về dự Đại hội TĐYN toàn quốc lần thứ IX. Trải lòng về những thành công, Yuir mộc mạc, nói: “Mình vâng lời Bác Hồ thi đua lao động diệt “giặc đói, giặc dốt”, xây dựng quê hương. Là người nông dân, để có “cái ăn” thì phải không ngừng sáng tạo, cần cù lao động”.

Cũng với nhận thức “không ngừng sáng tạo” như Yuir, người nông dân Khơ-me Quách Văn Hôm ở ấp Rẫy Mới, thị trấn Phú Lộc (huyện Thạnh Trị, tỉnh Sóc Trăng) nổi tiếng vì đam mê sáng chế. Dù chưa qua bất cứ trường lớp kỹ thuật nào, nhưng anh đã sáng chế ra nhiều máy móc nông nghiệp được ứng dụng hiệu quả. Học đến lớp 6, Quách Văn Hôm rời ghế nhà trường theo cha mẹ ra đồng làm ruộng. Làm quen với máy nông nghiệp từ nhỏ, nhiều lần, máy móc trục trặc, buộc anh phải tìm tòi học hỏi, tự sửa chữa. Kinh nghiệm tích lũy, anh dần trở thành người thợ sửa chữa cơ khí của bà con trong thôn xóm. Từ thực tiễn công việc, với óc sáng tạo, anh trở thành “cha đẻ” của nhiều sản phẩm, sáng kiến cải tiến, như: Máy bơm nước, máy xới, máy phun thuốc, máy xúc lúa đóng bao, máy sấy lúa hai chiều..., giúp nông dân nâng cao năng suất, hiệu quả sản xuất.

Cách Tây Nguyên và Đồng bằng sông Cửu Long hàng nghìn cây số, nơi mảnh đất gò đồi khô khốc của tỉnh Hòa Bình, ông Trần Văn Tuyên là người nông dân nổi tiếng khi xây dựng thành công mô hình trồng cây có múi, cho thu nhập gần 8 tỷ đồng (năm 2014). Xuôi về Bắc Ninh, có thêm “lão nông chi điền” Nguyễn Đăng Cương với mô hình “lúa-cá-vịt trời”, cho lợi nhuận bình quân hằng năm từ 5-6 tỷ đồng... Và còn nữa những người nông dân với dáng vóc mới trong tiến trình đẩy mạnh CNH, HĐH trong lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn. Họ không chỉ đại diện cho lực lượng trực tiếp lao động, mà còn là hình tượng đẹp của con người Việt Nam mới. Những công dân đang hằng ngày, hằng giờ cần mẫn, hăng hái thi đua để hoàn thành những mục tiêu thi đua của chính mình, thi đua với xóm giềng, với toàn xã hội..., là minh chứng sinh động cho quyết tâm thực hiện bổn phận của “người thi đua” theo lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong Lời kêu gọi thi đua ái quốc ngày 11-6-1948: “Làm cho mau. Làm cho tốt. Làm cho nhiều…Cách làm là, dựa vào: Lực lượng của dân, tinh thần của dân, để gây: Hạnh phúc cho dân”. Và thật đúng như vậy, 5 năm qua, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đã thực hiện “Người người thi đua/ Ngành ngành thi đua/ Ngày ngày thi đua” (Thơ chúc Tết năm Kỷ Sửu -1949 của Bác Hồ). Trong quá trình thi đua đã xuất hiện hàng nghìn tấm gương sáng trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, được các cơ quan, đơn vị, địa phương tôn vinh, lựa chọn giới thiệu 1.800 đại biểu về dự Đại hội TĐYN toàn quốc lần thứ IX. Đó là những bông hoa tiêu biểu nhất trong vườn hoa TĐYN của toàn dân tộc.

Đúng như đánh giá của Thứ trưởng Bộ Nội vụ, Phó chủ tịch Thường trực Hội đồng Thi đua-Khen thưởng Trung ương Trần Thị Hà: Dịp này, đất nước ta đang vào mùa "thu hoạch” điển hình. Đại hội TĐYN toàn quốc lần thứ IX sẽ là dịp hội tụ những con người đã sống, làm việc với tinh thần yêu nước nồng nàn, sống vì mọi người, vì một xã hội dân chủ, công bằng, văn minh. Những tấm gương về dự đại hội còn là những điển hình tiên tiến về năng suất, chất lượng, hiệu quả trong lao động, sản xuất, học tập và nghiên cứu. Họ là điển hình tiêu biểu về sự năng động, sáng tạo, có tinh thần phấn đấu vươn lên, khắc phục mọi khó khăn để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Đó còn là những con người đại diện cho tinh thần đoàn kết, gắn bó với nhân dân, đóng góp cho cộng đồng, xã hội; là những điển hình tiên tiến, những tấm gương tiêu biểu về sự hy sinh quên mình vì cuộc sống bình yên của nhân dân, bảo vệ Tổ quốc, giữ vững chủ quyền đất nước, biển, đảo quê hương... Cùng với các cá nhân, nhiều điển hình tập thể đại diện tiêu biểu cho trí tuệ, nghị lực và phẩm chất của con người Việt Nam trong thời kỳ mới. Tuy mỗi điển hình khác nhau về thành tích, lĩnh vực cống hiến, nhưng đều có chung tinh thần thi đua vì công cuộc kiến thiết, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, vì sự phát triển của đất nước và hạnh phúc của nhân dân. Tất cả họ đều vun đắp thành tích trong quá trình hòa mình vào Phong trào TĐYN, góp phần để dân tộc ta trở thành một rừng hoa đẹp.

Nói về thành quả của thi đua, nhân dịp Tết Ất Mùi-2015, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã trả lời phỏng vấn Báo Quân đội nhân dân; đồng chí khẳng định: “Rất phấn khởi với "bức tranh chung" về tình hình phát triển của đất nước trong những năm qua. Bức tranh đó là sự thể hiện sinh động tinh thần đoàn kết, nỗ lực phấn đấu của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta. Bức tranh ấy có gam màu chủ đạo là những thành công, thành tựu to lớn của cả dân tộc! Đó là thành quả của toàn dân tộc, là kết quả từ việc thực hành thi đua lao động, công tác, học tập của mỗi công dân trên đất nước Việt Nam thân yêu!”.

Vậy đó, người Việt Nam trên khắp mọi miền Tổ quốc và ở nước ngoài, triệu triệu công dân Việt Nam có thể khác nhau về tuổi tác, cương vị công tác, độ tuổi, giới tính, về giọng nói, phong tục của từng vùng, miền và nhiều điểm “riêng biệt” nữa..., nhưng ở họ đều có một điểm chung, đó là tình yêu Tổ quốc, cùng thực hiện một mệnh lệnh TĐYN xuất phát từ con tim, được hiện thực hóa bằng “bàn tay, khối óc”. Đó cũng chính là cách để những con người bình dị, khiêm nhường, nhưng đã làm nên những chuyện kỳ vĩ, trở thành “bệ phóng” để góp sức chung tay, đưa mỗi con người, tổ chức và đất nước Việt Nam vươn lên tầm cao mới!

Bài và ảnh: NGUYỄN TẤN TUÂN

Bài 2: Toàn dân tộc - một “mệnh lệnh thi đua”