Từ vùng đất anh hùng

Ẩn mình bên dãy núi Chư Yang Sin hùng vĩ, buôn Đắk Tuôr hội tụ đủ các yếu tố “thiên thời, địa lợi, nhân hòa” để xây dựng căn cứ trọng yếu thời chiến. Đặc biệt, giai đoạn từ năm 1965 đến 1975, buôn Đắk Tuôr là căn cứ của Tỉnh ủy Đắk Lắk cùng nhiều ban, ngành của tỉnh và là trung tâm hoạch định chiến lược, chỉ đạo phong trào cách mạng toàn vùng Tây Nguyên. Đây cũng là nơi diễn ra Đại hội Đảng bộ tỉnh Đắk Lắk lần thứ III vào tháng 7-1966 với nhiều quyết định chiến lược được hoạch định.

Buôn căn cứ Đắk Tuôr đang từng ngày khởi sắc. 

Mới đây, chúng tôi trở lại buôn căn cứ cách mạng Đắk Tuôr nhân dịp “về nguồn” cùng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đắk Lắk. Ông Lê Chí Quyết, nguyên Phó bí thư Tỉnh ủy Đắk Lắk xúc động chia sẻ: “Tôi có 10 năm công tác tại khu căn cứ này, chứng kiến bao mất mát, đau thương mà quân và dân nơi đây phải gánh chịu. Đây cũng chính là nơi diễn ra các cuộc họp quan trọng, vạch ra nhiều quyết sách chiến lược trong cuộc kháng chiến trường kỳ.

Trong giai đoạn chiến tranh ác liệt ấy, núi rừng Chư Yang Sin và đồng bào M'nông trên vùng đất này góp công lớn trong việc nuôi giấu và bảo vệ cán bộ cách mạng. Bà con vào rừng phục vụ kháng chiến, vừa sản xuất, vận chuyển lương thực, thuốc men, vừa thực hiện nhiệm vụ giao liên, cảnh giới cho các cuộc họp bí mật. Buôn làng đồng bào M'nông trở thành chỗ dựa vững chắc cho Tỉnh ủy Đắk Lắk và các cơ quan kháng chiến hoạt động an toàn trong suốt thời gian dài. Chính "thế trận lòng dân" cùng với thế núi Chư Yang Sin đã tạo nên vùng đất anh hùng”.

Di tích lịch sử quốc gia Khu căn cứ kháng chiến tỉnh Đắk Lắk (1965-1975) - "địa chỉ đỏ" giáo dục truyền thống yêu nước. 

Chiến tranh đã lùi xa nửa thế kỷ, nhưng trong ký ức già Y Nguôm Byă vẫn nguyên vẹn những câu chuyện buôn làng vùng lên kháng chiến. Già kể: Vùng đất này hứng chịu biết bao bom đạn của kẻ thù. Vào rừng sống để phục vụ kháng chiến, bà con thường xuyên đối mặt với hiểm nguy. Gian khó, hy sinh không làm giảm ý chí, đồng bào M’nông vẫn một lòng theo Đảng làm cách mạng. Có những người con của buôn làng đã hy sinh, tiêu biểu như Anh hùng LLVT nhân dân Y Ơn Niê đã ngã xuống vào tháng 10-1962. Tinh thần dũng cảm hy sinh của anh hùng Y Ơn Niê càng khơi dậy ý chí quật cường, quyết tâm đánh và thắng giặc của đồng bào M’nông ở buôn Đắk Tuôr.

Theo các tài liệu lịch sử, căn cứ Đắk Tuôr là một mắt xích quan trọng trong hệ thống căn cứ chiến lược của cách mạng tại tỉnh Đắk Lắk. Căn cứ Đắk Tuôr đã góp phần quan trọng vào Chiến thắng Buôn Ma Thuột, giải phóng Đắk Lắk, mở màn thắng lợi Chiến dịch Tây Nguyên, tạo bước ngoặt lịch sử quan trọng cho cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

Đến cuộc sống ấm no, phát triển

Sau ngày giải phóng, căn cứ Đắk Tuôr gặp muôn vàn khó khăn bởi chiến tranh tàn phá. Cả buôn chỉ còn thưa thớt vài ngôi nhà, đời sống người dân đói nghèo, lạc hậu. Quyết liệt hàn gắn vết thương chiến tranh, bà con vùng căn cứ đoàn kết, chăm lo lao động sản xuất, kiến thiết buôn làng. Nhờ sự quan tâm hỗ trợ của Đảng, Nhà nước bằng nhiều chính sách ưu tiên và sự nỗ lực vươn lên của bà con, buôn Đắk Tuôr từng ngày khởi sắc. Vùng đất hứng chịu những trận mưa bom bão đạn tàn khốc của quân thù năm xưa nay đã khoác lên mình màu xanh no ấm của những rẫy cà phê, đồi dứa và cánh đồng lúa mênh mông. Diện mạo buôn làng khang trang, đường bê tông, đường nhựa chạy quanh buôn, những ngôi nhà kiên cố mọc lên san sát. Kinh tế-xã hội phát triển, y tế, giáo dục được quan tâm, bản sắc văn hóa dân tộc được khôi phục, giữ gìn, phát huy.

 Ông Lê Chí Quyết, nguyên Phó bí thư Tỉnh ủy Đắk Lắk dâng hương tri ân Anh hùng LLVT nhân dân, liệt sĩ Y Ơn Niê. 

Ông Y Thu Niê, Trưởng buôn Đắk Tuôr cho biết: Nhiều năm trước, đời sống khó khăn, người dân chủ yếu sống trong những căn nhà tranh vách nứa tạm bợ. Nhờ chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách của Nhà nước quan tâm, hỗ trợ về mọi mặt, như đầu tư xây dựng hệ thống thủy lợi, đưa nước về ruộng đồng phục vụ người dân canh tác ổn định; hỗ trợ vay vốn ưu đãi với lãi suất thấp để bà con đầu tư trồng cây cà phê, chăn nuôi bò... nên đời sống của bà con buôn Đắk Tuôr dần ổn định. Đặc biệt, mấy năm nay, giá cả nông sản cao và ổn định, bà con càng phấn khởi, nhiều hộ dân không chỉ thoát nghèo mà còn vươn lên làm giàu.

Qua tìm hiểu cho thấy, buôn Đắk Tuôr hiện có hơn 170 hộ dân, với 850 nhân khẩu, trong đó gần 100% hộ là đồng bào M’nông. Cùng với sự quan tâm, hỗ trợ của Đảng, Nhà nước, đồng bào M’nông trong buôn chủ động học hỏi, áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Kinh tế hộ gia đình phát triển, tỷ lệ hộ nghèo giảm nhanh, năm 2023 còn 60% hộ nghèo, nay giảm xuống còn 40%.

Đồng chí Nguyễn Minh Nghiệp, Phó chủ tịch UBND xã Cư Pui chia sẻ: Đắk Tuôr là buôn căn cứ có Di tích lịch sử quốc gia Khu căn cứ kháng chiến tỉnh Đắk Lắk (1965-1975) gắn liền với giai đoạn lịch sử kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Mặc dù còn nhiều khó khăn so với các thôn, buôn trong xã, nhưng so với xuất phát điểm thì buôn Đắk Tuôr đã phát triển hơn rất nhiều. Cơ sở hạ tầng giao thông được đầu tư, tạo điều kiện cho việc đi lại, sản xuất. Mới đây, buôn còn được đầu tư xây dựng Nhà sinh hoạt cộng đồng khang trang cùng sân bóng đá. Đời sống vật chất và tinh thần của người dân buôn Đắk Tuôr được nâng lên rõ rệt. Cuộc sống mới của hơn 170 hộ dân buôn Đắk Tuôr đang thực sự no ấm, phát triển.

Bài và ảnh: ĐỊNH THỦY

* Mời bạn đọc vào chuyên mục 80 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2-9 xem các tin, bài liên quan.