Đây cũng là vấn đề được Đảng ta luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo. Nghị quyết Đại hội XII của Đảng đã khẳng định: "Kiên quyết bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ, bảo vệ vững chắc biên giới và chủ quyền biển, đảo, vùng trời của Tổ quốc; đồng thời giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển bền vững đất nước".  

Bài viết "Chuẩn bị và tiến hành thật tốt Đại hội XIII của Đảng, đưa đất nước bước vào một giai đoạn phát triển mới" của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng, Trưởng Tiểu ban Văn kiện Đại hội XIII của Đảng, đã nhấn mạnh: "Trước tình hình thế giới và khu vực có những diễn biến phức tạp, các thế lực thù địch tăng cường chống phá, quốc phòng, an ninh của nước ta tiếp tục được tăng cường. An ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội được giữ vững. Hoạt động đối ngoại và hội nhập quốc tế được đẩy mạnh, không ngừng mở rộng và đi vào chiều sâu, góp phần củng cố môi trường hòa bình, ổn định cho phát triển; kiên quyết, kiên trì giữ vững độc lập, chủ quyền, quyền chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ và các lợi ích chiến lược của đất nước; uy tín, vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế không ngừng được nâng cao".

Thực tế cho thấy, những năm qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng, chúng ta đã phát huy được sức mạnh tổng hợp bảo vệ độc lập, chủ quyền, xây dựng hòa bình, phát triển; đã động viên, quy tụ, phát huy cao độ sức mạnh của các nhân tố chính trị, tinh thần, tư tưởng, văn hóa, quốc phòng, an ninh (QPAN), kinh tế, đối ngoại; sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân và cả hệ thống chính trị, tạo ra sức mạnh tổng hợp toàn dân tộc để bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc. Phát huy sức mạnh của thế trận quốc phòng, lực lượng quốc phòng và tiềm lực quốc phòng trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân và gắn chặt với đấu tranh quốc phòng xử lý các tình huống, xung đột, gắn kết QPAN và đối ngoại, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, góp phần xây dựng môi trường hòa bình, phát triển đất nước.

Thời gian tới, tình hình thế giới, khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường, việc bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, xây dựng môi trường hòa bình, phát triển tiếp tục là vấn đề sống còn, nhiệm vụ quan trọng nhất của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta. Dự thảo văn kiện Đại hội XIII của Đảng tiếp tục nhấn mạnh: "Kiên quyết, kiên trì đấu tranh bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ quốc gia và giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước". Bài viết của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước cũng khẳng định: Trong thời gian tới, cần tiếp tục "kiên quyết, kiên trì bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, quyền chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc; bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa. Xây dựng lực lượng vũ trang cách mạng chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại. Chủ động ngăn ngừa các nguy cơ chiến tranh, xung đột từ sớm, từ xa; phát hiện sớm và xử lý kịp thời những nhân tố bất lợi, nhất là những nhân tố có thể gây đột biến; đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu, hoạt động của các thế lực thù địch". Đây là những định hướng lớn, quan trọng cho toàn Đảng, toàn dân, toàn quân trong thực hiện hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong thời kỳ mới.

Trong bối cảnh mới, với những mối quan hệ quốc tế phức tạp, đan xen, toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế sâu rộng, việc bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền đặt ra những yêu cầu mới. Đặc biệt, phải hết sức tránh bị lệ thuộc vào nước ngoài, nhất là về chính trị và kinh tế. Vì nếu để lệ thuộc tức là mất quyền tự chủ và ở mức độ nào đó cũng có nghĩa là mất độc lập. Bởi vậy, phải rất tỉnh táo, tránh để bị lệ thuộc, nhưng đồng thời cũng không để rơi vào thế cô lập, hơn thế còn tích cực mở rộng quan hệ, nhằm góp phần đẩy mạnh phát triển đất nước đi đôi với bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc.

Bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền là cuộc đấu tranh lâu dài, kiên trì phương châm, vừa hợp tác, vừa đấu tranh. Đấu tranh kiên quyết, nhưng kiềm chế, không để mắc mưu khiêu khích, tạo cớ. Kiên trì đối thoại tìm kiếm giải pháp hòa bình; chủ động xử lý đúng đắn các tranh chấp, bất đồng bằng đối thoại, thương lượng thông qua con đường ngoại giao. Cần tiếp tục quán triệt phương châm "kiên quyết, kiên trì đấu tranh giữ vững độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc” của Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XII, thực hiện đường lối đối ngoại khôn khéo, mềm mỏng, nhưng kiên quyết, đặt lợi ích quốc gia-dân tộc, độc lập, tự chủ lên hàng đầu trong giải quyết tranh chấp, bất đồng; luôn thể hiện được hình ảnh của một nước Việt Nam "là bạn, là đối tác tin cậy và thành viên có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế".

Đại tá, ThS VŨ VĂN KHANH (nguyên Trưởng ban Quốc tế, Viện Chiến lược Quốc phòng)