Với tinh thần nhìn lại quá khứ để hiểu sâu hiện tại, hướng tới tương lai, Hội thảo khoa học với chủ đề: “Sức mạnh chính trị tinh thần của Cách mạng Tháng Tám năm 1945 - Ý nghĩa đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong kỷ nguyên mới”, tổ chức sáng 7-8, tại Hà Nội, quy tụ hơn 200 đại biểu là lãnh đạo cấp cao, tướng lĩnh, nhà khoa học, nhà nghiên cứu, cán bộ trong và ngoài Quân đội. Đây không chỉ là dịp để khẳng định những giá trị bất diệt của Cách mạng Tháng Tám lịch sử mà còn là diễn đàn khoa học quan trọng, làm sâu sắc hơn giá trị trường tồn - sức mạnh chính trị tinh thần - trong sự nghiệp xây dựng Quân đội, củng cố thế trận quốc phòng toàn dân, phát triển đất nước hiện nay.

Các đại biểu tham quan giới thiệu sách tại hội thảo. 

Tham dự Hội thảo có đại biểu các ban, bộ, ngành Trung ương và địa phương; các tướng lĩnh, nhà khoa học, nhà nghiên cứu; đại diện các cơ quan, đơn vị trong và ngoài Quân đội.

 

Tiết mục văn nghệ chào mừng hội thảo. 

Thiếu tướng, PGS, TS Lương Thanh Hân, Hiệu trưởng Trường Sĩ quan Chính trị; Trung tướng Nguyễn Văn Đức, Cục trưởng Cục Tuyên huấn, Tổng cục Chính trị QĐND Việt Nam; Thiếu tướng Đoàn Xuân Bộ, Tổng biên tập Báo QĐND; Thiếu tướng, PGS, TS Nguyễn Văn Kỷ, Phó hiệu trưởng Trường Sĩ quan Chính trị đồng chủ trì hội thảo.

Phát biểu khai mạc, Trung tướng Nguyễn Văn Đức khẳng định, thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám không chỉ là một sự kiện chính trị đơn thuần mà là kết tinh của một quá trình đấu tranh lâu dài, gian khổ, là đỉnh cao của một cuộc cách mạng giải phóng dân tộc theo con đường cách mạng vô sản. Đó là thắng lợi của trí tuệ, bản lĩnh và nghệ thuật lãnh đạo tài tình của Đảng ta, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh. Nhưng sâu xa hơn, cội nguồn của thắng lợi phi thường ấy chính là sức mạnh chính trị tinh thần vô địch của toàn dân tộc.

Trung tướng Nguyễn Văn Đức phát biểu khai mạc hội thảo.

Theo Trung tướng Nguyễn Văn Đức, 80 năm đã trôi qua nhưng tầm vóc, ý nghĩa và những bài học lịch sử của Cách mạng Tháng Tám vẫn còn nguyên giá trị, đặc biệt là đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong kỷ nguyên mới. Việc nhìn lại và phát huy sức mạnh chính trị tinh thần của Cách mạng Tháng Tám không chỉ là một sự tri ân lịch sử, mà còn là yêu cầu cấp thiết của thực tiễn. Sức mạnh chính trị tinh thần ấy chính là nguồn lực nội sinh của quốc gia - dân tộc Việt Nam, là nền tảng để chúng ta vượt qua mọi khó khăn, thử thách, xây dựng thành công và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Đối với Quân đội nhân dân Việt Nam, Trung tướng Nguyễn Văn Đức nhận định, sức mạnh chiến đấu của Quân đội ta được tạo thành bởi nhiều yếu tố, nhưng yếu tố chính trị tinh thần luôn giữ vai trò quyết định. Trong bối cảnh mới, chúng ta phải tiếp tục xây dựng Quân đội vững mạnh về chính trị, làm cơ sở để nâng cao sức mạnh tổng hợp, chất lượng chiến đấu, bảo đảm cho Quân đội luôn là lực lượng chính trị, lực lượng chiến đấu tin cậy của Đảng, Nhà nước và nhân dân, sẵn sàng nhận và hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc.

Thiếu tướng Đoàn Xuân Bộ trình bày Báo cáo đề dẫn.

Trình bày Báo cáo đề dẫn, Thiếu tướng Đoàn Xuân Bộ nhấn mạnh, Cách mạng Tháng Tám năm 1945 là một sự kiện trọng đại, mốc son chói lọi trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam. Thành công của cuộc cách mạng vĩ đại đã khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa - nhà nước dân chủ nhân dân đầu tiên ở Đông Nam Á - mở ra bước ngoặt lịch sử đưa nhân dân ta từ thân phận nô lệ trở thành người làm chủ đất nước, làm chủ vận mệnh của mình, đưa đất nước tiến vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên độc lập, tự do và chủ nghĩa xã hội. 80 năm đã trôi qua, Cách mạng Tháng Tám năm 1945 vẫn giữ nguyên giá trị thời đại, đặc biệt là trên phương diện chính trị tinh thần của đất nước, con người và dân tộc Việt Nam.

Ngày nay, tình hình thế giới, khu vực tiếp tục có những diễn biến phức tạp, khó lường; cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn gay gắt, tiềm ẩn nhân tố mất ổn định. Ở trong nước, mặc dù đạt được nhiều thành tựu về kinh tế - xã hội, tiềm lực mọi mặt của đất nước tiếp tục được tăng cường, uy tín, vị thế của nước ta trên trường quốc tế ngày càng được nâng cao, song cũng còn nhiều khó khăn. Trước tình hình đó, toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta đang quyết tâm, nỗ lực đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam. Ưu tiên hàng đầu trong kỷ nguyên mới là thực hiện thắng lợi các mục tiêu chiến lược đến năm 2030, Việt Nam trở thành nước đang phát triển, có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; đến năm 2045 trở thành nước xã hội chủ nghĩa phát triển, có thu nhập cao; mọi người dân đều được phát triển toàn diện, có cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc, văn minh.

Các đại biểu dự hội thảo. 

Để Hội thảo khoa học đạt được mục đích, yêu cầu đề ra, Thiếu tướng Đoàn Xuân Bộ đề xuất một số nhóm nội dung trọng tâm cần tập trung thảo luận như: Làm rõ hơn, sâu sắc hơn cơ sở lý luận - thực tiễn của sức mạnh chính trị tinh thần của Cách mạng Tháng Tám năm 1945; đánh giá khách quan, toàn diện những thành tựu và bài học kinh nghiệm quý báu trong phát huy vai trò của các yếu tố cấu thành sức mạnh chính trị tinh thần suốt 80 năm qua, cung cấp thêm luận cứ khoa học có giá trị phục vụ công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa; dự báo xu hướng vận động, xác định các thời cơ, thách thức và đề xuất giải pháp khả thi nhằm phát huy sức mạnh chính trị tinh thần của Cách mạng Tháng Tám trong kỷ nguyên mới; gắn kết nội dung hội thảo với thực tiễn thực hiện nhiệm vụ chính trị của các cơ quan, đơn vị...

Thiếu tướng, PGS, TS Nguyễn Văn Sáu tham luận tại hội thảo.

Tham luận tại hội thảo, Thiếu tướng, PGS, TS Nguyễn Văn Sáu, Phó viện trưởng Viện Chiến lược và Lịch sử quốc phòng Việt Nam cho rằng, sức mạnh chính trị tinh thần của Cách mạng Tháng Tám là một bộ phận cấu thành sức mạnh quốc phòng, có ý nghĩa chiến lược và lâu dài. Đồng chí nhấn mạnh, trong mối quan hệ với các nhân tố khác để tạo nên sức mạnh chiến đấu của một đội quân, sức mạnh chính trị tinh thần đóng vai trò nền tảng, là chất xúc tác để nhân lên sức mạnh, giúp cho một đội quân có thể vượt qua được sự chênh lệch, thua kém về tiềm lực vật chất để giành thắng lợi cuối cùng. Đồng chí cũng đề cập rõ vai trò của tinh thần yêu nước và khát vọng độc lập trong việc quy tụ toàn dân tộc đứng lên làm cách mạng.
Từ sức mạnh chính trị tinh thần của cuộc Cách mạng Tháng Tám năm 1945 cho thấy, tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy, tổ chức đảng đối với công tác chính trị - tư tưởng là yêu cầu thường trực và lâu dài để bảo đảm giữ vững và phát triển sức mạnh của Quân đội nhân dân Việt Nam. 
Để phát huy sức mạnh chính trị tinh thần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ cách mạng trong giai đoạn hiện nay, Thiếu tướng, PGS, TS Nguyễn Văn Sáu đề nghị cần giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng đối với Quân đội, bảo đảm Quân đội nhân dân Việt Nam luôn vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức, đạo đức và cán bộ, tuyệt đối trung thành với Đảng, Tổ quốc và nhân dân.

PGS, TS Đặng Quang Định tham luận tại hội thảo.

PGS, TS Đặng Quang Định, Viện trưởng Viện Triết học (Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh) từ góc độ lý luận đã trình bày hệ thống ba chức năng then chốt của sức mạnh chính trị tinh thần theo chủ nghĩa Mác - Lênin: Giác ngộ, tổ chức và hành động. Mỗi khâu vừa mang tính độc lập, vừa liên kết chặt chẽ, cấu thành một quy trình biện chứng mạch lạc, tạo thành sức mạnh lịch sử phi thường của giai cấp vô sản. Biểu hiện của sức mạnh chính trị tinh thần gồm: Tinh thần yêu nước, khát vọng độc lập, niềm tin vào thắng lợi của cách mạng vô sản; lòng trung thành với Đảng và lý tưởng xã hội chủ nghĩa; ý chí vượt qua khó khăn để bảo vệ nhân dân và khơi dậy khát vọng tự do, hạnh phúc. Khi những yếu tố này hợp nhất, quần chúng lao động, dưới sự lãnh đạo của Đảng, trở thành lực lượng cách mạng thực thụ, đủ sức thay đổi thế giới.

Các đại biểu dự hội thảo. 

PGS, TS Đặng Quang Định nhấn mạnh, qua Cách mạng Tháng Tám, Đảng Cộng sản Việt Nam đã vận dụng, phát huy triệt để sức mạnh chính trị tinh thần theo quan điểm chủ nghĩa Mác - Lênin: Từ khâu giác ngộ quần chúng, xây dựng tổ chức chặt chẽ, thiết lập kỷ luật chiến đấu, đến việc duy trì khát vọng giải phóng và ổn định xã hội sau khi giành chính quyền. Tất cả những yếu tố đó đã tạo thành động lực mạnh mẽ, thúc đẩy cuộc tổng khởi nghĩa thành công nhanh chóng, đưa dân tộc bước vào kỷ nguyên độc lập, tự chủ và mở đầu cho quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội tại Việt Nam.

PGS, TS, Giảng viên cao cấp Trần Thị Minh Tuyết tham luận tại hội thảo. 

Trong tham luận của mình, PGS, TS, Giảng viên cao cấp Trần Thị Minh Tuyết, Học viện Báo chí và Tuyên truyền dẫn lại lời thơ Tố Hữu: “Việt Nam, ta lại gọi tên mình/ Hạnh phúc nào hơn được tái sinh” để nói về cuộc cách mạng - niềm tự hào của dân tộc Việt Nam. Đồng chí cho rằng lịch sử dân tộc Việt Nam đã có nhiều chiến công lẫy lừng về chống giặc ngoại xâm, bảo vệ độc lập dân tộc nhưng tất cả các mốc son lịch sử ấy chỉ được gọi là “khởi nghĩa” hay “kháng chiến” mà không gọi là “cách mạng”. Đến nay, Việt Nam chỉ có duy nhất một cuộc cách mạng: Cách mạng Tháng Tám năm 1945 dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Đông Dương và lãnh tụ Hồ Chí Minh. 
Cách mạng Tháng Tám đã giải phóng cho vị hoàng đế “sau hai mươi năm ngai vàng bệ ngọc đã biết bao ngậm đắng nuốt cay” được trở thành “dân của một nước độc lập”; công dân Vĩnh Thụy (tên của Bảo Đại) còn được mời làm Cố vấn tối cao cho chính phủ mới. Chỉ những đảng chân chính cách mạng mới có thể tiến hành cuộc cách mạng thực sự vì hạnh phúc con người và giữ được tính nhân dân của chính quyền mới.

Thiếu tướng, PGS, TS, Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Bá Dương tham luận tại hội thảo. 

Từ góc độ lý luận và thực tiễn công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, Thiếu tướng, PGS, TS, Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Bá Dương, Ủy viên Hội đồng Lý luận Trung ương, phụ trách Nhóm chuyên gia 35 Quân ủy Trung ương khẳng định, nghiên cứu, vận dụng và phát huy sức mạnh chính trị tinh thần trong Cách mạng Tháng Tám năm 1945 vào cuộc đấu tranh phòng, chống "diễn biến hòa bình", "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" hiện nay của quân và dân ta có ý nghĩa quan trọng hàng đầu vì nó liên quan trực tiếp đến sinh mệnh của Đảng, sự sống còn của chế độ, lợi ích quốc gia - dân tộc, hạnh phúc của nhân dân. 
Theo Thiếu tướng Nguyễn Bá Dương, sức mạnh tinh thần từng làm nên thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám cần được khơi dậy trở lại, nhằm củng cố niềm tin, tinh thần vượt khó và bản lĩnh chính trị trước các chiêu trò phá hoại. Đồng chí nhấn mạnh, không có lý do gì ngăn cản quân và dân ta kế thừa, tiếp thu, vận dụng sáng tạo những bài học kinh nghiệm quý báu về phát huy sức mạnh chính trị tinh thần trong Cách mạng Tháng Tám năm 1945 vào cuộc đấu tranh phòng, chống “diễn biến hòa bình”, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của các thế lực thù địch hiện nay để thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và “bộ tứ trụ cột” Nghị quyết chiến lược số 57, 59, 66 và 68 của Đảng để Việt Nam cất cánh, vươn mình phát triển trong kỷ nguyên mới. 
Thiếu tướng Nguyễn Bá Dương cũng cảnh báo về những biểu hiện suy thoái trong nội bộ, bắt nguồn từ nhận thức, rằng “ô nhiễm cái đầu” là nguồn “gốc” của mọi loại suy thoái về tư tưởng chính trị nếu không kịp thời phát hiện, chữa trị và ngăn chặn sẽ là tiền đề, “cái mầm mống” dẫn đến sự suy thoái về đạo đức, lối sống, dẫn tới “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”.

Phát biểu tham luận, trong thực tiễn xây dựng lực lượng, đặc biệt là quá trình tổ chức, Thiếu tướng, TS Nguyễn Thanh Tình, Phó chính ủy Quân đoàn 12 cho biết, trong quá trình điều chỉnh tổ chức biên chế, Bộ Quốc phòng đã quyết định giải thể 4 quân đoàn, đồng thời thành lập mới 2 quân đoàn chủ lực, trong đó có Quân đoàn 12, lực lượng cơ động chiến lược trực thuộc Bộ Quốc phòng. Những thay đổi lớn này phản ánh bước chuyển mạnh mẽ trong tư duy tổ chức biên chế lực lượng; trong đó, sức mạnh chính trị tinh thần tiếp tục giữ vai trò nòng cốt, tạo động lực để Quân đoàn hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ trong tình hình mới. 

Thiếu tướng, TS Nguyễn Thanh Tình tham luận tại hội thảo. 

Theo Thiếu tướng Nguyễn Thanh Tình, việc phát huy sức mạnh chính trị tinh thần trong xây dựng Quân đoàn hiện nay phải gắn với xây dựng Đảng bộ vững mạnh về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ; tập trung giáo dục truyền thống, bồi đắp lý tưởng cách mạng, củng cố niềm tin, bản lĩnh chính trị cho cán bộ, chiến sĩ. Cùng với đó, cần nâng cao khả năng sẵn sàng chiến đấu, đột phá trong tổ chức biên chế theo hướng “tinh, gọn, mạnh”, thực hiện chuyển đổi số, nâng cao chất lượng huấn luyện, xây dựng nền nếp chính quy, chấp hành kỷ luật nghiêm và chăm lo tốt đời sống bộ đội. 
Đồng chí khẳng định, trong bối cảnh hiện nay, khi tình hình thế giới và khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường; yêu cầu bảo vệ vững chắc Tổ quốc trong mọi tình huống ngày càng cao, thì việc phát huy giá trị sức mạnh chính trị tinh thần của Cách mạng Tháng Tám càng có ý nghĩa to lớn. Đối với Quân đoàn 12, đây chính là nguồn động lực tinh thần mạnh mẽ, là cơ sở để bồi đắp bản lĩnh chính trị, ý chí quyết tâm, tinh thần trách nhiệm và khát vọng cống hiến của cán bộ, chiến sĩ; là nền tảng để xây dựng khối đoàn kết thống nhất, phát huy sức mạnh tổng hợp, xây dựng Quân đoàn cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, sẵn sàng nhận và hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao trong mọi tình huống.

Các ý kiến tham luận thống nhất khẳng định, Tổng khởi nghĩa Tháng Tám không chỉ là một cuộc cách mạng toàn dân, toàn diện, mà còn là minh chứng sinh động cho nguyên lý: Đoàn kết là sức mạnh vô địch. Giá trị của sức mạnh đại đoàn kết ấy không chỉ mang tính lịch sử, mà còn có ý nghĩa thực tiễn lâu dài, tiếp tục phát huy trong các cuộc kháng chiến và công cuộc Đổi mới hiện nay. 
Các tham luận cũng chỉ rõ yêu cầu cấp thiết là phải tiếp tục đổi mới công tác giáo dục chính trị tư tưởng, bồi dưỡng lý tưởng cách mạng cho thế hệ trẻ, phát huy tinh thần yêu nước, ý chí tự lực tự cường và niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng. Bên cạnh đó, cần chăm lo đời sống vật chất, tinh thần và chính sách hậu phương Quân đội, bởi sức mạnh chính trị tinh thần chỉ được tạo dựng, nâng cao và phát huy trong những điều kiện bảo đảm nhất định về vật chất. Có thực mới vực được đạo. 
Từ thực tiễn lịch sử và yêu cầu hiện nay, các đại biểu nhận định, sức mạnh chính trị tinh thần là yếu tố xuyên suốt, mang tính quyết định trong mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam. Đó là nền tảng tư tưởng, động lực nội sinh và niềm tin chiến lược để xây dựng đất nước phồn vinh, hạnh phúc; xây dựng Quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại; bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong mọi tình huống.
Sau hơn 3 giờ làm việc, trên tinh thần dân chủ, thẳng thắn, trí tuệ, trách nhiệm cao, Hội thảo đã hoàn thành nội dung, chương trình đề ra. Trong đó, có 80 bài tham luận đăng toàn văn, 8 tham luận được trình bày trực tiếp tại Hội thảo. 

Thiếu tướng, PGS, TS Lương Thanh Hân phát biểu kết luận hội thảo. 

Phát biểu kết luận hội thảo, Thiếu tướng, PGS, TS Lương Thanh Hân tổng kết 4 vấn đề. Trước hết, Hội thảo tập trung phân tích, luận giải và làm sâu sắc thêm những vấn đề chung về sức mạnh chính trị tinh thần của Cách mạng Tháng Tám. Các tham luận thống nhất khẳng định: Cách mạng Tháng Tám là thắng lợi vĩ đại của chủ nghĩa yêu nước Việt Nam, không chỉ giành lại chính quyền về tay nhân dân, mà còn tạo dựng nền móng chính trị tinh thần bền vững để dân tộc ta bước vào kỷ nguyên độc lập, tự do và chủ nghĩa xã hội. Các tham luận tại Hội thảo đã tiếp cận từ nhiều góc độ: Lịch sử, lý luận, thực tiễn…, tập trung làm rõ những yếu tố cấu thành sức mạnh chính trị tinh thần của Cách mạng Tháng Tám.

Hai là, các tham luận tại Hội thảo tập trung làm rõ những thành tựu và bài học kinh nghiệm rút ra từ sức mạnh chính trị tinh thần của Cách mạng Tháng Tám, qua đó khẳng định giá trị và ý nghĩa thời đại sâu sắc đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong kỷ nguyên mới.
Ba là, Hội thảo tập trung đánh giá toàn diện các yếu tố tác động, xác định rõ yêu cầu và đề xuất nhiều phương hướng, giải pháp thiết thực, khả thi nhằm vận dụng, phát huy sức mạnh chính trị tinh thần của Cách mạng Tháng Tám vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong kỷ nguyên mới.
Bốn là, các tham luận tại Hội thảo đều thống nhất khẳng định: Phát huy sức mạnh chính trị tinh thần của Cách mạng Tháng Tám, Trường Sĩ quan Chính trị, Cục Tuyên huấn và Báo Quân đội nhân dân đã có những đóng góp trong sự nghiệp xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam vững mạnh về chính trị, góp phần vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong kỷ nguyên mới.
Từ kết quả đạt được của Hội thảo, Thiếu tướng, PGS, TS Lương Thanh Hân đề nghị mỗi cán bộ, giảng viên, học viên, nhân viên, chiến sĩ Trường Sĩ quan Chính trị, Cục Tuyên Huấn và Báo Quân đội nhân dân cần nêu cao tinh thần trách nhiệm, vận dụng các nội dung, kết quả của Hội thảo vào giảng dạy, nghiên cứu, học tập, công tác và phục vụ, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo, nghiên cứu khoa học, tham mưu đúng, trúng, kịp thời, hiệu quả cho Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị chỉ đạo, hướng dẫn công tác tuyên huấn toàn quân; đổi mới, nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền về nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, xây dựng Quân đội vững mạnh về chính trị đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong kỷ nguyên mới.

NHÓM PHÓNG VIÊN

* Mời bạn đọc vào chuyên mục 80 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2-9 xem các tin, bài liên quan.