Chương mới trong quan hệ Việt Nam - Nhật Bản đã mở ra!

QĐND - Cùng với chuyến thăm Trung Quốc (từ ngày 7 đến 10-4) và chuyến thăm Hợp chúng quốc Hoa Kỳ (từ ngày 6 đến 10-7), chuyến thăm chính thức Nhật Bản từ ngày 15 đến 18-9 của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng có ý nghĩa nhiều mặt. Đây là những cơ sở quan trọng để hoạch định đường lối phát triển đất nước trong tương lai.

Chủ tịch Hạ viện Nhật Bản Oshima Tadamori đón Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Ảnh: TTXVN

Chuyến thăm mang lại kết quả nhiều mặt

Chưa đầy 4 ngày 3 đêm đến đất nước Nhật Bản, nhưng chuyến thăm của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã mang về kết quả toàn diện, to lớn trên nhiều mặt. Việt Nam và Nhật Bản đang là đối tác chiến lược sâu rộng, vì hòa bình và phồn vinh ở châu Á, chuyến thăm như một cam kết bằng vàng khẳng định mạnh mẽ những điều hai bên đã tương đồng; tiếp tục mở ra nhiều triển vọng lớn lao hơn nữa cho mối quan hệ tốt đẹp, thực chất vì nhân dân hai nước và vì sự phát triển hòa bình, phồn vinh ở châu Á cũng như với thế giới. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nói: “Với chuyến thăm này, chúng tôi muốn khẳng định chủ trương nhất quán của Việt Nam coi Nhật Bản là một trong những đối tác phát triển quan trọng hàng đầu và lâu dài, thúc đẩy toàn diện và làm sâu sắc hơn quan hệ Đối tác chiến lược sâu rộng giữa hai nước vì hòa bình và phồn vinh ở châu Á. Với ba điểm nhấn là thúc đẩy kết nối hai nền kinh tế, tăng cường tin cậy chính trị và đẩy mạnh hợp tác trong các vấn đề khu vực và quốc tế, tôi hy vọng rằng, kết quả chuyến thăm sẽ tạo động lực mạnh mẽ, góp phần đưa quan hệ Việt Nam - Nhật Bản phát triển lên tầm cao mới”.

Với trọng tâm “ba điểm nhấn” như Tổng Bí thư đề cập, có thể nói, chuyến thăm đã đạt kết quả toàn diện về chính trị, kinh tế và đối ngoại, nâng vị thế đối ngoại của Việt Nam trên trường quốc tế, tạo tiền đề hoạch định chiến lược phát triển bền vững cho đất nước hướng tới dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng và văn minh; là bạn, là đối tác tốt của các quốc gia, dân tộc, chủ động, tích cực trong xây dựng hòa bình, thịnh vượng trên thế giới.

Đặc biệt, trong chuyến thăm Nhật Bản lần này của Tổng Bí thư đã nhận được sự chào đón trọng thị với nghi thức cao nhất của Chính phủ Nhật Bản. Với vị thế cường quốc của mình, rất hiếm khi lễ đón một lãnh đạo nước ngoài lại xuất hiện cả Thủ tướng, Phó thủ tướng và đầy đủ Nội các Nhật Bản. Điều hiếm hoi ấy đã diễn ra trong lễ đón Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng chiều 15-9. Điều đặc biệt ấy cũng đã để lại ấn tượng sâu sắc với Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Trong buổi gặp mặt cán bộ, nhân viên Đại sứ quán và đại diện kiều bào, lưu học sinh Việt Nam tại Nhật Bản, Tổng Bí thư chia sẻ: Sở dĩ có được sự trọng thị đó là vì vị thế của Việt Nam, do Đảng, Nhà nước và nhân dân ta dày công vun đắp; là vì đất nước Việt Nam có sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng Cộng sản, Đảng luôn lấy lợi ích của nhân dân, của dân tộc làm trọng, nên luôn được nhân dân tin yêu, gửi gắm.

Trong các cuộc hội đàm, hội kiến, tiếp lãnh đạo các đảng chính trị ở Nhật Bản và các tập đoàn kinh tế, Tổng Bí thư luôn phát đi thông điệp về một Việt Nam mong muốn hòa bình, thịnh vượng, luôn coi Nhật Bản là đối tác hàng đầu. Đáp lại sự chân thành đó, phía Nhật Bản cũng đã dành cho Tổng Bí thư và đoàn Việt Nam tình cảm đặc biệt và nhiều nội dung thực chất liên quan đến phát triển bền vững đã được bàn thảo, ký kết. Trong Tuyên bố về tầm nhìn chung quan hệ Việt Nam - Nhật Bản đã đề cập đến những vấn đề mang tầm chiến lược nhưng cũng hết sức thực tế: “Về kết nối chiến lược phát triển kinh tế, hai bên chia sẻ mong muốn tăng cường hợp tác trong quá trình quy hoạch chiến lược phát triển kinh tế bền vững. Nhật Bản khẳng định sẽ hỗ trợ Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh, chuyển đổi mô hình tăng trưởng, triển khai Chiến lược công nghiệp hóa trong khuôn khổ hợp tác Việt Nam - Nhật Bản hướng đến năm 2020, tầm nhìn 2030 và sớm triển khai Giai đoạn VI Sáng kiến chung Việt Nam - Nhật Bản về cải thiện môi trường đầu tư của Việt Nam nhằm tăng cường năng lực cạnh tranh của Việt Nam”. Trong hội đàm, Thủ tướng Sin-dô A-bê cũng khẳng định tiếp tục hợp tác và hỗ trợ Việt Nam phát triển kinh tế bền vững, bao gồm ưu tiên cung cấp ODA cho Việt Nam; bày tỏ mong muốn tăng cường hợp tác với Việt Nam phát triển cơ sở hạ tầng, trong đó có dự án sân bay Long Thành; phát triển năng lượng, trong đó có Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 2; phát triển các khu công nghiệp chuyên sâu tại Hải Phòng và Bà Rịa - Vũng Tàu. Hai nhà lãnh đạo khẳng định sẽ tăng cường hợp tác đào tạo nguồn nhân lực cho Việt Nam trong thời gian tới.

Ấn tượng sâu đậm về Nhật Bản thịnh tình, hiếu khách

Vẫn biết quan hệ đối ngoại thường chu đáo, thể hiện sự tôn trọng của chủ nhà với khách phương xa. Trong chuyến thăm lần này của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đến Nhật Bản, sự thịnh tình, chu đáo đến mức không còn gì để “góp ý”, dù cho đó là người khó tính nhất. Thế nhưng, đó là đối với các đồng chí lãnh đạo cấp cao, còn đối với đoàn tùy tùng, trong đó có nhóm phóng viên tác nghiệp thì sao?

Các đồng nghiệp của tôi thường xuyên tháp tùng lãnh đạo cấp cao đi ra nước ngoài nói: “Đi chuyến này sướng thật”. Bởi có những chuyến đi, họ phải sử dụng lương thực, thực phẩm mang theo từ Hà Nội, nhưng lần này thì mì tôm, lương khô... hầu như vẫn nằm im trong ba lô! Có những buổi chúng tôi bận hoàn thiện và đưa tin, bài về tòa soạn, khi có thể giải quyết việc ăn thì đã 22 giờ. Mấy anh em nhà báo chúng tôi đến phòng ăn trên tầng 16 của khách sạn New Otani thì một khung cảnh cảm động đã diễn ra. 5 người đàn ông tóc đã pha sương, trang phục lịch sự vẫn đứng đợi và phục vụ chúng tôi chu đáo. Họ lặng lẽ quan sát và đón trước cả những ánh mắt, bước chân của chúng tôi. Khi chúng tôi hoàn thành bữa tối, ra về đã gần 23 giờ khuya mà vẫn thấy 5 vị đó đứng xếp hàng cúi chào đều, đẹp như đội ngũ! Rồi người lái xe tận tụy của chúng tôi nữa. Suốt cả hành trình lên xuống biết bao nhiêu lần, anh ta cứ như mắc lỗi mỗi khi để ai trên xe phải tự xách đồ lên, xuống. Anh nhanh lắm. Dừng xe. Lao như bay ra mở cửa. Lao như bay ra lấy đồ giúp chúng tôi rồi cứ hai tay xách lỉnh kỉnh lao như bay vào lễ tân. Rồi anh lại cúi rạp người chào khách. Thật là cảm động!

Chiều 17-9, khoảng 400 người đại diện các tầng lớp nhân dân Nhật Bản ngồi kín hội trường lớn của khách sạn Imperial ở trung tâm thủ đô Tô-ki-ô để được gặp gỡ và nghe Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng phát biểu, đối thoại về tầm nhìn phát triển quan hệ Việt Nam-Nhật Bản vì hòa bình và phồn vinh ở châu Á. Tất cả lặng phắc lắng nghe. Có những tràng vỗ tay tán đồng làm bài phát biểu bị ngắt quãng. Khi Tổng Bí thư kết thúc, tất cả hội trường đứng dậy, tiếng vỗ tay hoan hô tưởng như không dứt. Các cô gái Nhật Bản tươi tắn đứng hàng dài, trên tay ai cũng bưng những khay hoa hồng gắn lên ngực áo các bạn Việt Nam và Nhật Bản.

Tương lai tươi sáng cho quan hệ Việt - Nhật

Tiếp tục trên đà phát triển rất tốt đẹp, tương lai quan hệ Việt - Nhật được bảo đảm bằng lòng tin của các cấp lãnh đạo và nhân dân hai nước. Khi đã có lòng tin thực sự, chân thành vì nhau thì không có khó khăn trở ngại nào ngăn cản hai dân tộc gắn bó, hỗ trợ nhau ngày càng hiệu quả. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nói: “Việt Nam mong muốn đưa quan hệ hợp tác với Nhật Bản ngày càng đi vào chiều sâu, toàn diện và hiệu quả trên tất cả các lĩnh vực, nhất là lĩnh vực kinh tế”.

Kết nối kinh tế Việt Nam - Nhật Bản là một trong những trọng tâm bao trùm của chuyến thăm. Nhật Bản có lợi thế công nghệ tiên tiến, có đội ngũ chuyên gia giỏi trên nhiều lĩnh vực, có kỷ luật lao động nghiêm khắc, có tinh thần vượt khó… được cả thế giới nể phục. Việt Nam có lợi thế nguồn nhân lực dồi dào, cần cù lao động và giàu khát vọng vươn lên, có đất đai màu mỡ thuận lợi cho phát triển nông nghiệp… Đặc biệt, người dân cả hai đất nước tin tưởng, tôn trọng lẫn nhau. Đó là những tiền đề lý tưởng để đưa những ý tưởng lớn trong tuyên bố “Tầm nhìn chung quan hệ Việt Nam - Nhật Bản” trở thành hiện thực.

Là một trong những nền kinh tế phát triển đồng thời là thị trường và nhà đầu tư hàng đầu thế giới, sự phát triển của Nhật Bản gắn liền với sự phồn vinh của châu Á. Con đường phát triển hòa bình của Nhật Bản trong những năm qua là nhân tố quan trọng, mang tính xây dựng đối với hòa bình, ổn định ở khu vực. Với tiềm lực và những đóng góp của mình, Nhật Bản xứng đáng đóng một vai trò to lớn hơn ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương và trên thế giới.

Quan hệ Việt Nam và Nhật Bản trải qua nhiều thế kỷ bang giao đầy mặn nồng và không tránh khỏi những nốt trầm, nhưng hôm nay cả hai dân tộc Việt Nam và Nhật Bản đều hứng khởi, tự nguyện và tích cực làm những người bạn tốt nhất của nhau. Khi Nhật Bản bị thảm họa động đất, sóng thần năm 2011, người dân Việt Nam từ miền xuôi đến miền ngược đã dành những phần quà nhỏ bé mang nặng nghĩa tình ủng hộ nhân dân Nhật Bản. Song cũng chính trong lúc đầy khó khăn ấy, Nhật Bản vẫn dành ODA cho Việt Nam ở mức cao. Đó là biểu hiện của những người anh em đói no, sướng khổ có nhau.

Thành công trong chuyến thăm Nhật Bản lần này của Tổng Bí thư Đảng ta đáp ứng mong mỏi của lãnh đạo và nhân dân hai nước. Trong niềm vui chộn rộn, tôi lại nhớ về Basho, thi sĩ lớn của Nhật Bản với những vần thơ vượt thời gian, lay động trái tim biết bao người mấy trăm năm qua:

          Biển cuộn sóng

          Thoảng mùi rượu sake

          Đêm nay trăng tròn!

          Đúng là Basho đã nói hộ lòng ta. Dù cho biển cuộn sóng hay phong ba bão táp, nhưng khi đã có bạn tốt, đối tác tốt thì chúng ta đều có thể vượt qua mọi khó khăn thử thách. Sóng biển không còn là điều hiểm nguy nữa, nó cứ việc cuộn lên, cuộn lên một thứ men say của tình bằng hữu. Ngoài kia, trăng đầu tháng còn hao khuyết, nhưng trăng trong lòng người đã ngời ngời tỏa sáng và căng đầy viên mãn.

Một chương mới trong quan hệ Việt Nam - Nhật Bản đã mở ra!

ĐOÀN XUÂN BỘ

Gửi từ Tô-ki-ô, Nhật Bản