QĐND - Sáng 17-8, tại Trụ sở Bộ Quốc phòng, Thượng tướng Trương Quang Khánh, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, đã có buổi tiếp đoàn cựu chiến binh (CCB) U-crai-na từng giúp Việt Nam trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, đang có chuyến thăm Việt Nam theo lời mời của lãnh đạo Bộ Quốc phòng Việt Nam. Chuyến thăm Việt Nam (từ ngày 16 đến 27-8) là dịp để các CCB U-crai-na được tận mắt chứng kiến và tự hào về những thành quả bảo vệ Tổ quốc và xây dựng đất nước của nhân dân Việt Nam...

Trưởng đoàn CCB U-crai-na Giê-na-đi U-xi-nin trao tặng Thượng tướng Trương Quang Khánh bộ quân phục Hải quân Liên Xô từng được sử dụng trong chiến tranh Việt Nam.

Tại buổi tiếp, Thượng tướng Trương Quang Khánh cho biết, chuyến thăm của đoàn diễn ra đúng dịp đất nước Việt Nam đang chuẩn bị kỷ niệm những ngày lễ lớn của dân tộc như 70 năm Cách mạng Tháng Tám (19-8-1945/19-8-2015) và Quốc khánh 2-9 (2-9-1945/2-9-2015). Thượng tướng Trương Quang Khánh nhấn mạnh, chiến thắng trong cuộc kháng chiến của nhân dân Việt Nam vì độc lập, tự do và thống nhất đất nước có sự đóng góp hết sức quan trọng của bạn bè quốc tế và nhân loại tiến bộ, đặc biệt có sự giúp đỡ chí tình từ Liên bang Xô-viết, trong đó có công sức, trí tuệ và cả một phần xương máu của các chuyên gia và cố vấn quân sự U-crai-na đã tình nguyện giúp nhân dân Việt Nam. Các đồng chí CCB Xô-viết, trong đó có U-crai-na, là những người đã trực tiếp giúp đỡ Việt Nam canh giữ, bảo vệ bầu trời Việt Nam, chống chiến tranh phá hoại của đế quốc Mỹ bằng những chiến thuật phòng không cơ động, độc đáo để Việt Nam vươn tới thắng lợi cuối cùng vào ngày 30-4-1975, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. “Với đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, tri ân bè bạn, đồng chí đã kề vai sát cánh giúp đỡ Việt Nam trong chiến tranh, trong những năm qua, Bộ Quốc phòng Việt Nam đã tổ chức nhiều chuyến thăm trở lại chiến trường xưa cho các CCB Xô-viết, trong đó có U-crai-na. Việt Nam sẽ tiếp tục triển khai hoạt động này trong những năm tiếp theo”, Thượng tướng Trương Quang Khánh nhấn mạnh.

Thượng tướng Trương Quang Khánh cũng bày tỏ hy vọng, qua chuyến thăm này, các CCB U-crai-na sẽ có dịp gặp gỡ những đồng đội từng chung một chiến hào năm xưa, chia sẻ những kinh nghiệm quý báu của mình với đội ngũ sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam, góp phần tăng cường sự hiểu biết, thúc đẩy quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác giữa dân tộc và quân đội hai nước Việt Nam - U-crai-na.

Thay mặt đoàn CCB U-crai-na, ông Giê-na-đi U-xi-nin (Genadii Usynin), Trưởng đoàn, đã bày tỏ lời cảm ơn tới Bộ Quốc phòng Việt Nam về việc tổ chức chuyến thăm trở về chiến trường xưa đầy ý nghĩa này. Ông Giê-na-đi U-xi-nin cho biết, trong đoàn CCB gồm 14 người lần này, có nhiều người từng tham gia giúp đỡ Việt Nam ngay từ những ngày đầu tiên. Có thể kể đến Vla-đi-mia Pô-ty-kha (Vladimir Potykha), chuyên gia trinh sát vô tuyến điện tử Lữ đoàn 19-Hạm đội Thái Bình Dương, Hải quân Liên Xô. Trong thời gian làm nhiệm vụ quốc tế tại Việt Nam (1964-1967), ông được giao nhiệm vụ bảo đảm hoạt động chiến đấu của Phòng không QĐND Việt Nam tại Vịnh Bắc Bộ. Hay ông Bô-gđan Bốt-na (Bogdan Bodnar), trắc thủ xe “U”, đài điều khiển tên lửa S-75 “Dvina”, Cụm Phòng không Hà Nội…

Dù chỉ làm nhiệm vụ ở Việt Nam từ tháng 6-1973 đến tháng 6-1974 với vai trò là chuyên gia sửa chữa và khai thác sử dụng đài ra-đa, song tình cảm của ông Giê-na-đi U-xi-nin với đất nước hình chữ S luôn ngập tràn trong ông. “Ngày đó, chúng tôi làm việc trong điều kiện tuyệt mật. Do đó, phải nhiều năm sau chiến tranh, nhiều người mới biết công việc của chúng tôi. Vì vậy, việc Bộ Quốc phòng Việt Nam mời chúng tôi thăm Việt Nam sau hơn 40 năm có ý nghĩa quan trọng. Điều đó cho thấy chúng tôi không bị lãng quên”, ông Giê-na-đi U-xi-nin chia sẻ.

Chia sẻ cảm nhận khi trở lại Việt Nam sau hơn 40 năm xa cách, ông Giê-na-đi U-xi-nin cho biết, ông thật sự bất ngờ trước sự thay đổi nhanh chóng của Việt Nam. “Đất nước các bạn có nhiều tài nguyên như dầu, than… phục vụ cho sự phát triển đất nước. Đó là điều mà chúng tôi rất mong muốn”, ông Giê-na-đi U-xi-nin bày tỏ.

Thay mặt đoàn CCB U-crai-na, ông Giê-na-đi U-xi-nin đã trao cho Thượng tướng Trương Quang Khánh bộ quân phục Hải quân Liên Xô đã từng được sử dụng trong chiến tranh tại Việt Nam. Thượng tướng Trương Quang Khánh cho biết, bộ quân phục này sẽ được đưa vào lưu giữ tại bảo tàng của Việt Nam.

Những câu chuyện về một thời “chung một chiến hào” với bộ đội Việt Nam tiếp tục được nối dài trong buổi giao lưu giữa đoàn CCB U-crai-na với CCB Quân chủng Phòng không-Không quân diễn ra chiều cùng ngày tại Bảo tàng Phòng không-Không quân. Nhớ lại thời gian thực hiện nhiệm vụ trên con tàu thuộc Hạm đội Thái Bình Dương, Hải quân Liên Xô, ông A-lếch-xan-đrơ Ra-pô-nốp (Aleksandre Raponov) chia sẻ: “Đó là vào những năm 1966-1968, thời điểm không quân Mỹ bắn phá miền Bắc ác liệt, tôi được giao nhiệm vụ tới Việt Nam làm chuyên gia trinh sát vô tuyến điện tử thuộc Lữ đoàn 19-Hạm đội Thái Bình Dương. Khi đó, tôi cùng các đồng nghiệp theo dõi các mục tiêu trên không. Khi phát hiện mục tiêu, chúng tôi truyền thông tin trên cho Bộ đội Phòng không Việt Nam, nhờ đó nhiều máy bay Mỹ đã bị bắn rơi. Lúc đó, Mỹ không thể hiểu vì sao bộ đội Việt Nam lại có thể làm được những điều kỳ diệu đó”.

Buổi giao lưu còn chứng kiến cuộc hội ngộ đầy xúc động giữa những người bạn Xô-viết với các CCB Việt Nam như ông Nguyễn Văn Hùng với ông Vla-đi-mia Ta-ran-cốp (Vladimir Tarankov), ông Phạm Xuân Uy với ông Vla-đi-mia An-tô-nen-cô (Vladimir Antonenko). Họ chính là những cầu nối vững chắc cho tình hữu nghị giữa Việt Nam với Liên bang Xô-viết trước đây, giữa Việt Nam với U-crai-na ngày nay.

Tin, ảnh: LINH OANH - THU HÀ