Giá cả chịu nhiều sức ép
Trong nửa cuối năm 2018, áp lực lạm phát rất lớn. Theo bà Đỗ Thị Ngọc, Vụ trưởng Vụ Thống kê giá (Tổng cục Thống kê, Bộ Kế hoạch và Đầu tư): Từ nay tới cuối năm có nhiều yếu tố tiềm ẩn làm gia tăng lạm phát. Cụ thể, từ ngày 1-7, mức lương cơ sở là 1.390.000 đồng/tháng, thay cho mức cũ là 1.300.000 đồng/tháng; giá dịch vụ giáo dục dự kiến tăng theo lộ trình; thuế bảo vệ môi trường đối với mặt hàng xăng dầu dự kiến tăng kịch khung trong thời gian tới, thêm 1.000 đồng/ lít xăng, 500 đồng/lít dầu sẽ tác động tăng CPI thêm 0,27-0,29%. Đáng chú ý, thị trường xăng dầu thế giới đang diễn biến phức tạp khi vừa qua Mỹ kêu gọi đồng minh không mua dầu của Iran, dự báo nguồn cung dầu của Iran sẽ giảm. Nguồn cung giảm mạnh sẽ khiến giá dầu thế giới tăng, tác động không nhỏ đến CPI cuối năm. Cùng với đó, giá thực phẩm (chủ yếu là thịt lợn) tiềm ẩn nguy cơ tăng cao. Dịp cuối năm, nhu cầu tiêu dùng tăng cao và ảnh hưởng của thiên tai sẽ tạo thêm áp lực tăng giá.
    |
 |
|
Mặt hàng xăng dầu có nhiều tác động tới việc kiểm soát lạm phát năm 2018. |
Chủ động kiểm soát lạm phát
Hiện nay, đang có một số ý kiến lo ngại về khả năng kiểm soát lạm phát dưới 4% của năm 2018, tuy nhiên ông Nguyễn Bích Lâm, Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê khẳng định: CPI vẫn trong tầm kiểm soát. Chính phủ luôn luôn quan tâm tới các giải pháp để kiểm soát lạm phát. Ngay từ đầu năm, Chính phủ đã yêu cầu Ban chỉ đạo điều hành giá xây dựng kịch bản điều hành giá chung năm 2018. Sau mỗi tháng, Ban chỉ đạo điều hành giá đều rà soát, đánh giá lại các yếu tố mới phát sinh tác động lên CPI, cập nhật tình hình thị trường trong và ngoài nước, nhận định các yếu tố phát sinh tác động lên lạm phát để tham mưu cho Chính phủ chủ động kiểm soát lạm phát. Trên cơ sở đó, việc điều hành giá sẽ được Chính phủ xem xét, điều chỉnh linh hoạt không để các yếu tố tăng giá cùng lúc.
Ông Nguyễn Bích Lâm cũng cho biết, Tổng cục Thống kê đã tham mưu xây dựng 3 kịch bản lạm phát, trong đó 2 kịch bản CPI bình quân dưới mục tiêu Quốc hội đặt ra, còn kịch bản thứ ba đặt trong trong bối cảnh giá xăng dầu, lương thực, thực phẩm tăng mạnh nên CPI bình quân vượt 4%. Tuy nhiên, Chính phủ kiên quyết không để kịch bản thứ ba xảy ra nên động thái đầu tiên là không tăng giá điện từ nay đến cuối năm; tiếp tục rà soát để đẩy nhanh thực hiện giảm giá các mặt hàng có khả năng giảm giá (như: dịch vụ y tế, thuốc chữa bệnh cho người, vật tư y tế, dịch vụ sử dụng đường bộ BOT...). Đối với các mặt hàng giá thị trường có xu hướng tăng cao trong thời gian gần đây như xăng dầu, lương thực, thịt lợn, cần chủ động rà soát, cân đối cung-cầu, sử dụng hợp lý quỹ bình ổn giá xăng dầu để bình ổn thị trường; chú trọng công tác tuyên truyền, công khai minh bạch thông tin về giá để kiểm soát lạm phát kỳ vọng. “Với quyết tâm của Chính phủ, sự chỉ đạo điều hành quyết liệt của Ban chỉ đạo điều hành giá cùng với sự phối hợp hiệu quả của các bộ, ngành, địa phương trong từng tháng từ nay đến cuối năm 2018, mục tiêu CPI bình quân năm 2018 ở mức tăng dưới 4% trong năm nay vẫn có thể đạt được”, ông Nguyễn Bích Lâm khẳng định.
Cho rằng yếu tố kiểm soát lạm phát khó lường nhất hiện nay chính là giá xăng dầu, theo bà Đỗ Thị Ngọc, để ứng phó với giá xăng dầu có khả năng tăng cao, Chính phủ đã yêu cầu Bộ Công Thương chủ trì phối hợp với Bộ Tài chính điều hành giá xăng dầu trong nước theo quy định, sử dụng hợp lý quỹ bình ổn giá xăng dầu với liều lượng thích hợp để tạo dư địa thuận lợi cho việc kiểm soát mặt bằng giá cả năm. Cụ thể, trường hợp giá xăng dầu thế giới giảm thì tăng mức trích vào quỹ bình ổn giá xăng dầu và giảm giá bán lẻ xăng dầu thấp hơn mức giảm bình quân trên thị trường thế giới. Khi giá xăng dầu trên thị trường thế giới tăng thì giảm mức trích vào quỹ bình ổn giá xăng dầu, tăng mức xả quỹ bình ổn giá xăng dầu bảo đảm giá xăng dầu bán lẻ không biến động quá mạnh và bảo đảm số dư của quỹ bình ổn giá xăng dầu đủ để can thiệp vào thị trường. “Áp lực lạm phát 6 tháng cuối năm rất lớn, nhưng với sự quyết tâm chỉ đạo sát sao của Chính phủ, mức tăng CPI dưới 4% của năm 2018 chắc sẽ đạt được. Đồng thời, chu kỳ lạm phát tăng cao như 10 năm trước sẽ không lặp lại vì Chính phủ có rất nhiều kinh nghiệm trong việc chủ động điều hành, kiềm chế lạm phát "-bà Đỗ Thị Ngọc khẳng định.
Bài và ảnh: MINH ĐỨC