Sắp xếp bộ máy hành chính - Vì một nền hành chính tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả - Bài 3: Đấu tranh chống lại luận điệu xuyên tạc, phản động về tinh gọn bộ máy hành chính (tiếp theo và hết)

Bài viết này là lời khẳng định: Tinh gọn bộ máy hành chính là bước đi tất yếu, khoa học, nhân văn và hợp pháp. Và không một luận điệu xuyên tạc nào có thể đứng vững trước sự thật, lý lẽ và hiệu quả mà chủ trương này đã và đang mang lại.

Nhận diện luận điệu xuyên tạc về tinh gọn bộ máy hành chính - ngụy biện cũ trong vỏ bọc mới

Các thế lực phản động, cơ hội chính trị, và một bộ phận bất mãn chính trị trong nước đã nhanh chóng tận dụng tiến trình tinh gọn bộ máy hành chính của Đảng và Nhà nước ta để phát tán nhiều luận điệu xuyên tạc nguy hiểm. Tuy mang hình thức đa dạng, các luận điệu này đều xoay quanh một số mô-típ quen thuộc, được ngụy trang dưới hình thức “câu hỏi công lý”, “phê bình vì dân”, nhưng bản chất là làm lung lay niềm tin vào đường lối lãnh đạo của Đảng và Nhà nước.

“Tinh gọn bộ máy là thu hẹp vai trò Nhà nước - Nhà nước đang rút lui?”

Đây là một trong những luận điệu nguy hiểm nhất, đánh thẳng vào vai trò quản trị của Nhà nước trong mô hình xã hội chủ nghĩa. Chúng cố tình đánh đồng tinh gọn bộ máy hành chính với xu hướng “tư nhân hóa quản lý”, từ đó gieo rắc hoài nghi: “Phải chăng Nhà nước đang từ bỏ các chức năng cốt lõi?”.

Đoàn công tác của tỉnh Thái Nguyên do đồng chí Đinh Quang Tuyên, Phó bí thư tỉnh ủy, Chủ tịch UBMTTQ Việt Nam tỉnh Thái Nguyên kiểm tra, nắm tình hình sau khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp tại xã Quân Chu vào ngày 25-7-2025. Ảnh: MINH QUÂN

Thực chất, đây là một sự đánh tráo khái niệm. Tinh gọn bộ máy hành chính không phải là từ bỏ vai trò quản lý, mà là để quản lý tốt hơn, hiệu quả hơn, minh bạch hơn, thông qua việc xóa bỏ những tầng nấc trung gian, loại bỏ tình trạng chồng chéo chức năng và tăng cường phân quyền, trách nhiệm.

“Tinh gọn là ‘thanh trừng nội bộ', loại bỏ người trung thành để đưa người mới vào”

Luận điệu này nhằm kích động tâm lý hoài nghi, chia rẽ nội bộ hệ thống chính trị, đặc biệt tại cấp cơ sở - nơi chịu tác động trực tiếp của sắp xếp tổ chức, nhân sự. Đây là một kiểu ngụy biện đánh vào cảm xúc: Cố tình khai thác sự lo lắng của cán bộ để thổi phồng về nguy cơ bị loại trừ.

Thực tế, các đợt tinh giản biên chế và sắp xếp tổ chức đều tuân thủ quy trình, tiêu chí công khai, minh bạch, có tham vấn tổ chức đoàn thể, Mặt trận, công đoàn... Không có “thanh trừng”, mà chỉ có sàng lọc theo năng lực và nhu cầu thực tiễn.

“Tinh gọn là hình thức cắt cho đẹp số liệu chứ không hiệu quả thật”

Chúng gợi nghi vấn: “Chỉ đổi tên cơ quan, giữ nguyên người cũ”, hoặc “cắt đầu mối nhưng thuê hợp đồng lại”, để phủ nhận hiệu quả.

Phản bác tốt nhất không bằng tuyên bố, mà bằng thực tế: Nhiều địa phương đã công khai báo cáo hiệu quả sau tinh gọn bằng chỉ số hành chính, mức độ hài lòng, tiết kiệm ngân sách và số hóa thủ tục.

Các luận điệu xuyên tạc tuy có vẻ ngoài hợp lý, nhưng đều được dựng lên bằng sự cắt khúc thông tin, đánh tráo khái niệm và khai thác tâm lý đám đông. Nhiệm vụ của cán bộ, đảng viên là làm rõ bản chất, vạch trần thủ đoạn, và bảo vệ sự thật bằng cả lý trí và dữ liệu.

Lý luận, pháp lý và đạo lý chứng minh điều ngược lại 

Về lý luận - tinh gọn không phải giảm vai trò, mà là làm mạnh vai trò Nhà nước.

Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nhấn mạnh: “Việc gì cũng phải thiết thực”. Tinh thần đó chính là nền tảng cho việc tinh gọn bộ máy hôm nay, không phải là cắt cho nhẹ gánh, mà là tổ chức lại để Nhà nước vận hành tinh thông hơn, quyết đoán hơn, sát dân hơn.

Luận điệu cho rằng tinh gọn là rút lui là hoàn toàn sai. Chỉ khi bộ máy được tổ chức gọn nhẹ, linh hoạt, thì Nhà nước mới tập trung được vào các chức năng cốt lõi: Hoạch định chính sách, kiểm soát quyền lực, thúc đẩy phát triển.

Về pháp lý - tinh gọn là quá trình hợp hiến, hợp pháp, có kiểm soát.

Tinh gọn bộ máy hành chính là chủ trương được quy định rõ trong Hiến pháp và các đạo luật chuyên ngành, như: Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) năm 2019; Luật Cán bộ, công chức (sửa đổi); Chương trình tổng thể cải cách hành chính 2021-2030. Mọi thay đổi đều tuân thủ nguyên tắc công khai, có quy trình, có giám sát của nhân dân. Không có “tinh giản ngầm”, không có “tự ý sắp xếp” như những gì các thế lực xuyên tạc gán ghép.

Về đạo lý - không vô cảm với ai, nhưng cũng không dung dưỡng trì trệ.

Tinh gọn không phải là đẩy ai ra khỏi hệ thống, mà là phân loại để bảo vệ người đủ năng lực, đủ cống hiến. Nhiều địa phương đã có chính sách hỗ trợ người nghỉ việc, chuyển đổi nghề, tái đào tạo – thể hiện rõ tinh thần nhân văn. Nhưng nếu vì cảm tính mà giữ lại cả những người không đáp ứng được yêu cầu thì chính là bất công với người giỏi, với xã hội.

Có thể khẳng định, tinh gọn bộ máy hành chính không chỉ đúng về lý luận, chặt về pháp lý, mà còn công bằng và hợp đạo lý. Đó là lý do chủ trương này cần được bảo vệ không phải bằng cảm tính, mà bằng sự hiểu đúng, làm đúng và kiên định tới cùng.

Thực tiễn phủ nhận xuyên tạc - khi kết quả lên tiếng

Muốn phản bác hiệu quả các luận điệu xuyên tạc, không gì thuyết phục hơn chính những kết quả cụ thể, số liệu thực tế và sự chuyển biến nhìn thấy bằng mắt, cảm nhận được bằng hành động. Và thực tiễn triển khai tinh gọn bộ máy hành chính tại nhiều địa phương trên cả nước đã cho thấy: Mọi xuyên tạc đều vô nghĩa khi sự thật đã thành hiện thực.

Thực tiễn ở Quảng Ninh đã phá tan luận điệu “tinh gọn là rối loạn”, “mất kiểm soát tổ chức sau sáp nhập” bằng mô hình liên thông ba cấp.

Luận điệu “tinh gọn sẽ gây rối loạn, chồng chéo, mất ổn định tổ chức” bị bác bỏ rõ ràng nhất tại Quảng Ninh - nơi không chỉ sáp nhập đơn vị hành chính, mà còn tiên phong xây dựng mô hình liên thông quản lý ba cấp: Tỉnh - huyện - xã.

Tỉnh này đã thực hiện việc hợp nhất nhiều cơ quan chuyên môn, giảm từ 20 sở ngành xuống còn 17; sáp nhập 6.500 thôn, khu phố xuống còn hơn 3.000; đồng thời thiết lập hệ thống quản lý đồng bộ từ văn phòng UBND tỉnh xuống tận xã, phường.

Kết quả: Tỷ lệ giải quyết thủ tục hành chính đúng hạn đạt trên 98%. Tỷ lệ hài lòng của người dân đạt hơn 90% theo điều tra độc lập. Không phát sinh “vỡ trận tổ chức” nào như những luận điệu đe dọa trước đó.

Tinh gọn không phải để tiết kiệm mà để hiện đại hóa quản trị

Trong khi nhiều đối tượng xuyên tạc cho rằng “tinh gọn là biện pháp tiết kiệm ngân sách do Nhà nước khó khăn”, thì Đà Nẵng cho thấy bản chất thật sự là hiện đại hóa mô hình quản lý công.

Tại đây, việc tinh gọn bộ máy đi kèm chuyển đổi số: toàn bộ thủ tục hành chính được số hóa trên một nền tảng tập trung; cán bộ sử dụng bảng điện tử, quản lý văn bản liên thông qua hệ thống mạng nội bộ.

Nét mới ở Đà Nẵng là: Cán bộ hành chính sử dụng công cụ đo lường hiệu quả công việc theo KPI định lượng. Những vị trí bị tinh giản được thay thế bằng giải pháp công nghệ, không phải bằng... hợp đồng lại người cũ. Qua đó phản bác trực diện luận điệu “tinh gọn là hình thức” - vì ở Đà Nẵng, tinh gọn đi kèm cách mạng trong phương thức vận hành.

Không có "thanh trừng cán bộ", chỉ có sàng lọc minh bạch

Một trong những luận điệu độc hại là: “Tinh gọn để loại bỏ người không cùng phe”, “đưa người mới vào thay người cũ”. Nhưng tại Bắc Giang, chính quy trình tinh giản công khai có sự tham gia của các tổ chức đoàn thể đã chứng minh điều ngược lại.

Tỉnh này thành lập Hội đồng đánh giá độc lập, có đại diện Ủy ban Kiểm tra, Công đoàn, Mặt trận, chấm điểm công khai các vị trí bị tinh giản theo năng lực, phẩm chất, đánh giá định kỳ và phản hồi nhân dân.

Đặc biệt, Bắc Giang có trường hợp con em lãnh đạo vẫn bị đưa vào diện tinh giản nếu không đủ chuẩn, ngược lại có người không nằm trong “phe phái” lại được giữ lại do năng lực tốt. Toàn tỉnh không phát sinh khiếu nại đông người liên quan đến tinh giản. Thực tiễn đó phản bác dứt khoát luận điệu “thanh trừng nội bộ đội ngũ”.

Sự thật là lời biện hộ mạnh nhất. Không ai có thể xuyên tạc mãi khi kết quả đã chứng minh. Các mô hình tinh gọn ở Quảng Ninh, Đà Nẵng, Bắc Giang mỗi nơi một cách làm, nhưng đều cho thấy: Bộ máy vận hành thông suốt hơn; người dân hài lòng hơn; hiệu lực hành chính cao hơn; và đặc biệt, niềm tin vào sự điều hành của Nhà nước được củng cố rõ rệt. Chính sự thật đã làm vô hiệu hóa những luận điệu xuyên tạc dù tinh vi nhất.

Đảng ủy xã Quân Chu, tỉnh Thái Nguyên tổ chức lễ trao tặng huy hiệu Đảng đợt 2-9-2025. Ảnh: MINH QUÂN

Tóm lại, tinh gọn bộ máy hành chính là bước đi đúng, khó nhưng cần thiết để xây dựng một nền hành chính phục vụ, minh bạch, hiệu quả. Chính vì vậy, nó trở thành mục tiêu bóp méo của những luận điệu xuyên tạc muốn làm suy yếu niềm tin vào Đảng và Nhà nước. Không có phản biện nào được xây dựng trên sự ngụy biện, không thể khoan nhượng với những lời kích động được bọc bằng ngôn từ “vì dân”.

Sự thật đang lên tiếng: Bộ máy đang gọn hơn, người dân được phục vụ tốt hơn. Bảo vệ chủ trương đúng của Đảng và Nhà nước là trách nhiệm của mỗi cán bộ, đảng viên không bằng khẩu hiệu, mà bằng lập luận, thực tiễn và sự trung thành tuyệt đối với Đảng, Tổ quốc.

NGUYỄN THỊ TĨNH

*Mời bạn đọc vào chuyên mục Chính trị xem các tin, bài liên quan.