QĐND - Trong 5 năm qua, trong dòng chảy thi đua yêu nước (TĐYN) sôi nổi trên khắp mọi miền Tổ quốc, từ biên cương đến hải đảo xa xôi đã xuất hiện, nở rộ và lan tỏa triệu triệu “bông hoa thi đua”, góp phần để “cả dân tộc ta là một rừng hoa đẹp”. Thành tích, chiến công của các điển hình là minh chứng sinh động góp phần khẳng định: Phong trào TĐYN đã thực sự thấm, ngấm đến từng người, trở thành phương châm hành động của cả nước.

Giáo dục, phát huy truyền thống bảo vệ chủ quyền biển đảo tại đảo Trường Sa Lớn (huyện đảo Trường Sa, tỉnh Khánh Hòa).

Tôi nhớ như in kỷ niệm về một chuyến công tác năm 2012. Khi đó chúng tôi cùng đoàn công tác của một số cơ quan Trung ương được về với Vùng 4 Hải quân và ra thăm cán bộ, chiến sĩ đang công tác ở Quần đảo Trường Sa. Đó là những ngày trước thềm xuân. Con tàu HQ 571 dù hiện đại, vẫn bị những con sóng quật lộn, khiến những người tham gia hành trình mệt lả. Cảm nhận được cái khổ của bộ đội, tôi mở lời với Thiếu tá Phạm Xuân Hải, Thuyền trưởng tàu HQ 571: “Suốt ngày phải bám tàu, bám biển, xuôi ngược với những hành trình xa xôi, vất vả như thế, thì càng thấy thương bộ đội, anh nhỉ?”

Người đàn ông to khỏe, đen sạm, nở nụ cười hiền, nói những lời như có sẵn: “Bộ đội mình khỏe lắm! Rắn như những thân tàu, như ghềnh đá kia, để những con sóng hung hăng va đập vào cũng bị vỡ tung...!”

Đúng như lời anh Hải nói, dù những con sóng có khi với tới mạn tàu, như muốn nhấn chìm con tàu, nhưng những người lính vẫn luôn bình tĩnh, vững vàng điều khiển con tàu vượt sóng vươn khơi theo đúng hải trình dự kiến. Cho đến khi tàu cập cảng vào đảo Trường Sa Lớn, được gặp thêm nhiều cán bộ, chiến sĩ của Vùng 4 Hải quân đang công tác tại đây, chúng tôi càng khâm phục trước ý chí, nghị lực của những người canh biển.

Người đầu tiên chúng tôi được gặp là một chiến sĩ, binh nhất, người dong dỏng cao, nước da trắng. Sau khi nhanh nhẹn kéo dây cáp, giúp các thủy thủ neo tàu, chiến sĩ nở nụ cười tươi chào "khách". Thật khác quá! Khác xa với những gì tôi tưởng tượng về hình ảnh của người lính canh trời, canh biển. Không phải là nước da ngăm đen như củi cháy, không cuồn cuộn những cơ bắp, những thớ thịt, cũng không chai sạn, từng trải... “Em không được sinh ra ở miền biển, nhưng trong ký ức tuổi thơ, em luôn thích được nghe tiếng sóng vỗ rì rào, mơ về những bờ cát trắng yêu thương, về những “tiếng vọng” của đại dương trong những chiếc vỏ ốc to sau mỗi lần con sóng xô bờ...”

“Lãng mạn thế cơ?”-một đồng chí cán bộ Ban Thi đua–Khen thưởng Trung ương cùng tham gia đoàn công tác chủ động cất lời. “Dạ, không ạ. Tuổi thơ nghĩ vậy thôi, chứ lớn lên thì mỗi lựa chọn phải bắt đầu bằng lý tưởng và được nuôi dưỡng bằng ý chí, nghị lực. Khó khăn thì cũng nhiều lắm, nhưng phải nỗ lực thi đua để vượt lên và đi tới”. Một chiến sĩ khác nữa nói chen vào: “Đúng thế đó anh. Ai cũng chọn việc nhẹ nhàng, gian khổ sẽ dành phần ai? Trường Sa đang ra sức thi đua với đất liền, góp phần xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc thân yêu”.

Câu chuyện tưởng như để chào hỏi xã giao ấy lại được Thượng tá Nguyễn Văn Hòa, Chỉ huy trưởng Trường Sa Lớn tự hào, đúc rút: Nghe và hiểu được cách nghĩ, thấy được việc làm của cán bộ trẻ, chiến sĩ mới hôm nay, càng thêm tự hào và tin tưởng về sự vững chãi của Tổ quốc nơi đầu sóng. Trong mỗi con người đang gắn bó với mảnh đất tiền tiêu này, đều đã đón nhận và tuyên thệ trước “mệnh lệnh” của Tổ quốc và dân tộc giao phó. Đó còn là “mệnh lệnh” của con tim, để trong bất cứ tình huống nào cũng vững vàng nơi đầu sóng”.

Cũng theo anh Hòa, để giữ lửa cho những con tim căng tràn nhiệt huyết cống hiến, cấp ủy, chính quyền Trường Sa luôn đẩy mạnh thực hiện các phong trào thi đua. Nơi đây luôn là biểu trưng cho chủ quyền dân tộc, hiện hữu lời thề giữ biển: “Đảo là nhà, biển cả là quê hương", “Cả nước vì Trường Sa, Trường Sa vì cả nước”, “Vững tay súng bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo thân yêu”... Đó cũng là lý do để cán bộ chiến sĩ Trường Sa và Vùng 4 Hải quân luôn đạt nhiều thành tích tiêu biểu, là điển hình về dự Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ IX lần này.

Nhưng cán bộ chiến sĩ Trường Sa nói riêng, Vùng 4 Hải quân nói chung chỉ là một đơn vị, một tế bào, một dòng chảy bé nhỏ cấu thành những “dòng thác” TĐYN của dân tộc và quân đội. Trong 5 qua, bám sát chỉ tiêu và mệnh lệnh thi đua yêu nước ở mỗi cấp, mỗi ngành, mỗi địa phương, cán bộ, quần chúng luôn chủ động khắc phục khó khăn, hoàn thành tốt chức trách, nhiệm vụ, góp phần vào những thành quả chung của dân tộc. Phó chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan, Phó chủ tịch thứ nhất Hội đồng Thi đua, Khen thưởng (TĐ, KT) Trung ương từng chỉ rõ: Từ thành quả thi đua của mỗi người đã tạo nên sức mạnh kỳ vĩ của một dân tộc. 5 năm qua, trong bối cảnh tình hình quốc tế và khu vực có nhiều biến động rất phức tạp, đất nước gặp không ít khó khăn, thử thách, các thế lực thù địch tăng cường các hoạt động chống phá sự nghiệp cách mạng nước ta... Thế nhưng với sự nỗ lực phấn đấu cao, với quyết tâm TĐYN không ngừng nghỉ, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, đất nước đã giữ vững ổn định chính trị và môi trường hoà bình để xây dựng, phát triển đất nước; bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền lãnh thổ, lợi ích quốc gia, dân tộc; bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa. Sự phát triển của đất nước ta đang hướng tới mục tiêu nhanh và bền vững. Tiềm lực kinh tế, sức mạnh tổng hợp được tăng cường; uy tín, vị thế quốc tế của đất nước và Đảng Cộng sản Việt Nam được nâng lên rõ rệt.

Nhớ lại cách đây 5 năm, tại Đại hội TĐYN toàn quốc lần thứ VIII, thay mặt Chính phủ và Hội đồng TĐ, KT Trung ương, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, thay mặt Đảng, Nhà nước, Chính phủ phát động phong trào thi đua trong cả nước với chủ đề: “Đoàn kết, năng động, sáng tạo, thi đua thực hiện thắng lợi nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội giai đoạn 2011-2015”. Thủ tướng chỉ ra 5 chỉ tiêu, nội dung cơ bản trong Phong trào TĐYN. Giờ đây, khi so sánh, đối chiếu, thấy rằng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân đã hoàn thành tốt những chỉ tiêu, nội dung đó. Không chỉ có vậy, thành quả lớn lao hơn, đó chính là những người làm công tác thi đua đã tạo dựng được niềm tin trọn vẹn, đắp bồi nên tâm thế mới cho dân tộc ta bước vào giai đoạn tiếp theo của tiến trình cách mạng nước nhà.

Để đạt được thành công đó, theo Thứ trưởng Bộ Nội vụ, Phó chủ tịch Thường trực Hội đồng TĐ, KT Trung ương Trần Thị Hà, trước hết phải bắt đầu từ công tác lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức Phong trào TĐYN từ Trung ương về tận cơ sở. Thực tiễn đã minh chứng cho khẳng định đó: 5 năm qua, Đảng, Nhà nước, Hội đồng TĐ, KT Trung ương luôn quan tâm đến công tác TĐ, KT, thông qua việc ban hành các chủ trương, chính sách, pháp luật về TĐ, KT. Bộ Chính trị thông qua Đề án “Đổi mới công tác TĐ, KT” và ban hành Chỉ thị 34-CT/TW ngày 7-4-2014 “Về tiếp tục đổi mới công tác TĐ, KT”. Quốc hội thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật TĐ, KT (năm 2013). Các nghị định của Chính phủ được ban hành kịp thời, tạo cơ sở pháp lý để triển khai thực hiện công tác TĐ, KT và nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về TĐ, KT.

Thế nhưng, việc lãnh đạo, chỉ đạo và tham mưu tổ chức Phong trào TĐYN có hiệu quả không phải là công việc đơn giản. Trong Lời kêu gọi thi đua ngày 1-8-1949, Chủ tịch Hồ Chí Minh từng căn dặn: “Thi đua ái quốc phải có phương hướng đúng và vững… Phải có kế hoạch tỉ mỉ. Kế hoạch ấy phải do từng đơn vị nhỏ, từng gia đình, từng cá nhân bàn bạc kỹ, hiểu biết thấu, vui vẻ làm…Nội dung của kế hoạch phải thiết thực, rõ ràng, đúng mực”. Đó là lý do, trước khi phát động một phong trào, cuộc vận động, các cấp ngành Trung ương, địa phương đều tổ chức bàn bạc kỹ lưỡng, nghiên cứu đồng bộ các yếu tố bảo đảm cho phong trào thi đua có “sức sống” thực sự, được quần chúng nhiệt tình hưởng ứng, tham gia. Chính nhờ đó, mà nhiều phong trào thi đua nhanh chóng đi vào đời sống xã hội, chỉ tiêu và mục đích thi đua trở thành lời “hiệu triệu toàn dân”.

5 năm qua, trên khắp các vùng miền đất nước, từ hải đảo xa xôi đến đồng bằng, miền núi, vùng cao, phong trào TĐYN đã có sự phát triển mạnh mẽ, liên tục và rộng khắp. Bên cạnh thi đua thường xuyên còn phát động các phong trào thi đua theo đợt, chuyên đề, đột xuất; bên cạnh việc thi đua cống hiến tài năng để kiến thiết đất nước, còn có thi đua rèn luyện đạo đức, đổi mới tác phong công tác, sinh hoạt; thi đua xây dựng môi trường và lối sống văn hóa mới... Cùng với đó, ở mỗi lực lượng, giai tầng xã hội cũng đều có những phong trào thi đua thiết thực, sát thực tiễn, phù hợp với từng đối tượng cụ thể.

Một điều rất đáng ghi nhận là, dù có nhiều phong trào, cuộc vận động, cao trào hành động, nhưng không hề có sự chồng chéo, “lấn sân” nhau, mà luôn “gối đầu”, bổ trợ, tiếp nối nhau, tạo nên những "đợt sóng" thi đua không ngừng nghỉ. Đại tá Nguyễn Trọng Lân, Trưởng phòng TĐ, KT, Cục Tuyên huấn, Tổng cục Chính trị nhận xét: “Cái hay trong công tác tổ chức là dù có rất nhiều phong trào thi đua cùng lúc được vận hành, nhưng tất cả đều hướng về chung mục đích, nên bổ trợ cho nhau, tạo nên sức mạnh thi đua tổng hợp”. Ví như, việc thực hiện chủ trương về xây dựng nông thôn mới, ở tất cả các bộ, ban, ngành địa phương đều phát động phong trào thi đua cụ thể: Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam phát động “Thi đua phục vụ sự nghiệp CNH, HĐH”; Quân đội có Phong trào “Quân đội chung sức xây dựng nông thôn mới”; Hội nông dân Việt Nam phát động phong trào “Nông dân thi đua xây dựng nông thôn mới”... Nhờ cách làm đó, nên những “đoàn tàu thi đua” dù được vận hành trên những đường ray khác nhau, nhưng cùng hướng về một “sân ga” là các chỉ tiêu, mục tiêu xây dựng nông thôn mới. Nhờ đó, đến tháng 11-2015, cả nước đã có hơn 1.200 xã đạt chuẩn nông thôn mới, có 10 huyện đạt chuẩn nông thôn mới. Đó là thành quả rất to lớn, được khởi xướng và hiện thực hóa bằng phong trào TĐYN của toàn dân tộc.

Bài 3: Công minh “khen” và “thưởng”.

Bài và ảnh: NGUYỄN TẤN TUÂN


>> Bài 1: Hình tượng đẹp về người lao động