Vai trò của phụ nữ trong Cách mạng Tháng Mười

Tích cực làm cách mạng

Một trong những sự kiện chính của năm 1917 dẫn đến Cách mạng Tháng Mười là cuộc biểu tình của các công nhân ở Petrograd (nay là Saint Petersburg). Vào ngày 8-3, tức 23-2 (theo lịch Julius của Nga), những người phụ nữ đã đứng lên biểu tình chống đói nghèo, chiến tranh và chế độ Sa hoàng. 100 năm sau, các nhà sử học phương Tây cho rằng, vai trò của phụ nữ trong cuộc cách mạng năm 1917 đã bị đánh giá thấp…

Trong chuyên trang dành riêng cho hoạt động kỷ niệm 100 năm Cách mạng Tháng Mười Nga vĩ đại, hãng tin BBC Russian đã phỏng vấn Phó giáo sư môn Lịch sử của Đại học Nottingham (Anh) Sarah Badcock và giảng viên Đại học Queens ở Belfast (Anh) Katy Turton về vai trò của phụ nữ trong cách mạng.

Theo Phó giáo sư Sarah Badcock, trong quan niệm cũ, cuộc cách mạng Nga là của những người đàn ông. Chính trị, cách mạng và chiến tranh được coi là nhiệm vụ của nam giới. Tuy nhiên, “điều này không có nghĩa là phụ nữ không tham gia vào phong trào cách mạng”, Sarah Badcock khẳng định.

Lãnh tụ Đảng Bolshevik V.I.Lenin và người vợ của mình, bà Nadezhda Krupskaya. Ảnh: russian7.ru. 

Những người tham gia vào phong trào xã hội chủ nghĩa của thế kỷ 19-đầu thế kỷ 20 giành được tự do cho phụ nữ thông qua cuộc cách mạng vô sản. Mặc dù theo quan điểm xã hội chủ nghĩa, phong trào phụ nữ ở Nga là một ví dụ cho nữ quyền ở châu Âu và Anh.

Ở một số vùng tại Nga, phụ nữ hoạt động chính trị tích cực hơn nam giới. Điển hình là những người vợ của binh lính. Họ đã thành lập các tổ chức khu vực, kiến nghị chính quyền địa phương và chính phủ lâm thời, tham gia vào cuộc tuần hành, gửi yêu cầu tăng tiền trợ cấp (trợ cấp cho vợ và các bà mẹ của binh lính), yêu cầu trả lại tù binh chiến tranh để hỗ trợ tại các làng. Điều này đã giúp thiết lập một cuộc đối thoại giữa chính phủ và phụ nữ.

Trong công cuộc cách mạng, các nhóm phụ nữ khác nhau đã thực hiện các chức năng khác nhau: Các nhà nữ quyền đấu tranh giải phóng; vợ binh lính yêu cầu sự hỗ trợ của nhà nước; những người phụ nữ giặt quần áo đình công.

Nadezhda Krupskaya không chỉ có vai trò là vợ của V.I.Lenin

Theo RIA Novosti, trong số những người phụ nữ tham gia cách mạng, có lẽ người nữ anh hùng nổi tiếng nhất của Cách mạng Tháng Mười là Nadezhda Krupskaya (1869-1939). Sự tham gia của bà trong các sự kiện cách mạng không chỉ giới hạn ở vai trò người vợ của nhà lãnh đạo giai cấp vô sản thế giới.

Giảng viên Đại học Queens Katy Turton cho biết, trong lịch sử phương Tây, vai trò của bà Nadezhda Krupskaya chủ yếu chỉ được biết đến là vợ của V.I.Lenin. Tuy nhiên, theo Katy Turton, điều này là hoàn toàn không công bằng. Bà Nadezhda Krupskaya bắt đầu hoạt động cách mạng từ trước khi bà quen nhà lãnh đạo Đảng Bolshevik V.I.Lenin. Nadezhda Krupskaya đã tham gia vào các hoạt động giáo dục, hỗ trợ việc trao đổi thông tin giữa các nhà cách mạng. Nadezhda Krupskaya cũng là một thành viên trong Ban biên tập của Tạp chí Nữ công nhân. Ở vai trò này, bà đã thay đổi sự chú ý của phụ nữ từ quan điểm tự do-nữ quyền sang phong trào xã hội chủ nghĩa. Trong thời kỳ xã hội chủ nghĩa mới, Krupskaya chủ yếu hoạt động trong lĩnh vực giáo dục và cống hiến hết mình cho sự nghiệp này.

Theo Phó giáo sư Sarah Badcock, Nadezhda Krupskaya là một nhà hoạt động quan trọng của xã hội và quốc gia. Bà đã tham gia tích cực vào quá trình phát triển chính trị của Đảng Bolshevik, thường phát biểu tại các cuộc mít tinh và các cuộc họp. Nadezhda Krupskaya đặc biệt coi trọng các cuộc tiếp xúc với phụ nữ. “Tôi đã xem một số bức thư của bà, trong đó bà phàn nàn về việc thiếu các buổi phát biểu và tiếp xúc trực tiếp với người dân”, Sarah Badcock cho biết.

“Cách mạng là thời điểm thích hợp nhất để phụ nữ thể hiện mình và tham gia chính trị cùng với nam giới. Chính những người Bolshevik đã kêu gọi và khuyến khích phụ nữ tham gia vào cách mạng. Phụ nữ tin rằng, phong trào xã hội chủ nghĩa là hướng đi đúng đắn nhất giúp họ có được sự bình đẳng”, Katy Turton nhấn mạnh.

THÙY LINH