Tại hội nghị, các nước điểm lại tình hình hoạt động và đề xuất định hướng phát triển ARF thời gian tới, dành nhiều thời gian trao đổi về các vấn đề khu vực và quốc tế. Các nước nhất trí sẽ ưu tiên hợp tác trong các lĩnh vực cứu trợ thảm họa, chống khủng bố, tội phạm xuyên quốc gia, an ninh biển, hợp tác quốc phòng, gìn giữ hòa bình, chống phổ biến vũ khí hạt nhân và giải trừ quân bị... và thống nhất danh mục các hoạt động 2022-2023.

leftcenterrightdel
 Thủ tướng Campuchia Hun Sen chụp ảnh lưu niệm với Tổng Thư ký ASEAN và các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN. Ảnh: TTXVN.

Trên tinh thần đối thoại thẳng thắn và thực chất, các nước dành nhiều thời gian trao đổi về những vấn đề khu vực và quốc tế, đặc biệt là các diễn biến phức tạp, căng thẳng gần đây như ở Biển Đông, Myanmar, Ukraine, bán đảo Triều Tiên, eo biển Đài Loan. Chia sẻ quan ngại chung, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn đặc biệt đề cao tầm quan trọng của đối thoại, hợp tác thiện chí và đóng góp trách nhiệm vì mục tiêu chung là hòa bình, an ninh, ổn định và phát triển.

Khẳng định lập trường nguyên tắc của ASEAN trong vấn đề Biển Đông, Bộ trưởng nhấn mạnh tầm quan trọng của bảo đảm hòa bình, an ninh, ổn định, an toàn, tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông, kêu gọi xây dựng Biển Đông thành vùng biển hòa bình, ổn định và hợp tác. ASEAN và Trung Quốc tiếp tục nỗ lực thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và sớm đạt Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) hiệu lực, hiệu quả và phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982.

Trước những diễn biến vừa qua trong khu vực, Bộ trưởng nhắc lại lập trường của ASEAN và Việt Nam, kêu gọi các bên kiềm chế, tránh làm phức tạp tình hình, giải quyết bất đồng, tranh chấp bằng các biện pháp hòa bình, tuân thủ luật pháp quốc tế, Hiến chương Liên hợp quốc và Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác ở Đông Nam Á (TAC).

Diễn đàn ARF lần thứ 29 là hoạt động cuối cùng, khép lại tuần làm việc khẩn trương và bận rộn của Bộ trưởng Ngoại giao các nước ASEAN và đối tác trong khuôn khổ AMM-55 và các hội nghị liên quan tại Phnom Penh, Campuchia.

* Trong ngày 5-8, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn có các cuộc gặp với Ngoại trưởng các nước: Hoa Kỳ, Hàn Quốc, Australia, Timor Leste và Sri Lanka.

Tại cuộc gặp với Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken, hai bên đánh giá cao kết quả các tiếp xúc giữa lãnh đạo hai nước, tạo động lực cho quan hệ đối tác toàn diện Việt Nam-Hoa Kỳ. Hai bên nhất trí tăng cường trao đổi đoàn các cấp, nhất là cấp cao, tăng cường khai thác hiệu quả hơn các tiềm năng thương mại và đầu tư của mỗi bên, góp phần thúc đẩy tăng trưởng bao trùm tại châu Á-Thái Bình Dương, thúc đẩy hợp tác khắc phục hậu quả chiến tranh. Hai bên nhất trí sẽ trao đổi, phối hợp tại các diễn đàn khu vực và quốc tế về những vấn đề cùng quan tâm, trong đó có tăng cường hợp tác với ASEAN, tiểu vùng Mê Công, xử lý các tranh chấp phù hợp với luật pháp quốc tế, nâng cao năng lực hàng hải, vấn đề quyền con người...

Gặp Ngoại trưởng Hàn Quốc Park Jin, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn nhất trí trọng tâm thời gian tới là tiếp tục trao đổi đoàn các cấp, nhất là cấp cao và nâng cấp quan hệ song phương lên đối tác chiến lược toàn diện. Đồng thời, hai bên khẳng định tăng cường hợp tác tại các diễn đàn quốc tế và trong các vấn đề an ninh khu vực như Biển Đông, an ninh nguồn nước sông Mê Công, biến đổi khí hậu. Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn đề nghị hai bên tái khởi động các cơ chế hợp tác song phương, trong đó bao gồm cơ chế đối thoại chiến lược về chính trị, an ninh, quốc phòng.

Tại cuộc gặp Ngoại trưởng Australia Penny Wong, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn đánh giá cao Australia tích cực tham gia đối tác Mê Công-Australia và những người bạn của Mê Công. Bộ trưởng đề nghị hai nước tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực như cơ sở hạ tầng chất lượng cao, sử dụng và quản lý bền vững nguồn nước, ứng phó biến đổi khí hậu, nông nghiệp công nghệ cao và phát triển nhân lực. Australia khẳng định sẽ tiếp tục hợp tác với Việt Nam và ASEAN thúc đẩy phát triển bền vững tiểu vùng Mê Công, trước mắt nghiên cứu dự án hợp tác ba bên Việt Nam-Australia-Lào.

Gặp Bộ trưởng Ngoại giao và Hợp tác Timor Leste Adaljiza Albertina Xavier Reis Magno, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn nhất trí sẽ phối hợp triển khai các thỏa thuận như hiệp định khung về hợp tác kỹ thuật và kinh tế, hiệp định thương mại, mở rộng hợp tác nông nghiệp, y tế, phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ, du lịch và giao lưu nhân dân, tổ chức họp ủy ban hỗn hợp về hợp tác song phương. Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn đề nghị Timor Leste tạo thuận lợi cho doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là Viettel/Telemor kinh doanh. Bộ trưởng khẳng định Việt Nam sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm hỗ trợ nước này gia nhập ASEAN.

Gặp gỡ Ngoại trưởng Sri Lanka M.U.M. Ali Sabry, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn đánh giá cao quan hệ hữu nghị truyền thống, đề nghị hai bên duy trì tiếp xúc, tăng cường tham vấn và triển khai hiệu quả các cơ chế hợp tác, sớm tổ chức họp Ủy ban hỗn hợp về kinh tế, khoa học và kỹ thuật lần thứ tư. Hai bên nhất trí thúc đẩy các lĩnh vực hợp tác khác như du lịch, nông nghiệp, giáo dục và giao lưu nhân dân.

* Trước đó, sáng cùng ngày, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn dẫn đầu đoàn Việt Nam dự Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao các nước tham gia Hội nghị cấp cao Đông Á (EAS). Tại hội nghị, các bộ trưởng cho rằng, triển khai quyết định của Hội nghị EAS-16 tháng 11-2021, các nước cần vừa đẩy mạnh phục hồi, phát triển bền vững vừa tiếp tục nâng cao năng lực y tế, tự cường trước các tình huống dịch bệnh bùng phát trong tương lai. Mở lại đường biên, nối lại giao thương, khuyến khích đầu tư, nâng cao liên kết là nhiệm vụ chủ yếu của các nước hiện nay. Bên cạnh đó, các bộ trưởng nhất trí sẽ thúc đẩy hợp tác đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, năng lượng, ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng trưởng xanh và bền vững.

ĐOÀN CA