Những năm gần đây, xuất hiện nhiều ngày không khí ở hai thành phố lớn là Hà Nội và TP Hồ Chí Minh ở mức kém, gây hại cho sức khỏe con người. Có nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng ô nhiễm không khí, trong đó có nguyên nhân từ những phương tiện xe gắn máy, mô tô, xe ba gác cũ nát vẫn đang lưu thông và thải ra môi trường lượng khí thải CO và NO2 rất đáng báo động. Khó để có một con số thống kê chính xác loại phương tiện cũ nát, nhưng chắc chắn nó không hề nhỏ. Chỉ tính từ năm 2015 trở đi, mỗi năm có khoảng 15.000 xe loại này. Những hệ lụy mà phương tiện cũ nát, chất lượng kỹ thuật kém gây ra đó là ô nhiễm môi trường (khí thải vượt rất xa tiêu chuẩn cho phép), nguy cơ gây mất an toàn giao thông rất cao, khi gây tai nạn giao thông cũng rất khó kiểm soát. Nhiều đối tượng đã sử dụng loại phương tiện này để thực hiện hành vi phạm tội.

leftcenterrightdel
Những phương tiện như xe ba gác cần được kiểm định định kỳ chất lượng kỹ thuật. 

Trên thế giới, việc cấm lưu thông loại phương tiện không đạt các tiêu chuẩn, trong đó có tiêu chuẩn khí thải rất phổ biến. Ở nước ta, từ lâu, những ý kiến về việc thu hồi loại phương tiện cũ nát này đã được đặt ra. Tuy vậy đến nay vẫn chưa địa phương nào thực hiện được việc thu hồi.

Theo nhiều ý kiến, thu hồi xe cũ nát vẫn còn vướng các quy định pháp lý bởi đây là tài sản cá nhân. Muốn thu hồi được chúng ta phải hoàn thiện hệ thống hành lang pháp lý, trong đó vấn đề quy định niên hạn sử dụng và tình trạng kỹ thuật như thế nào? Liên quan đến tài sản cá nhân thì xử lý ra sao? Về vấn đề xã hội, trên thực tế, không ít người lao động coi loại phương tiện này là tài sản, là phương tiện để mưu sinh hằng ngày. Để các quy định không bị vướng mắc, bảo đảm hài hòa quyền và lợi ích của người dân cũng như Nhà nước, nên chăng, trước mắt tập trung vào quản lý kiểm định phương tiện (tình trạng kỹ thuật, tiêu chuẩn khí thải). Nếu phương tiện nào không đạt tiêu chuẩn thì cấm lưu thông. Để lưu thông được, buộc người dân có phương tiện phải nâng cấp, bảo quản tốt phương tiện của mình.

Bài và ảnh: NGUYỄN HÀ MY (Việt Hưng, Long Biên, Hà Nội)