Quá trình xây dựng, trưởng thành, phát triển, LLVT quân khu luôn quán triệt sâu sắc, tổ chức thực hiện nghiêm túc Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, từng bước hiện thực hóa di nguyện thiêng liêng của Người vào công cuộc xây dựng LLVT quân khu vững mạnh, hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ.

Việt Bắc, vùng rừng núi địa đầu Tổ quốc có vị trí chiến lược quân sự đặc biệt quan trọng, nhiều địa danh, mảnh đất, con người nơi đây gắn liền với những chiến công đi vào lịch sử. Ngày 28-1-1941, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc trở về Tổ quốc sau 30 năm bôn ba tìm đường cứu nước, Người chọn Pác Bó (Cao Bằng) là nơi làm việc và chỉ đạo cách mạng Việt Nam. Việt Bắc vinh dự trở thành “cái nôi của cách mạng”, quân dân Việt Bắc-Quân khu 1 tự hào trở thành lực lượng tiên phong trong phong trào đấu tranh vũ trang. Tại quê hương Việt Bắc đã chứng kiến và ghi dấu ấn sự ra đời của đội Cứu quốc quân 1, Cứu quốc quân 2, Cứu quốc quân 3 và Đội Việt Nam Tuyên truyền giải phóng quân-tiền thân của Quân đội nhân dân (QĐND) Việt Nam; là nơi khởi nguồn những quyết định mang tích lịch sử của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh trong Tổng khởi nghĩa giành chính quyền Tháng Tám 1945.

Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, Việt Bắc-Quân khu 1 được Trung ương Đảng, Bác Hồ chọn làm “An toàn khu”, “Thủ đô kháng chiến”... Cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, Việt Bắc-Quân khu 1-giữ vai trò là “cảng nổi”-nơi tiếp nhận hàng viện trợ quốc tế cho Việt Nam. Cán bộ, chiến sĩ LLVT Quân khu 1 đã cùng nhân dân các dân tộc trên địa bàn anh dũng chiến đấu, chấp nhận hy sinh, bảo vệ vững chắc căn cứ địa cách mạng, bảo vệ thành quả cách mạng, đóng góp xứng đáng vào cuộc đấu tranh giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, cũng như sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.

Thực hiện Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh và chủ trương của Đảng xây dựng QĐND cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, LLVT Quân khu 1 luôn nêu cao tinh thần đoàn kết, tự lực, tự cường, chủ động, sáng tạo, vượt qua mọi khó khăn, gian khổ, hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao. Đảng ủy, Bộ tư lệnh (BTL) quân khu tập trung lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng LLVT quân khu vững mạnh về tư tưởng, chính trị, tổ chức và đạo đức; nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu cho các lực lượng; đấu tranh hiệu quả với âm mưu, hoạt động “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch, phản động, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn, bảo vệ vững chắc chủ quyền biên giới quốc gia.

Những năm gần đây, Đảng ủy, BTL quân khu, các cấp ủy đảng trong toàn Đảng bộ quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, trọng tâm là nghị quyết, chỉ thị, mệnh lệnh của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng; làm tốt công tác giáo dục chính trị tư­ tưởng, nâng cao nhận thức, xây dựng tinh thần, trách nhiệm cho cán bộ, chiến sĩ; triển khai thực hiện đồng bộ, toàn diện các mặt công tác, nhiều nhiệm vụ hoàn thành xuất sắc.

Đảng ủy, BTL quân khu luôn chủ động nắm chắc, phân tích, đánh giá, dự báo chính xác tình hình, tham mưu với Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, đề xuất với Đảng, Nhà nước những giải pháp phù hợp trong thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng; phối hợp chặt chẽ với các lực lượng xử lý linh hoạt, kịp thời, đúng quy định các tình huống ngay từ cơ sở, không để phát sinh điểm nóng. Lãnh đạo, chỉ đạo duy trì nghiêm chế độ SSCĐ; bổ sung, hoàn chỉnh văn kiện ở các cấp, tổ chức luyện tập thuần thục các phương án; chủ động tham gia phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai. Chỉ đạo thi công các công trình quốc phòng, rà phá bom mìn, vật nổ, đường tuần tra biên giới đúng tiến độ; quản lý chặt chẽ đất quốc phòng; chủ động phối hợp giải quyết các vướng mắc còn tồn đọng; thẩm định các dự án phát triển kinh tế kết hợp với quốc phòng, an ninh theo đúng quy định.

Đảng ủy, BTL quân khu, cấp ủy, chỉ huy các cấp lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện nghiêm túc Nghị quyết số 765-NQ/QUTW, ngày 20-12-2012 của Quân ủy Trung ương về “Nâng cao chất lượng huấn luyện giai đoạn 2013-2020 và những năm tiếp theo”. Tập trung làm tốt công tác tổ chức, điều hành, kiểm tra huấn luyện theo phương châm “Cơ bản, thiết thực, vững chắc”, coi trọng huấn luyện đồng bộ, chuyên sâu, lấy thực hành là chính; huấn luyện làm chủ vũ khí trang bị kỹ thuật (VKTBKT) có trong biên chế và VKTBKT mới; huấn luyện sát thực tế địa bàn và đối tượng tác chiến; tăng cường huấn luyện đêm, cơ động, rèn luyện thể lực, huấn luyện theo nhiệm vụ, tình huống; diễn tập hiệp đồng quân, binh chủng. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và các biện pháp bảo đảm an toàn trong huấn luyện, diễn tập ở các cấp; tổ chức hội thi, hội thao chặt chẽ, mang lại hiệu quả thiết thực. Duy trì nghiêm chế độ nền nếp xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật; quan tâm xây dựng cảnh quan môi trường sáng, xanh, sạch, đẹp. Quản lý, bố trí, điều chỉnh và sử dụng quân số đúng quy định, ưu tiên cho các cơ quan, đơn vị làm nhiệm vụ SSCĐ.

Cùng với đó, các cấp ủy, đơn vị thường xuyên phối hợp cùng cấp ủy, chính quyền địa phương lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân vững mạnh; xây dựng các tiềm lực và thế trận trong khu vực phòng thủ (KVPT) trên địa bàn vững chắc; lãnh đạo, chỉ đạo diễn tập KVPT, diễn tập chiến đấu phòng thủ các cấp chặt chẽ, sát thực tế. Tích cực đổi mới, nâng cao chất lượng công tác giáo dục, bồi dưỡng kiến thức quốc phòng, an ninh cho cán bộ, đảng viên và nhân dân. Phối hợp chỉ đạo xây dựng lực lượng dân quân tự vệ (DQTV) có số lượng, quy mô phù hợp, chất lượng tốt, chú trọng nâng cao chất lượng chính trị cho lực lượng DQTV, nhất là DQTV tuyến biên giới, các địa bàn trọng điểm về quốc phòng, an ninh, nâng cao hiệu quả hoạt động của chi bộ quân sự xã, phường, thị trấn. Đăng ký, quản lý chặt chẽ quân nhân dự bị, phương tiện động viên; sắp xếp đúng biểu biên chế. Phối hợp chỉ đạo thực hiện tốt quy trình tuyển chọn và gọi công dân nhập ngũ, bảo đảm chất lượng, đủ chỉ tiêu, đúng luật; kết hợp chặt chẽ giữa phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội với tăng cường quốc phòng, an ninh, đối ngoại. Thực hiện tốt phong trào thi đua “LLVT Quân khu chung sức xây dựng nông thôn mới”, tích cực tham gia phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, giúp dân giảm nghèo bền vững, thực hiện tốt Phong trào “Đền ơn, đáp nghĩa”, tri ân gia đình người có công với cách mạng, góp phần xây dựng cơ sở chính trị địa phương vững mạnh, xây dựng "thế trận lòng dân" vững chắc.

Quan tâm, chăm lo nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của bộ đội; đẩy mạnh tăng gia, sản xuất và thực hành tiết kiệm, chủ động đầu tư cải tạo, xây mới doanh trại chính quy, khang trang, sạch đẹp; quan tâm nâng cao chất lượng công tác chăm sóc sức khỏe, bảo đảm y tế. Công tác kỹ thuật có nhiều tiến bộ, đáp ứng tốt yêu cầu thực hiện các nhiệm vụ.

Đảng bộ quân khu chủ động lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện hiệu quả các nghị quyết, chỉ thị, quy định của Trung ương, Quân ủy Trung ương về công tác xây dựng Đảng, trọng tâm là Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Quân đội lần thứ X, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ quân khu lần thứ XIV, Nghị quyết Trung ương 4, khóa XII gắn với Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị, khóa XII, Chỉ thị 87 của Thường vụ Quân ủy Trung ương về học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh và Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ”. Thường xuyên củng cố, kiện toàn, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các cấp ủy, chi bộ, tập trung xây dựng chi bộ "4 tốt, 3 không”; thực hiện nghiêm nguyên tắc tổ chức, sinh hoạt Đảng; tích cực đổi mới nâng cao chất lượng sinh hoạt, nhất là sinh hoạt ra nghị quyết, tổ chức thực hiện và kiểm tra, giám sát việc thực hiện nghị quyết. Tăng cường công tác quản lý, giáo dục, rèn luyện cán bộ, đảng viên. Năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của các tổ chức đảng không ngừng được nâng lên, đáp ứng tốt yêu cầu lãnh đạo các nhiệm vụ.

50 năm thực hiện Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh và chủ trương xây dựng quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại của Đảng, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, LLVT Quân khu 1 luôn tỏ rõ bản lĩnh chính trị kiên định, vững vàng, tuyệt đối trung thành với Đảng, Tổ quốc và nhân dân; luôn đoàn kết, khắc phục khó khăn, phấn đấu vươn lên hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ, nhiều nhiệm vụ hoàn thành xuất sắc. LLVT Quân khu 1 vinh dự được Đảng, Nhà nước, quân đội tặng thưởng Huân chương Sao Vàng, 2 Huân chương Hồ Chí Minh cùng nhiều phần thưởng, danh hiệu cao quý. Quân khu có 346 tập thể và 207 cá nhân được phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân, trong đó có 6 đơn vị được phong tặng danh hiệu Đơn vị Anh hùng LLVT nhân dân thời kỳ đổi mới.

Thời gian tới, tình hình trong nước và địa bàn quân khu cơ bản ổn định về chính trị, kinh tế có bước tăng trưởng khá. Tuy nhiên, các thế lực thù địch, phản động tăng cường các hoạt động chống phá, với những thủ đoạn thâm độc, tinh vi, xảo quyệt, công khai, trực diện hơn. Những tác động từ mặt trái của nền kinh tế thị trường và việc tiếp tục điều chỉnh tổ chức lực lượng của một số cơ quan, đơn vị trong LLVT quân khu sẽ tác động phần nào đến tư tưởng, đời sống của một bộ phận cán bộ, chiến sĩ. Với bề dày truyền thống cách mạng, quân dân Việt Bắc-Quân khu 1 một lòng tin theo Đảng, Bác Hồ, quyết tâm phấn đấu xây dựng LLVT quân khu vững mạnh về chính trị, có chất lượng tổng hợp, trình độ, khả năng SSCĐ ngày càng cao; xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân và xây dựng KVPT ngày càng vững chắc. LLVT quân khu đấu tranh kiên quyết có hiệu quả với âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch; giữ vững chủ quyền biên giới, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn. Đẩy mạnh thực hiện các khâu đột phá, trọng tâm là nâng cao chất lượng xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật; bảo đảm tốt hậu cần, kỹ thuật cho các nhiệm vụ; xây dựng Đảng bộ quân khu vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức, LLVT quân khu VMTD, hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao.

Trung tướng DƯƠNG ĐÌNH THÔNG, Bí thư Đảng ủy, Chính ủy Quân khu 1