Làn sóng biểu tình đã lan rộng tại hầu hết các vùng lãnh thổ Palestine. Đụng độ bùng phát khi dòng người biểu tình tại thành phố Hebron, thị trấn Kafr Qaddum, thành phố Bethlehem thuộc Bờ Tây ném đá vào các lực lượng an ninh Israel, đồng thời hô khẩu hiệu: "Jerusalem là thủ đô của Nhà nước Palestine". Theo Bộ Y tế và Tổ chức Trăng lưỡi liềm Đỏ Palestine, 50 người biểu tình đã bị thương trong các vụ đụng độ. Hàng nghìn người Palestines dự kiến tiếp tục tuần hành trong những ngày tới đây.

Lực lượng an ninh Israel được đặt trong tình trạng sẵn sàng chiến đấu. Ảnh: Getty 

Tại Dải Gaza, hàng chục người biểu tình đã tập trung gần hàng rào biên giới với Israel và ném gạch đá vào binh sĩ nước này. 2 người biểu tình bị thương vì trúng đạn thật, một người trong tình trạng nguy kịch. Tuy nhiên, người phát ngôn quân đội Israel cho biết, các binh sĩ chỉ sử dụng "các công cụ chống bạo động" để giải tán đám đông ném đá. Hiện nhiều cửa hàng, cửa hiệu đã đóng cửa và hoạt động kinh doanh của các khu chợ địa phương cũng bị ảnh hưởng bởi các cuộc biểu tình. Bộ trưởng Giáo dục Palestine đã thông báo các trường học được tạm nghỉ và kêu gọi giáo viên cùng sinh viên tham gia biểu tình ở Bờ Tây và Gaza.

Cùng ngày, phong trào vũ trang Hồi giáo Hamas của Palestine đã phát động "cuộc nổi dậy nhân dân" Palestine chống lại việc Mỹ thừa nhận Jerusalem là thủ đô của Israel. Trong một tuyên bố công khai, thủ lĩnh Hamas Ismail Haniyeh kêu gọi: "Ngày 8-12 sẽ là một ngày nhân dân giận dữ và khởi động cuộc nổi dậy dưới cái tên Intifada vì sự tự do của Jerusalem". Ông Haniyeh tái khẳng định rằng đây sẽ là sự khởi đầu của một phong trào mới nhằm đấu tranh chống lại sự chiếm đóng của Israel tại Bờ Tây và Jerusalem.

Trong một diễn biến khác, phản ứng sau quyết định của Tổng thống Mỹ Donald Trump về Jerusalem, Thủ tướng Palestine Rami al-Hamdallah cũng tuyên bố, người Palestine sẽ không còn chấp nhận Mỹ là nhà tài trợ cho tiến trình hòa bình Trung Đông nữa. Các phe phái tại Palestine cũng thúc đẩy nỗ lực hoàn tất công tác chuyển giao quyền quản lý khu vực Gaza từ phong trào Hamas cho Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas.

Liên quan tới quyết định trên, tại Beirut, hàng trăm người tị nạn Palestine đã tổ chức một cuộc biểu tình ở Bourj al-Barajneh. Còn ở Thổ Nhĩ Kỳ, rất đông người xuống đường biểu tình gần các cơ quan ngoại giao của Mỹ ở Ankara và Istanbul. Đại sứ quán Mỹ và Lãnh sự quán trên khắp thế giới đã được đặt mức cảnh báo cao. Trên khắp Trung Đông và châu Âu, các công dân Mỹ được yêu cầu theo dõi tình hình, tránh xa các cuộc biểu tình quá khích. Tại Jordan, nơi có một lượng lớn người Palestine, Mỹ tuyên bố sẽ tạm đóng cửa Đại sứ quán Mỹ từ ngày 7-12 để bảo đảm an toàn cho các nhân viên. Trên mạng xã hội, người Hồi giáo trên khắp Trung Đông đã cảnh báo về những hậu quả thảm khốc sau khi Tổng thống Donald Trump công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel.

Nhiều nước trên thế giới tiếp tục lên tiếng phản đối quyết định của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Quốc hội Ai Cập đã chỉ trích quyết định của Tổng thống Mỹ Donald Trump, đồng thời kêu gọi cộng đồng quốc tế chống lại quyết định này. Tại Jordan, Quốc vương Abdullah II trong cuộc gặp với Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas vừa diễn ra ở thủ đô Amman cho rằng, việc Mỹ công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel là hành động vi phạm luật pháp quốc tế và các nghị quyết quốc tế hợp pháp, đồng thời nhấn mạnh sự cần thiết phải tăng cường các nỗ lực của thế giới Arab, Hồi giáo và quốc tế để bảo vệ quyền của người Palestine, người Arab và Hồi giáo ở Jerusalem, coi đây là chìa khóa để đạt được hòa bình và ổn định trong khu vực. Cùng ngày, Hội đồng Nhà nước Libya đã kêu gọi người dân Libya và người Hồi giáo trên thế giới phản đối quyết định của Mỹ chuyển đại sứ quán từ Tel Aviv tới Jerusalem.

Tại châu Á, Bộ Ngoại giao Malaysia đã bày tỏ thất vọng trước quyết định trên của Mỹ, đồng thời thúc giục Washington xem xét lại quyết định. Ngày 7-12, Tổng thống Nga Vladimir Putin và người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan đã có cuộc điện đàm thảo luận về quyết định của Tổng thống Mỹ. Hai nhà lãnh đạo nhất trí rằng, quyết định này của Tổng thống Mỹ sẽ ảnh hưởng tiêu cực tới sự ổn định và hòa bình của khu vực.

NGUYỄN HÒA