Ngày hôm sau, Bác còn căn dặn Đồng chí Võ Nguyên Giáp nhiều điều nữa về công tác chuẩn bị thành lập Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân; yêu cầu phải thành lập nhanh và khi thành lập phải có “những lời thề danh dự”.

Theo tinh thần đó, đồng chí Võ Nguyên Giáp trực tiếp soạn thảo “Mười lời thề danh dự”. Khoảng 17 giờ ngày 22-12-1944, đồng chí chủ trì Lễ thành lập Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân và trân trọng đọc “Mười lời thề danh dự” trong lễ thành lập. Về thời khắc lịch sử này, Đại tướng Võ Nguyên Giáp từng kể lại: “Giữa mùa đông, tiết trời non cao lạnh buốt, nhưng mọi người đều rất phấn khởi. Trên một khoảng đất rộng giữa khu rừng đại ngàn với những hàng cây thẳng tắp, Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân lần đầu tập hợp đội ngũ chỉnh tề dưới lá cờ đỏ thắm. Tôi được ủy nhiệm thay mặt đoàn thể tuyên bố thành lập đội và vạch rõ nhiệm vụ của đội với Tổ quốc”. Sau lời tuyên bố của đồng chí Võ Nguyên Giáp, đại diện Liên Tỉnh ủy Cao-Bắc-Lạng đọc thư chúc mừng, đại diện các tổ chức nông dân, thanh niên, phụ nữ, các đội vũ trang địa phương cũng lên chúc mừng đội bằng những lời cảm động, đầy tin tưởng và thương yêu; tiếp đó, lễ tuyên thệ của đội diễn ra.

Mười lời thề bao hàm nhiều mặt trong phẩm chất của người chiến sĩ, nhưng tựu trung nhất là lòng trung thành tuyệt đối với Tổ quốc, với Đảng, với nhân dân; là vấn đề có tính nguyên tắc của một đội quân cách mạng mới do Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng Cộng sản Việt Nam giáo dục, rèn luyện. Lòng trung thành của đội viên Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân, của Quân đội nhân dân Việt Nam được xác định, xây đắp trong mỗi quân nhân. Khi vào quân ngũ, người chiến sĩ tự hào đọc “Mười lời thề danh dự của quân nhân” mà thế hệ cha anh trao lại. Và mười lời tuyên thệ được đọc thường xuyên trong lễ chào cờ của đơn vị, nhắc nhở mọi quân nhân phấn đấu làm tròn bổn phận của mình, xứng đáng là người chiến sĩ Quân đội nhân dân Việt Nam. Nghi thức này và mười lời thề trong hơn 73 năm qua đã trở thành truyền thống lịch sử của Quân đội ta.

Hơn 73 năm qua, tuy có thay đổi một số điểm về ngôn từ cho phù hợp, nhưng cốt lõi của mười lời thề danh dự hầu như không thay đổi, cho thấy tầm nhìn bao quát từ quá khứ đến tương lai của Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Trải qua hơn 73 năm, mười lời thề vẫn còn nguyên giá trị, vẫn ngày đêm nhắc nhở các quân nhân trong mỗi hành động đời thường cũng như khi đối mặt với quân thù, luôn nêu cao quyết tâm, hoàn thành nhiệm vụ mà Đảng và nhân dân giao phó.

NGUYỄN THÀNH HỮU (tổng hợp)