Khảo sát một vòng các điểm du lịch tại TP Hà Nội như Văn Miếu-Quốc Tử Giám, hồ Hoàn Kiếm, chùa Một Cột... không khó để bắt gặp nhiều hướng dẫn viên đang dẫn tour nhưng không đeo thẻ hành nghề hoặc hướng dẫn viên người nước ngoài đang hành nghề “chui”. Được biết, những hướng dẫn viên du lịch “chui” này chủ yếu là nhân viên của các công ty du lịch nước ngoài đi theo đoàn khách đến Việt Nam, bên cạnh đó, họ vẫn thuê hướng dẫn viên người Việt đi kèm nếu “chẳng may” bị lực lượng chức năng kiểm tra. Tình trạng không quản lý được các hướng dẫn viên du lịch “chui” này vừa gây thất thu vừa không kiểm soát được chất lượng dịch vụ du lịch cũng như những thông tin về điểm đến, đất nước, con người Việt Nam vì nhiều hướng dẫn viên du lịch nước ngoài chưa thực sự hiểu rõ về lịch sử cũng như phong tục, văn hóa Việt Nam.

Hướng dẫn viên giới thiệu điểm du lịch Hoàng Thành Thăng Long. Ảnh: TTXVN 

Theo ông Phạm Đình Hà, Giám đốc Công ty Du lịch Vietnam Unique Tours, các hướng dẫn viên ngoại làm việc không lương và họ thu nhập từ tiền “típ” của khách hoặc tiền hoa hồng từ mua sắm. Do đó, khách rất dễ bị đưa vào những cửa hàng kinh doanh "chặt chém" và du lịch Việt Nam sẽ chịu tiếng xấu do hướng dẫn viên nước ngoài mang lại. Nguyên nhân của tình trạng này là do sự buông lỏng quản lý của một số doanh nghiệp lữ hành và một số đơn vị quản lý điểm đến du lịch dẫn đến hoạt động hướng dẫn du lịch tại điểm đến diễn ra tự do, không có kiểm soát về chất lượng, để lọt người không có đủ điều kiện hành nghề tham gia hướng dẫn cho du khách.

Trao đổi với chúng tôi, Thạc sĩ Nguyễn Đức Trọng, giảng viên Khoa Du lịch và Khách sạn (Trường Đại học Kinh tế quốc dân) cho biết: “Theo tôi, còn một nguyên nhân nữa là do hiện nay, thị trường du lịch ngày càng phát triển nhưng chúng ta lại chưa đáp ứng được đủ nhân lực hướng dẫn viên. Những người có nghiệp vụ du lịch được đào tạo bài bản thì lại không đáp ứng được yêu cầu về ngoại ngữ. Những người có ngoại ngữ thì không được đào tạo về nghiệp vụ du lịch nên theo quy định của Luật Du lịch sẽ không được cấp thẻ hành nghề. Bên cạnh đó, chế tài xử phạt chưa đủ mạnh, lực lượng thanh tra du lịch mỏng, cộng với những chiêu thức hoạt động tinh vi của các doanh nghiệp, cá nhân nước ngoài. Thời gian tới, các lực lượng chức năng cần đẩy mạnh công tác quản lý nhà nước về du lịch, đặc biệt là công tác thanh tra, kiểm tra du lịch, chấn chỉnh kịp thời hoạt động hướng dẫn viên tại các tuyến điểm tham quan du lịch”.

NGUYỄN HUYỀN