Cán bộ Mặt trận ở cơ sở là cầu nối quan trọng giữa Đảng, chính quyền với nhân dân

QĐND Online - LTS: Nhân dịp Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam tổ chức Hội nghị biểu dương Trưởng ban công tác Mặt trận cấp xã, phường, thị trấn tiêu biểu toàn quốc giai đoạn 2010-2015 sẽ diễn ra vào ngày 17-10, đồng chí Nguyễn Thiện Nhân, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam đã dành cho Báo Quân đội nhân dân và các cơ quan báo chí cuộc trả lời phỏng vấn về vai trò, đóng góp và sự quan tâm, chăm lo, xây dựng đội ngũ cán bộ làm công tác Mặt trận ở cơ sở. Trân trọng giới thiệu với bạn đọc nội dung cuộc phỏng vấn này:

Đồng chí Nguyễn Thiện Nhân. Ảnh: Hoàng Long

Phóng viên (PV): Kính thưa đồng chí Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, đồng chí đánh giá thế nào về vai trò, đóng góp của đội ngũ cán bộ Mặt trận cấp xã, phường, thị trấn giai đoạn 2010 - 2015?

Đồng chí Nguyễn Thiện Nhân: MTTQ Việt Nam là liên minh chính trị, liên hiệp tự nguyện của các tổ chức, như: Đảng Cộng sản Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội nghề nghiệp, tổ chức xã hội và các cá nhân tiêu biểu để làm trách nhiệm và quyền hạn mà Hiến pháp đã giao cho Mặt trận, cũng như các văn kiện của Đảng đã xác định.

Cách đây 85 năm, khi Mặt trận ra đời thì nhiệm vụ đầu tiên là tập hợp đoàn kết nhân dân, chung sức đồng lòng để đấu tranh giải phóng dân tộc theo sự lãnh đạo của Đảng. Cho đến nay, ý nghĩa đó vẫn rất quan trọng đối với công tác Mặt trận. Nhiệm vụ hàng đầu của công tác Mặt trận là khơi dậy lòng yêu nước trong các tầng lớp nhân dân, tạo nên sức mạnh tinh thần của đất nước. Nhiệm vụ thứ hai của Mặt trận cũng xuất phát từ lịch sử của dân tộc Việt Nam là khi người dân đoàn kết lại, thì dù khó khăn đến mấy, vẫn tạo nên sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Đó là khả năng làm chủ của người dân, để lo việc nước, việc làng xã,  việc gia đình. Chức năng thứ ba của Mặt trận là góp phần xây dựng Đảng, chính quyền trong sạch, vững mạnh.

Muốn khơi dậy lòng yêu nước phải đối thoại cởi mở với dân. Muốn tập hợp, đoàn kết được nhân dân thì trước hết tại địa bàn dân cư phải làm tốt việc vận động nhân dân. Nên đội ngũ cán bộ Mặt trận ở hơn 11.100 xã, phường có vai trò vô cùng quan trọng. Thông qua họ mới hiện thực hóa được chức năng của Mặt trận là giáo dục lòng yêu nước, vận động, tập hợp nhân dân để làm những việc ích nước, lợi nhà.

Ngày nay, chúng ta biết là để góp phần xây dựng Đảng, chính quyền vững mạnh thì phải làm từ nhiều cấp. Nhưng nơi gần dân nhất, có thể làm cho dân vui nhất, hài lòng nhất chính là cấp phường, xã, thị trấn. MTTQ phường, xã, thị trấn góp phần rất quan trọng, tạo cầu nối giữa chính quyền, Đảng với nhân dân. Dưới xã, phường, còn có Ban công tác Mặt trận ở khu dân cư. Cả nước có hơn 100 nghìn Ban Công tác Mặt trận ở khu dân cư… Xin thay mặt Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam gửi lời cảm ơn chân thành nhất đối với đội ngũ cán bộ làm công tác Mặt trận ở xã, phường, thị trấn và Ban Công tác Mặt trận khu dân cư...

Lãnh đạo MTTQ Việt Nam tặng bò giống cho các hộ gia đình nghèo tại Sơn La. Ảnh: Nguyên Thắng.

PV: Xin đồng chí cho biết hiệu quả hoạt động của Ủy ban MTTQ cấp xã, phường, thị trấn trong công tác xây dựng Đảng, chính quyền, giám sát và phản biện xã hội?

Đồng chí Nguyễn Thiện Nhân: Ở cơ sở có rất nhiều việc. Nếu Mặt trận làm tốt việc vận động người dân có ý thức tự thoát nghèo, hỗ trợ nhau giảm nghèo; bảo đảm an ninh, trật tự; giám sát và có biện pháp cải thiện môi trường; xây dựng đời sống văn hóa… đó là việc làm hết sức giá trị.

Còn lĩnh vực xây dựng chính quyền cơ sở, Mặt trận có chức năng rất hay là công tác hòa giải. Ở cơ sở yên thì mọi việc mới yên. Nếu mọi việc cứ giao hết cho chính quyền xử lý thì nhiều lắm. Qua báo cáo hằng năm, một xã, một phường, bình quân một năm họ hòa giải 50 - 150 trường hợp. Nếu nhân ra với 11.100 xã, phường, thị trấn thì là con số rất lớn. Nhờ hoạt động hòa giải này làm cho cuộc sống bình yên. 

Thứ hai, chúng ta có Ban giám sát đầu tư của cộng đồng ở cơ sở. Những công trình xây dựng bằng ngân sách nhà nước hoặc có kinh phí địa phương đi qua địa bàn, Ban giám sát đầu tư của cộng đồng đã giám sát rất tốt. Bình quân ở một tỉnh, một năm giám sát vài nghìn dự án, nếu có sai phạm sẽ xử lý kịp thời. Ngoài ra, Ban thanh tra nhân dân hoạt động ở nhiều nơi, giải quyết kịp thời việc dân chưa hài lòng, tạo sự đồng thuận, bình yên trong xã hội. Khi có ý kiến đóng góp với những người được dân cử trong bộ máy chính quyền hoặc Đảng ở cơ sở thì Mặt trận cũng có vai trò tập hợp ý kiến của nhân dân rất quan trọng...

Phóng viên: Xin đồng chí cho biết công tác phối hợp hoạt động của MTTQ cấp xã, phường, thị trấn với chính quyền, các tổ chức thành viên trong thời gian tới như thế nào?

Đồng chí Nguyễn Thiện Nhân: Mặt trận làm được rất nhiều việc ở cơ sở nhưng cũng có rất nhiều việc phải làm. Chúng tôi cũng suy nghĩ là nên chọn khâu nào là khâu đột phá để phát huy sức mạnh của nhân dân ở cơ sở. Một xã chúng ta có khoảng trên dưới 20 người là cán bộ cơ sở cấp xã nhưng có hàng nghìn người dân, có hàng nghìn cặp mắt, người ta nhìn thấy cái tốt người ta khẳng định thì mình yên tâm. Cái nào chưa tốt thì góp phần nói lên tiếng nói này. Vừa qua theo chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Nội vụ bắt đầu triển khai việc đánh giá sự hài lòng của người dân với sự phục vụ của chính quyền xã, phường, quận, huyện với 6 dịch vụ công. Khi Thủ tướng có chủ trương đó, tôi với tư cách là Chủ tịch Uỷ ban Trung ương MTTQ Việt Nam xin với Thủ tướng đề nghị cho Mặt trận cùng tham gia để việc đánh giá này khách quan hơn và Thủ tướng đồng ý.

Hiện nay, ngành Nội vụ và Mặt trận đang phối hợp triển khai đánh giá sự hài lòng của người dân ở cấp xã, phường, quận, huyện tại 20 tỉnh, thành phố. Việc này Mặt trận đã mời Hội cựu chiến binh là những người có uy tín ở địa phương, có kinh nghiệm chiến đấu, kinh nghiệm công tác và rất khách quan. Chính phủ họp và Hội nghị Trung ương lần thứ 12 (khóa XI) bàn về công tác năm 2016 trong việc cải cách hành chính có đề nghị một nội dung, đó là làm thế nào để đánh giá được sự hài lòng của người dân đối với sự phục vụ của bộ máy hành chính và công chức. Đây là thước đo quan trọng, hiệu quả của hoạt động của bộ máy chính quyền...

Tôi cho rằng, nếu có một thông tin định kỳ, chính xác về sự hài lòng của người dân ở mỗi một cấp về từng loại dịch vụ công thì chúng ta sẽ xây dựng được bộ máy chính quyền vững mạnh. Vừa qua, một số tỉnh như: Quảng Ninh, Bình Dương, TP Hồ Chí Minh, Hà Nội... ở cấp huyện, phường đã làm các trung tâm phục vụ hành chính công.

PV: Xin đồng chí cho biết, MTTQ Việt Nam có chủ trương và giải pháp gì để đào tạo, bồi dưỡng, giải quyết chính sách cho cán bộ Mặt trận ở cơ sở?

Đồng chí Nguyễn Thiện Nhân: Tôi có một lần dự gặp mặt cán bộ Mặt trận tiêu biểu ở khu dân cư tại TP Hồ Chí Minh, cán bộ trẻ nhất 45 tuổi trở nên, còn hầu hết là 60 - 70 tuổi; rất nhiều các bác, các anh, chị làm công tác Mặt trận 10 năm, 20 năm rất gắn bó. Công tác Mặt trận hầu như không có kinh phí, chỉ có phụ cấp trách nhiệm cho cả Ban Công tác Mặt trận ở khu dân cư. Điều cán bộ làm công tác Mặt trận mong muốn nhất là được sự ghi nhận. Từ thực tiễn đó, năm 2014, MTTQ đã quyết định là từ năm 2014 trở đi, phải thay đổi cách tặng Kỷ niệm chương để ghi nhận những đóng góp đối với công tác Mặt trận ở cơ sở.

Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam tiếp đoàn đại biểu người có uy tín huyện Mai Châu, tỉnh Hòa Bình. Ảnh: Nguyên Thắng.

Thứ hai, Mặt trận luôn biểu dương những tỉnh, thành phố mà các cấp ủy đảng, hội đồng nhân dân quan tâm đến công tác Mặt trận, có phụ cấp cho những người kiêm nhiệm làm công tác Mặt trận và các đoàn thể khác ở khu dân cư. Chúng ta có hơn 11.100 xã, phường, thị trấn và hơn 100 nghìn Ban Công tác Mặt trận ở khu dân cư nên cần cân nhắc, hỗ trợ điều kiện, kinh phí hoạt động.

Về công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ Mặt trận, chúng ta biết, cán bộ làm công tác Mặt trận ở cơ sở có nhiều hoàn cảnh khác nhau như: Nông dân, cựu chiến binh, hưu trí… Họ có kinh nghiệm vận động quần chúng, nhưng ít qua trường lớp. Chúng tôi cho rằng, cách bồi dưỡng tốt nhất ở địa phương mà là ban hành những cuốn sổ tay công tác Mặt trận cho cán bộ Mặt trận ở xã, phường, khu dân cư. Thứ hai, tổ chức tập huấn ngắn hạn, ở cơ sở kết hợp giới thiệu lý thuyết và trao đổi kinh nghiệm. Thứ ba, hằng năm, các địa phương tổ chức biểu dương điển hình cán bộ Mặt trận tốt. Công tác bồi dưỡng cán bộ Mặt trận ở cơ sở không quá nặng về trường lớp tập trung mà thông qua  kinh nghiệm thực tiễn…

PV: Xin trân trọng cảm ơn đồng chí!

NGUYÊN THẮNG - THẾ QUẢNG (thực hiện)