Đây là hội nghị thường niên nhằm rà soát những tiến triển trong quan hệ đối tác toàn diện ASEAN-LHQ, chuẩn bị cho Hội nghị Cấp cao ASEAN-LHQ lần thứ 11 vào tháng 11-2020, trao đổi về các vấn đề quốc tế và khu vực cùng quan tâm.

Chủ tịch Đại hội đồng LHQ khóa 75 và Tổng thư ký LHQ nhấn mạnh ASEAN là đối tác không thể thiếu, ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN và khẳng định sẽ tiếp tục hỗ trợ ASEAN xây dựng Cộng đồng LHQ đề cao năng lực dẫn dắt, điều phối hiệu quả của Việt Nam-Chủ tịch ASEAN 2020, vừa tăng cường hợp tác kiểm soát dịch bệnh, vừa đẩy mạnh xây dựng Cộng đồng. Đề cập tới các nỗ lực kiểm soát Covid-19, các đại biểu LHQ khẳng định tiếp tục hỗ trợ ASEAN trong giảm thiểu các tác động kinh tế, xã hội của dịch bệnh thông qua cùng nhau thúc đẩy phục hồi bao trùm, tự cường, bền vững và triển khai Khung phục hồi tổng thể ASEAN.

Hội nghị nhất trí thông qua Kế hoạch hành động ASEAN-LHQ giai đoạn 2021-2025, nhấn mạnh tầm quan trọng của hỗ trợ kỹ thuật, hợp tác đa ngành, đa lĩnh vực. Các bên cho rằng triển khai hiệu quả Lộ trình tương hỗ thực hiện Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025 và Chương trình nghị sự LHQ về Phát triển bền vững 2030 là những đóng góp thiết thực cho phát triển bền vững, không bỏ ai ở lại phía sau, nâng cao hiệu quả phòng, chống dịch bệnh và đối phó với các thách thức đang nổi lên.

Trao đổi về tình hình khu vực và thế giới, các bên tái khẳng định tầm quan trọng của hòa bình, ổn định, an ninh trong khu vực, đặc biệt khi đại dịch Covid-19 tiếp tục đe dọa đến đời sống các quốc gia. Các đại biểu cùng nhau đề cao hợp tác đa phương, cam kết tiếp tục nỗ lực xây dựng trật tự quốc tế dựa trên luật lệ.

Hội nghị một lần nữa nhấn mạnh mục tiêu phấn đấu xây dựng Biển Đông thành vùng biển hòa bình, ổn định, an ninh và an toàn. Các bên bày tỏ sẵn sàng thúc đẩy xây dựng lòng tin, thực hiện ngoại giao phòng ngừa trong khu vực, trên các nguyên tắc của Hiến chương LHQ, luật pháp quốc tế, Công ước của LHQ về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982. Trên cơ sở đó, hội nghị kêu gọi thực hiện đầy đủ Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), sớm xây dựng Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế, UNCLOS 1982-khung khổ cho mọi hoạt động trên biển.

Thay mặt ASEAN, Việt Nam đề nghị LHQ hỗ trợ các sáng kiến của ASEAN ứng phó với Covid-19, phục hồi tổng thể. Các sáng kiến này bao gồm thành lập Quỹ ASEAN ứng phó Covid-19, Kho vật tư y tế ASEAN, xây dựng Trung tâm khu vực về dịch bệnh khẩn cấp và Khung phục hồi tổng thể ASEAN. Phó thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh hoan nghênh quyết tâm của ASEAN và LHQ bảo đảm vaccine Covid-19 trở thành hàng hóa phục vụ quảng đại quần chúng, giá thành phù hợp và đến với mọi người dân.

Đề cập tới Biển Đông, Phó thủ tướng, Bộ trưởng Phạm Bình Minh tái khẳng định lập trường nhất quán của ASEAN, được lãnh đạo khẳng định tại Hội nghị Cấp cao ASEAN 36 tháng 6-2020 và Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN 53 tháng 9-2020. Phó thủ tướng nhấn mạnh, cần tránh các hành động làm gia tăng căng thẳng, không quân sự hóa, giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982; cam kết thực hiện đầy đủ và hiệu quả DOC và tiếp tục các nỗ lực đạt COC hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế, bao gồm UNCLOS 1982.

Việt Nam thông báo cho các bên về công tác chuẩn bị cho Hội nghị Cấp cao ASEAN-LHQ lần thứ 11 vào tháng 11-2020 và nhất trí sẽ tổ chức thành công hội nghị quan trọng này.

TRUNG ĐỖ