Trung tướng, PGS, TS Đặng Sỹ Lộc, Giám đốc Học viện Chính trị:

Chủ nghĩa yêu nước - nền tảng sức mạnh chính trị tinh thần

Cách mạng Tháng Tám năm 1945 chính là biểu tượng tuyệt vời của sức mạnh Việt Nam; là đỉnh cao của chủ nghĩa yêu nước Việt Nam được phát huy trong thời đại Hồ Chí Minh-nền tảng sức mạnh chính trị tinh thần của toàn thể dân tộc Việt Nam. Chủ nghĩa yêu nước Việt Nam được xem như “sợi chỉ đỏ” xuyên suốt truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam. Đó là một tình cảm tự nhiên và là giá trị thiêng liêng chung của toàn dân Việt Nam, thể hiện qua sự gắn bó với quê hương, đất nước và sự tự hào dân tộc...

Quang cảnh hội thảo. Ảnh: TUẤN HUY

Chủ nghĩa yêu nước Việt Nam với một bản sắc rất riêng có-không chỉ yêu nước chung chung mà yêu nước gắn liền với độc lập dân tộc và chủ quyền quốc gia. Thời đại Hồ Chí Minh, chủ nghĩa yêu nước còn gắn liền với chủ nghĩa xã hội-trở thành mục tiêu kiên định: Độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội. Trong Cách mạng Tháng Tám năm 1945, chủ nghĩa yêu nước đã phát huy cao độ, là nền tảng sức mạnh chính trị tinh thần của toàn thể dân tộc Việt Nam, được thể hiện bằng ý chí quyết tâm, tự lực, tự cường, tinh thần đoàn kết, sự sáng tạo và sẵn sàng hy sinh của nhân dân Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh để giành lại độc lập, tự do cho dân tộc.

Phát huy cao độ chủ nghĩa yêu nước, nền tảng của sức mạnh chính trị tinh thần, nhân dân Việt Nam không cam chịu ách áp bức bóc lột của phát xít Nhật, thực dân Pháp, đã đứng lên đấu tranh dưới sự lãnh đạo của Đảng để giành chính quyền. Bằng chủ nghĩa yêu nước được phát huy cao độ, đã tạo sức mạnh to lớn của nhân tố chính trị tinh thần của toàn dân tộc với ý chí quyết tâm: "Dù hy sinh tới đâu, dù có đốt cháy cả dãy Trường Sơn cũng phải kiên quyết giành cho được độc lập" và tinh thần tự lực, tự cường "đem sức ta mà tự giải phóng cho ta". Thắng lợi nhanh chóng và trọn vẹn của Cách mạng Tháng Tám năm 1945 đã khẳng định, đây là một sự kiện lịch sử trọng đại, một kỳ tích của thế kỷ 20, một mốc son chói lọi trong lịch sử dựng nước và giữ nước hào hùng của dân tộc Việt Nam.

--------------------------------------------

PGS, TS ĐẶNG QUANG ĐỊNH, Viện trưởng Viện Triết học, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh:

Công cụ cách mạng cao độ

Sức mạnh chính trị tinh thần trong lý luận Mác-Lênin không đơn thuần là những khái niệm trừu tượng, mà thực chất là công cụ cách mạng cao độ, gắn liền mật thiết với quá trình hình thành và phát triển của lịch sử loài người. Nó được tạo nên từ ý chí, niềm tin, lý tưởng, mục tiêu chính trị, bản lĩnh và tinh thần đoàn kết của một tập thể xã hội; đồng thời là nguồn động lực nội sinh, định hướng hành động và thúc đẩy con người vượt lên trên mọi trở ngại để cải tạo thế giới.

Chủ nghĩa Mác-Lênin đặt con người vào vị trí trung tâm của lịch sử. Họ không chỉ là những sinh thể xã hội mà còn là chủ thể năng động tạo nên bước ngoặt lịch sử qua hoạt động thực tiễn. Trong đó, ý thức chính trị và tinh thần cách mạng được xem là động lực mạnh mẽ: Khi con người nhận diện các mâu thuẫn trong xã hội, thấy rõ những bất công và áp bức, chính niềm tin vào lý tưởng giải phóng sẽ thôi thúc họ đứng lên đấu tranh. Theo Chủ nghĩa Mác-Lênin, chính trị tinh thần có 3 chức năng then chốt, bao gồm: Giác ngộ, tổ chức và hành động. Mỗi khâu vừa mang tính độc lập, vừa liên kết chặt chẽ, tạo thành sức mạnh lịch sử phi thường của giai cấp vô sản. 3 chức năng giác ngộ, tổ chức, hành động cấu thành một quy trình biện chứng mạch lạc. Tính hệ thống của quy trình này đòi hỏi không bỏ sót khâu nào, tránh trường hợp chưa tổ chức đã hành động hay đã giác ngộ nhưng thiếu hành động. Mỗi bước đều gia tăng sức mạnh nội sinh của quần chúng, gom góp thành sức mạnh lịch sử lớn lao.

Nhờ quy trình này, quần chúng lao động từ những cá nhân rời rạc được kết nối, tổ chức và dẫn dắt trở thành một khối thống nhất; họ thực sự là lực lượng cách mạng đủ sức tạo nên những biến đổi mang tính lịch sử: Lật đổ chế độ áp bức và xây dựng xã hội mới công bằng, dân chủ và văn minh. Theo V.I.Lênin, ngay cả sau khi giành chính quyền, sức mạnh chính trị tinh thần vẫn giữ vai trò quan trọng. Ông khẳng định, không có tinh thần cách mạng thì không thể có hành động cách mạng thực sự. Ý chí cách mạng và niềm tin vào chủ nghĩa xã hội là nguồn lực không thể thiếu để xây dựng và bảo vệ nhà nước xã hội chủ nghĩa.

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Chính trị xem các tin, bài liên quan.