80 năm hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc: Hành trình hiện thực hóa an sinh quốc gia

30 năm qua, ngành BHXH Việt Nam không chỉ đi qua hành trình mở rộng chính sách mà còn kiến tạo nên một nền tảng văn hóa an sinh, nơi từng người dân đều được bảo vệ, được sẻ chia và được sống với niềm tin vào một tương lai bền vững.

30 năm qua, hành trình từng bước đặt nền móng cho hệ thống an sinh quốc gia, từng bước lan tỏa những giá trị nhân văn sâu sắc, để chính sách không chỉ dừng lại ở câu chữ mà đi vào đời sống, nâng đỡ con người trong những lúc khó khăn nhất.

Ngày 16-2-1995, BHXH Việt Nam được thành lập theo Nghị định số 19/CP của Chính phủ, đánh dấu một bước ngoặt lớn trong nỗ lực xây dựng hệ thống an sinh xã hội hiện đại ở nước ta. Trên cơ sở tách BHXH khỏi Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội, một tổ chức chuyên trách, thống nhất ba cấp Trung ương, tỉnh và huyện ra đời, bắt đầu hành trình định hình thể chế BHXH độc lập, minh bạch, trên nguyên tắc đóng-hưởng. Từ khởi đầu ấy, ngành BHXH Việt Nam đã lần lượt tiếp nhận thêm các nhiệm vụ trọng yếu: Thực hiện BHYT từ năm 2002, triển khai BHTN từ năm 2009, mở rộng BHXH tự nguyện, tiến tới mục tiêu bao phủ toàn dân. Cùng với việc ban hành Luật BHXH năm 2006, sửa đổi năm 2014, Luật BHYT năm 2008, sửa đổi năm 2014, Luật Việc làm năm 2013... hành lang pháp lý ngày càng hoàn chỉnh, bao trùm rộng hơn, bảo đảm quyền lợi ngày càng đầy đủ hơn cho người lao động và người dân.

3 thập kỷ qua không chỉ là quá trình mở rộng chính sách, ngành BHXH còn liên tục nâng cấp hệ thống tổ chức, đổi mới mô hình quản lý, hiện đại hóa quy trình nghiệp vụ và xây dựng đội ngũ công chức, viên chức chuyên nghiệp, tận tâm. Chia sẻ về vấn đề này, Giám đốc BHXH Việt Nam Lê Hùng Sơn nhấn mạnh: “Ngành BHXH không chỉ thực hiện nhiệm vụ chi trả-thu-quản lý mà còn là nơi kết nối giữa chính sách và niềm tin. Mỗi sổ BHXH, mỗi thẻ BHYT là một cam kết rằng Nhà nước không để ai bị bỏ lại phía sau”.

Với quan điểm chỉ đạo lấy con người làm trung tâm xuyên suốt, từ khoảng 2,5 triệu người tham gia BHXH năm 1995, đến cuối năm 2024, con số này đã đạt hơn 20 triệu người, chiếm hơn 42% lực lượng lao động trong độ tuổi. BHYT đạt độ bao phủ gần 94,2% dân số, tương ứng trên 95 triệu người, một trong những tỷ lệ cao nhất khu vực. Một chính sách tương đối mới là BHTN cũng đã thu hút hơn 16 triệu người tham gia, trở thành điểm tựa quan trọng mỗi khi thị trường lao động biến động. Trong giai đoạn khó khăn như đại dịch Covid-19, BHXH Việt Nam là một trong những cơ quan phản ứng chính sách nhanh nhạy nhất: Giải ngân hàng chục nghìn tỷ đồng từ Quỹ BHTN, hỗ trợ trực tiếp cho hơn 13 triệu lượt người lao động và hàng trăm nghìn doanh nghiệp. Hệ thống BHXH đã trở thành kênh triển khai hiệu quả nhất các chính sách an sinh của Chính phủ...

Cán bộ Bảo hiểm xã hội TP Hà Nội tư vấn bảo hiểm xã hội tự nguyện, bảo hiểm y tế hộ gia đình cho người dân. Ảnh: NGÔ HÙNG

Không chỉ dừng lại ở những con số ấn tượng, sự phát triển của ngành BHXH Việt Nam còn thể hiện rõ ở chiều sâu nhân văn. Mỗi hồ sơ được giải quyết, mỗi khoản chi trả kịp thời đều mang theo thông điệp: Chính sách an sinh không chỉ là sự hỗ trợ về vật chất mà còn là sự đồng hành về tinh thần. Mạng lưới hàng nghìn cán bộ ngành BHXH từ Trung ương đến cơ sở không ngại gian khó, có mặt tại những vùng sâu, vùng xa, nơi thiên tai hoành hành để đem đến sự hỗ trợ đúng lúc, đúng người.

Hình ảnh người cán bộ BHXH không còn đơn thuần là công chức hành chính, mà đang dần trở thành người bạn đồng hành với nhân dân trong hành trình bảo vệ cuộc sống an toàn và nhân ái. Đó là những cán bộ xã ngày đêm đi vận động người dân tham gia BHXH tự nguyện, những cán bộ tiếp nhận hồ sơ không quản ngại tăng ca để kịp giải quyết chế độ cho người bệnh hiểm nghèo. Trong từng chi tiết nhỏ ấy, hiện lên một hệ thống không chỉ vận hành chính sách mà còn vun đắp lòng tin vào Nhà nước, vào cộng đồng và vào chính mình.

Song song với mở rộng diện bao phủ, chất lượng phục vụ cũng không ngừng được nâng cao. Đến nay, BHXH Việt Nam đã xử lý hàng trăm triệu giao dịch trực tuyến mỗi năm. Các dịch vụ công được cung cấp qua nền tảng điện tử, ứng dụng VssID-BHXH số và Cổng dịch vụ công quốc gia, giúp người dân tra cứu, kê khai, giám sát quyền lợi mọi lúc, mọi nơi. Từ đăng ký BHXH tự nguyện, nhận trợ cấp thất nghiệp đến khám, chữa bệnh không cần thẻ giấy, toàn bộ quy trình giờ đây gọn nhẹ, minh bạch và hiệu quả. Đặc biệt, BHXH Việt Nam là một trong những đơn vị tiên phong triển khai Đề án 06 của Chính phủ, kết nối cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và bảo hiểm. Nhờ đó, hàng chục triệu hồ sơ BHXH được số hóa và xác thực, góp phần minh bạch chính sách, phòng ngừa trục lợi, đồng thời tiết kiệm hàng nghìn tỷ đồng ngân sách mỗi năm.

Từ một ngành non trẻ, sau 3 thập kỷ nỗ lực, BHXH Việt Nam đã trở thành biểu tượng của niềm tin và an sinh xã hội, góp phần bảo đảm cuộc sống cho rất nhiều người dân. 30 năm đi qua, thành quả để lại không chỉ là hàng trăm triệu hồ sơ đã được giải quyết, hàng triệu tỷ đồng đã được chi trả mà còn là một mạng lưới an sinh rộng khắp, nơi người dân có thể yên tâm sống, yên tâm cống hiến. Và phía trước, hành trình ấy vẫn đang tiếp diễn, đầy thách thức, nhưng cũng đầy khát vọng. Bởi hơn tất cả, đó là khát vọng nhân văn: Xây dựng một xã hội mà trong mỗi biến cố, người dân không đơn độc. Nơi mà mỗi cuốn sổ BHXH, mỗi thẻ BHYT là minh chứng rằng, trong một đất nước văn minh và phát triển, quyền được sống an toàn, được chăm sóc, được bảo vệ là một phần không thể tách rời của phẩm giá con người.

HÀ VŨ

*Mời bạn đọc vào chuyên mục Xã hội xem các tin, bài liên quan.