Phóng viên (PV): Xin Thứ trưởng chia sẻ những dấu ấn, đóng góp của ngoại giao đa phương trong thành tựu chung của ngành?

Thứ trưởng Đặng Hoàng Giang: Ngoại giao đa phương là một cấu phần không thể tách rời, đã đồng hành với nền ngoại giao của nước ta từ những ngày đầu thành lập.

Có thể nói, ngoại giao đa phương đã giúp Việt Nam chuyển mình mạnh mẽ, có vai trò và vị thế ngày càng cao trên trường quốc tế và trong con mắt bạn bè quốc tế. Từ một quốc gia bị bao vây, cô lập, Việt Nam đã trở thành thành viên của hầu hết cơ chế hợp tác, liên kết đa phương từ cấp độ toàn cầu đến khu vực, sở hữu một mạng lưới hiệp định thương mại tự do (FTA) với hầu hết trung tâm kinh tế-thương mại hàng đầu thế giới. Từ một đất nước nghèo nàn, lạc hậu, chỉ sau gần 40 năm tiến hành công cuộc đổi mới và hội nhập quốc tế sâu rộng, Việt Nam đã trở thành quốc gia đang phát triển năng động, có nền kinh tế lớn thứ 32 thế giới.

Không những thế, ngoại giao đa phương Việt Nam còn tạo nhiều dấu ấn góp phần nâng tầm và khẳng định vai trò, vị thế ngày càng cao của Việt Nam khi tham gia và đóng góp ngày càng thực chất vào các công việc chung và giải quyết các vấn đề toàn cầu.

 Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Đặng Hoàng Giang. Ảnh: TRÀ NGUYỄN

 

Việt Nam đã đảm nhận thành công nhiều trọng trách quốc tế quan trọng, nổi bật như: Chủ tịch ASEAN, Chủ nhà Hội nghị cấp cao APEC, Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an, thành viên Hội đồng Nhân quyền, Phó chủ tịch Đại hội đồng, thành viên Ủy ban Luật pháp quốc tế Liên hợp quốc, thành viên Hội đồng Thống đốc IAEA, thành viên của nhiều cơ chế điều hành của UNESCO...; hay việc cử các cán bộ, chiến sĩ tham gia đóng góp vào sứ mệnh gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc.

Nhìn lại hành trình 30 năm tham gia ASEAN và gần 50 năm tham gia Liên hợp quốc, Việt Nam đã và đang thể hiện rõ vai trò của một quốc gia trách nhiệm, một đối tác tin cậy và một thành viên nỗ lực hết mình vì công việc chung. Từ mái nhà chung ASEAN đến diễn đàn toàn cầu của Liên hợp quốc, Việt Nam luôn đồng hành với cộng đồng quốc tế, góp phần vun đắp hòa bình, thúc đẩy hợp tác và phát triển bền vững.

Cùng với đó, Việt Nam cũng đang tích cực thúc đẩy các ưu tiên, sáng kiến trên cơ sở phù hợp với quan tâm chung của cộng đồng quốc tế và mang dấu ấn Việt Nam.

Với những bước chuyển mạnh mẽ từ tư duy cho tới hành động, ngoại giao đa phương đang và sẽ luôn đóng vai trò tích cực trong công cuộc xây dựng, phát triển và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

PV: Theo Thứ trưởng, để phát huy vai trò tiên phong, trọng yếu, thường xuyên của ngành ngoại giao Việt Nam thì những định hướng chiến lược của công tác ngoại giao đa phương trong thời gian tới là gì?

Thứ trưởng Đặng Hoàng Giang: Ngoại giao đa phương đóng vai trò hết sức quan trọng để góp phần thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ của cả ngành ngoại giao nói riêng và của đất nước nói chung trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Công tác ngoại giao đa phương thời gian tới cần xác định các định hướng chiến lược như sau:

Thứ nhất, ngoại giao đa phương cần tiếp tục đóng góp hiệu quả vào việc bảo vệ độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, lợi ích quốc gia-dân tộc, góp phần giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, củng cố vành đai an ninh chiến lược.

Thứ hai, ngoại giao đa phương cần phát huy vai trò tiên phong trong tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất cho sự phát triển nhanh và bền vững của đất nước, tham gia các cơ chế đa phương về kinh tế, thương mại, huy động nguồn lực, tri thức, kinh nghiệm quốc tế.

Thứ ba, ngoại giao đa phương cần tiếp tục nâng cao vị thế, uy tín, tiếng nói của Việt Nam thông qua việc đóng góp thực chất hơn nữa về cả ý tưởng, con người và nguồn lực trong việc giải quyết các vấn đề chung, các tiến trình đa phương quan trọng.

Thứ tư, ngoại giao đa phương cần tích cực góp phần mở rộng và làm sâu sắc hơn nữa quan hệ song phương với các nước, nhất là các nước lớn và đối tác quan trọng, các nước bạn bè; qua đó tạo thế đan xen lợi ích, giúp Việt Nam có vị trí ngày càng quan trọng trong chính sách đối ngoại của các nước.

PV: Theo Thứ trưởng, ngành ngoại giao cần phải làm gì để triển khai các nhiệm vụ ngoại giao đa phương quan trọng hiện nay?

Thứ trưởng Đặng Hoàng Giang: Thứ nhất, để triển khai toàn diện và hiệu quả, tận dụng ngoại giao đa phương phục vụ các mục tiêu phát triển của đất nước, cần không ngừng tăng cường nhận thức và củng cố, phát triển, đổi mới tư duy sâu sắc, toàn diện hơn nữa về ngoại giao đa phương. Cần quán triệt triển khai hiệu quả các văn bản chỉ đạo mang tính định hướng của Đảng, trong đó có Nghị quyết của Đại hội Đảng lần thứ XIII, Nghị quyết số 59-NQ/TW của Bộ Chính trị về hội nhập quốc tế trong tình hình mới, Chỉ thị số 25-CT/TW của Ban Bí thư về về đẩy mạnh và nâng tầm đối ngoại đa phương đến năm 2030, Kết luận số 59-KL-TW về định hướng tham gia ASEAN đến năm 2030...

Cùng với đó, cần có sự chuyển biến tư duy mạnh mẽ hơn nữa từ “tham dự” sang “chủ động tham gia”; đề ra định hướng tham gia các thể chế đa phương khu vực và toàn cầu có trọng tâm, trọng điểm, hiệu quả thực chất...

Thứ hai, tiếp tục xây dựng và hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, quy định, cơ chế, chính sách triển khai trong nước để loại bỏ các điểm nghẽn, đáp ứng yêu cầu tăng cường ngoại giao đa phương một cách toàn diện, hiệu quả, mạnh mẽ, bao gồm việc thực hiện hiệu quả các điều ước, thỏa thuận, cam kết quốc tế.

Thứ ba, tăng cường đầu tư nguồn lực tài chính và con người cho công tác ngoại giao đa phương, tương xứng tiềm lực và vị thế của Việt Nam. Đặc biệt, phải đào tạo và xây dựng đội ngũ cán bộ làm công tác ngoại giao đa phương vững mạnh, chuyên nghiệp, đủ bản lĩnh chính trị, trình độ, năng lực, kỹ năng đa phương...

Thứ tư, bảo đảm sự phối hợp chặt chẽ giữa các ngành, các cấp, nhất là thông qua cơ chế phối hợp, trao đổi thường xuyên giữa các ban, bộ, ngành, địa phương để bảo đảm sự thống nhất về tư duy và đồng lòng trong hành động.

Cuối cùng, cần nâng cao chất lượng và tính chủ động trong công tác theo dõi, nghiên cứu, dự báo kịp thời, tham mưu chiến lược, nắm bắt tình hình quốc tế và khu vực, cục diện chiến lược, các xu thế toàn cầu, các vấn đề đa phương cũng như chính sách đa phương của các nước, nhất là các nước lớn và đối tác quan trọng để đáp ứng đúng và trúng yêu cầu của tình hình mới, bối cảnh mới, để ngoại giao đa phương sẽ tiếp tục đồng hành với đất nước vững bước tiến vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam.

PV: Trân trọng cảm ơn Thứ trưởng!

ĐOÀN CA (lược ghi)

*Mời bạn đọc vào chuyên mục Chính trị xem các tin, bài liên quan.