Việc ngăn chặn thông tin xấu, độc trên internet, “vấn nạn” sim rác, việc xử lý các vụ “chạy án” bằng bệnh án tâm thần, hay việc lãng phí trong sử dụng sách giáo khoa, sai phạm trong kỳ thi THPT quốc gia...là những vấn đề nổi cộm được các đại biểu quan tâm, chất vấn.
Đấu tranh, xử lý kịp thời thông tin xấu, độc, vu khống trên internet
Mở đầu phiên chất vấn, trả lời chất vấn của đại biểu Nguyễn Sỹ Cương (Ninh Thuận) về giải pháp xử lý, ngăn chặn các đối tượng xúc phạm tổ chức, cá nhân, trên mạng internet, Bộ trưởng Tô Lâm cho biết, Bộ Công an đã phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông xử lý một số vụ việc, đối tượng, song vẫn chưa ngăn chặn được tình trạng này, do còn một số khó khăn.
    |
 |
|
Bộ trưởng Tô Lâm trả lời chất vấn. Ảnh: quochoi.vn. |
“Trước hết là tính nặc danh của thông tin trên mạng và thậm chí vi phạm đó không chỉ xảy ra ở trong nước mà xuyên quốc gia, quốc tế. Bên cạnh đó, một số quy định pháp luật xử lý vấn đề này chưa hoàn thiện. Ví dụ mỗi khi xử lý những thông tin vu khống, xuyên tạc thì cần có chứng cứ số, phải được cơ quan chức năng giám định”, Bộ trưởng phân tích.
Bộ trưởng Tô Lâm đã đưa ra một số giải pháp, trong đó tiếp tục hoàn thiện hành lang pháp lý để đấu tranh, xử lý với những hành vi nêu trên, xúc phạm danh dự người khác, làm nhục, vu khống trên không gian mạng.
“Vấn đề này Luật An ninh mạng đã thông qua, chúng tôi đang phối hợp với các cơ quan chức năng xây dựng các văn bản thi hành Luật An ninh mạng và có các quy định pháp luật để xử lý hành vi vu khống trên không gian mạng”, Bộ trưởng cho biết.
Bên cạnh đó là phối hợp với các bộ, ban, ngành triển khai tuyên truyền phản bác các hoạt động chống đối, bôi nhọ, xuyên tạc của các đối tượng trên không gian mạng.
Bộ trưởng Tô Lâm nhấn mạnh: Thực hiện công tác quản lý Nhà nước trong lĩnh vực an ninh thông tin, bảo đảm an ninh mạng; phối hợp Bộ Thông tin và Truyền thông yêu cầu các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ viễn thông, internet ngăn chặn truy cập từ trong nước đối với gần 3.000 trang mạng có nội dung xấu; thanh tra xử lý các vi phạm pháp luật trong ngăn chặn cung cấp thông tin xuyên tạc, sai sự thật; yêu cầu các doanh nghiệp cung cấp các dịch vụ nước ngoài hợp tác thực hiện yêu cầu xử lý thông tin vi phạm pháp luật từ Việt Nam.
Bộ trưởng cũng nhấn mạnh thêm một giải pháp nữa là tiếp tục thu thập, củng cố tài liệu, chứng cứ các đối tượng hoạt động tuyên truyền chống Nhà nước, bôi nhọ, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm danh dự trên không gian mạng để đấu tranh xử lý kịp thời.
Nghiên cứu công nghệ nhận dạng để “xóa” vấn nạn sim rác
Trả lời câu hỏi của đại biểu Nguyễn Thanh Hồng (Bình Dương) về “vấn nạn sim rác” kéo dài, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, sim rác là khái niệm chưa được định nghĩa trong văn bản pháp luật. Đây là từ thường dùng để chỉ sim không có thông tin chính xác về người dùng và không tìm ra người dùng. Sim rác tồn tại dưới 2 dạng: Sim đã được kích hoạt sẵn tồn tại trên kênh phân phối, có thể mua dễ dàng và sim đã đến tay người dùng.
|
|
 |
|
Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng trả lời chất vấn. Ảnh: quochoi.vn. |
Theo Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, để ngăn chặn sim rác, giải pháp căn cơ là người dùng sim phải chính danh, đăng ký đầy đủ thông tin, mà cái gốc là cơ sở dữ liệu căn cước công dân, trong đó có số CMND, ảnh, vân tay để khi đăng ký chính xác đúng người, đúng sim.
Khi chưa có cơ sở dữ liệu căn cước công dân, Bộ Thông tin và Truyền thông đã làm một số giải pháp, đó là thu hồi sim rác. Từ cuối năm 2016, các nhà mạng đã tiến hành thu hồi sim rác kích hoạt sẵn trên kênh phân phối. Tính đến tháng 7-2017 đã thu hồi được 24 triệu sim, trong đó 50% thuộc về nhà mạng lớn nhất là Viettel. Thứ 2 là đăng ký lại thông tin thuê bao. Theo đó, từ tháng 7-2017, các nhà mạng đã tổ chức đăng ký lại thông tin thuê bao, trong đó có chụp ảnh; những thuê bao chưa đủ thông tin mà không đăng ký lại thì kiên quyết cắt dịch vụ.
Về giải pháp trong thời gian tới, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh: Với sim mới phải kiên quyết đăng ký đầy đủ thông tin, gồm cả chụp ảnh. Bên cạnh đó, các nhà mạng không đưa ra thị trường sim giá rẻ để người sử dụng sim thay thẻ điện thoại. Thứ ba là nghiên cứu công nghệ nhận dạng và xác thực ảnh chụp với ảnh chụp CMND.
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, Bộ Thông tin và Truyền thông đã giao Tập đoàn VNPT phát triển công nghệ này, dự kiến quý II năm 2019 sẽ xong. Công nghệ này không chỉ giúp đăng ký sim mà còn giúp xác thực nhiều loại thẻ và dịch vụ khác.
Bộ trưởng khẳng định, làm được ba việc này sẽ giải quyết được vấn đề sim rác một cách đáng kể, trong khi chúng ta đang chờ giải pháp căn cơ là xây dựng dữ liệu căn cước công dân.
Xử lý nghiêm các vụ “chạy án” bằng bệnh án tâm thần
Trả lời đại biểu Phan Thị Mỹ Dung (Long An) về tình trạng “chạy án” bằng bệnh án tâm thần để trốn trách nhiệm hình sự, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết: Thời gian qua, báo chí cũng thông tin, công an đã làm rõ 2 nhân viên của Bệnh viện Tâm thần móc nối với một đối tượng để làm hồ sơ bệnh tâm thần. Hiện công an đang điều tra, chưa có kết luận.
Trước thực trạng này, Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết, Bộ đã triệu tập các bệnh viện tâm thần, pháp y tâm thần để chấn chỉnh. “Các quy trình làm bệnh án, giám định tâm thần rất chặt chẽ. Viện Giám định pháp y tâm thần Trung ương mới có chức năng giám định bệnh tâm thần thì lúc đó công an mới xác định bệnh nhân tâm thần”, Bộ trưởng nhấn mạnh.
|
|
 |
|
Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến trả lời chất vấn. Ảnh: TTXVN. |
Về giải pháp ngăn chặn, Bộ trưởng Bộ Y tế cho rằng, việc khám bệnh tâm thần thực hiện theo 2 tuyến. Tuyến 1 là các bệnh viện giám định bệnh lý tâm thần cho người dân nói chung. Tuyến 2 là công tác giám định pháp y, có sự tham gia của ngành công an để giám định bệnh tâm thần cho các đối tượng có hành vi vi phạm pháp luật cần giám định tâm thần.
Thực hiện Luật Đổi mới và cải cách tư pháp, Bộ Y tế thành lập các Trung tâm giám định pháp y tâm thần vùng. Trung tâm này giám định là tâm thần thì công an mới xác định đó là tâm thần thực sự. Còn các đối tượng nào vào những bệnh viện bình thường để làm bệnh án, giám định thì cũng chỉ là dân sự, các bệnh viện đó có mục đích riêng. Bộ Y tế cũng phối hợp với Bộ Công an xử lý những cá nhân, cán bộ bệnh viện phối hợp với các đối tượng làm giả bệnh án tâm thần.
Ngay sau khi Bộ trưởng Bộ Y tế trả lời chất vấn, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhận xét rằng: Bộ trưởng đã trả lời rõ ràng. Đề nghị xử lý nghiêm các vụ án hình sự có hành vi chạy án bằng bệnh án tâm thần. Bộ Công an cần phối hợp cùng Bộ Y tế để giải quyết tình trạng này. Người dân, dư luận rất bức xúc khi có những đối tượng vi phạm pháp luật đã trốn tránh trách nhiệm hình sự bằng các bệnh án tâm thần giả.
Sẽ thiết kế sách giáo khoa mới theo hướng tiết kiệm
Trả lời câu hỏi của đại biểu Huỳnh Thanh Cảnh (Bình Thuận) về vấn đề lãng phí sách giáo khoa, Bộ trưởng Bộ Giáo dục Đào tạo Phùng Xuân Nhạ thừa nhận tình trạng lãng phí sách giáo khoa là có thật.
Theo Bộ trưởng, có nhiều nguyên nhân, trước hết do thiết kế sách giáo khoa hiện hành có nhiều bài tập khiến học sinh viết, vẽ trực tiếp vào sách dẫn đến không sử dụng được nhiều lần, gây lãng phí. “Với thực trạng sách giáo khoa như vừa qua, việc lãng phí là có thật. Mặc dù việc thiết kế này mang tính chuyên môn và các tác giả đã tiếp thu kinh nghiệm quốc tế, nhưng trong điều kiện nước ta còn nghèo, thì thật sự chưa phù hợp”, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ thừa nhận.
Với trách nhiệm của mình, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã chỉ đạo các giải pháp nhằm hạn chế lãng phí. Một số sách giáo khoa đã có hướng dẫn thầy cô không cho học sinh viết vào sách mà ghi vào vở. Bộ cũng tổ chức tập huấn giáo viên, hướng dẫn học sinh sử dụng sách giáo khoa bền lâu.
Bộ đã chỉ đạo nhằm hạn chế sự lãng phí này, hướng dẫn các thầy giáo, học sinh không viết vào một số loại sách mà ghi ra vở. Bộ cũng tổ chức tập huấn giáo viên, hướng dẫn học sinh sử dụng sách giáo khoa theo hướng sử dụng sách giáo khoa bền lâu. “Tuy nhiên, hiệu quả các giải pháp này còn hạn chế, tôi xin nhận trách nhiệm vấn đề này”, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ nhấn mạnh.
Trước phản ánh của đại biểu Quốc hội và cử tri và dư luận, Bộ đã tiếp thu, ban hành chỉ thị 3798 chỉ đạo các cơ sở giáo dục để sử dụng tiết kiệm sách giáo khoa hợp lý và hướng dẫn học sinh biết giữ gìn sách giáo khoa.
Bộ trưởng cho biết, tới đây, khi biên soạn sách giáo khoa mới, Bộ yêu cầu các nhà xuất bản thiết kế theo hướng hạn chế việc viết, vẽ trực tiếp vào sách. Bộ cũng đề nghị các trường phát động phong trào giữ gìn sách giáo khoa, đặc biệt giải pháp quyên góp, xây dựng thư viện sách giáo khoa để học sinh được sử dụng miễn phí, hỗ trợ vùng khó khăn. Đây cũng là kinh nghiệm của nhiều nước.
|
|
 |
|
Đại biểu Triệu Thị Thu Phương chất vấn Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phùng Xuân Nhạ. |
Tiếp đó, đại biểu Triệu Thị Thu Phương (Bắc Kạn) chất vấn Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo về những sơ hở trong bảo mật trong kỳ thi THPT quốc gia năm 2018. Đại biểu cho rằng điều này đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến kết quả kỳ thi, tính khách quan, minh bạch, đặc biệt là sự công bằng giữa các thí sinh, làm ảnh hưởng đến niềm tin của xã hội đối với chất lượng giáo dục. Để không còn những sai phạm xảy ra, đại biểu đề nghị Bộ trưởng nêu giải pháp căn cơ để tổ chức các kỳ thi THPT quốc gia đạt hiệu quả cao hơn trong thời gian tới.
Trả lời câu hỏi của đại biểu Triệu Thị Thu Phương, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo cho biết Bộ có nhiều giải pháp, trong đó có nhiều giải pháp căn cơ. Theo đó, phải xây dựng được ngân hàng câu hỏi chuẩn hóa theo hướng phong phú về số lượng nội dung, nâng cao chất lượng, theo đó xây dựng bài thi chuẩn hóa theo hướng bám sát vào đánh giá năng lực của học sinh THPT quốc gia, đồng thời có phân hóa nhất định để làm căn cứ cho các trường đại học, cao đẳng xét tuyển theo đúng tinh thần của Nghị quyết Trung ương 29. Bên cạnh đó, về giải pháp công nghệ, Bộ sẽ cập nhật phần mềm quản lý thi, đặc biệt là phần mềm chấm thi để không còn “lỗ hổng” để lợi dụng được. Về lâu dài, Bộ sẽ siết chặt quy trình, đặc biệt là công tác coi thi, chấm thi minh bạch, công khai, rõ. Với 3 giải pháp này, chúng tôi tin rằng sẽ có độ chắc chắn trong việc tổ chức thực hiện kỳ thi THPT quốc gia hoàn thiện từng năm, hướng tới trung thực, khách quan, giảm áp lực cho xã hội, tạo sự công bằng cho các thí sinh.
THẢO NGUYÊN