Tại hội nghị, các Thành viên BCĐ và các đại biểu tiến hành kiểm điểm, đánh giá kết quả hoạt động năm 2018; đề ra nhiệm vụ trọng tâm công tác năm 2019. Các đại biểu cũng tham gia đóng góp ý kiến đối với Báo cáo kết quả chỉ đạo, xử lý các vụ việc, vụ án thuộc diện BCĐ theo dõi, chỉ đạo trong năm 2018; Báo cáo kết quả sơ kết 5 năm thực hiện nhiệm vụ KT,GS về thanh tra vụ việc, khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử các vụ án tham nhũng, kinh tế nghiêm trọng, phức tạp, dư luận xã hội quan tâm theo Kế hoạch số 08-KH/TW của Bộ Chính trị; Báo cáo kết quả bước đầu việc thực hiện Kế hoạch kiểm tra công tác thu hồi tài sản bị chiếm đoạt, thất thoát trong các vụ án hình sự về tham nhũng, kinh tế; việc điều chỉnh phân công nhiệm vụ các thành viên BCĐ; quyết định bổ sung 2 vụ án vào diện BCĐ theo dõi, chỉ đạo và kết thúc chỉ đạo xử lý đối với 8 vụ án, 6 vụ việc thuộc diện BCĐ theo dõi, chỉ đạo đã kết thúc việc giải quyết theo quy định của pháp luật.
    |
 |
|
Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng phát biểu tại phiên họp. Ảnh: TTXVN |
Hoàn thiện thể chế, pháp luật phòng chống tham nhũng
Sau khi nghe Báo cáo của Ban Nội chính Trung ương - Cơ quan thường trực BCĐ về kết quả hoạt động năm 2018 và nhiệm vụ trọng tâm năm 2019 cùng ý kiến phát biểu của các thành viên BCĐ, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng vui mừng nhận thấy, từ đầu nhiệm kỳ đến nay, nhất là năm 2018, cùng với những thành tựu chung đạt được của đất nước trên tất cả các lĩnh vực, công tác PCTN tiếp tục được triển khai mạnh mẽ, đạt được nhiều kết quả tương đối toàn diện và có bước tiến mới rất đáng mừng.
Công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế, pháp luật về PCTN có bước tiến mới quan trọng; từng bước hoàn thiện cơ chế phòng ngừa chặt chẽ để “không thể tham nhũng”. Trong nửa nhiệm kỳ qua và trong năm 2018, Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã ban hành nhiều nghị quyết, chỉ thị, quy định để tăng cường công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và PCTN, nhất là các quy định về chống suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”; xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt các cấp; về sắp xếp tổ chức bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, trước hết là Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương; về KT,GS việc kê khai tài sản của cán bộ thuộc diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý; về phân cấp quản lý cán bộ, giới thiệu, bổ nhiệm, luân chuyển cán bộ; về giám sát trong đảng, xử lý, kỷ luật đảng viên vi phạm; về trách nhiệm và thẩm quyền của Ủy ban Kiểm tra Đảng trong công tác PCTN; về bảo vệ người phát hiện tố giác, người đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực...
|
|
 |
|
Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng phát biểu tại phiên họp. Ảnh: TTXVN |
Cùng với đó, Quốc hội, Chính phủ đã xây dựng, ban hành nhiều văn bản pháp luật để hoàn thiện chế về kinh tế - xã hội (KT-XH) và PCTN, từng bước khắc phục những sơ hở, bất cập trong các quy định của pháp luật là nguyên nhân phát sinh tiêu cực, tham nhũng, “lợi ích nhóm”. Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, Quốc hội đã thông qua 45 luật, pháp lệnh, 46 nghị quyết; Chính phủ đã ban hành 511 nghị định, 413 nghị quyết, 160 quyết định, giúp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước trên các lĩnh vực của đời sống xã hội, góp phần phòng ngừa tiêu cực, tham nhũng; nhất là Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ Luật hình sự năm 2015; Luật PCTN (sửa đổi); Luật Tố cáo (sửa đổi); Luật Báo chí (sửa đổi); Luật Tiếp cận thông tin; Luật Quản lý, sử dụng tài sản công; Luật Đấu giá tài sản; Luật Đấu thầu; Luật Quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp; Luật Quản lý nợ công; Luật Bảo vệ bí mật nhà nước... Các cơ quan, bộ, ban, ngành, địa phương cũng đã ban hành nhiều văn bản cụ thể hóa hướng dẫn, chỉ đạo thực hiện... “Đây là hướng đi rất đúng, ở tầm chiến lược để tiếp tục bổ sung, hoàn thiện thể chế về PCTN” - Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh.
Tạo bước đột phá trong phát hiện, xử lý nghiêm sai phạm
Cùng với những kết quả nêu trên, công công tác kiểm tra, thanh tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử các vụ án, xử lý các vụ việc về tham nhũng, kinh tế đồng bộ, hiệu quả, tạo bước đột phá trong phát hiện, xử lý nghiêm sai phạm theo quy định của Đảng, Nhà nước; có sức cảnh báo, răn đe mạnh mẽ, siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong Đảng và bộ máy Nhà nước, khẳng định quyết tâm chống tham nhũng của Đảng, Nhà nước “không có vùng cấm, không có ngoại lệ, bất kể người đó là ai”.
Ủy ban Kiểm tra (UBKT) Trung ương đã mở rộng phạm vi, đối tượng kiểm tra xuống đến cả cấp ủy cấp huyện và cơ sở; các cấp ủy, UBKT các cấp đã tập trung kiểm tra, xử lý nghiêm các tổ chức đảng, đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm; xử lý nghiêm cả cán bộ đương chức và nghỉ hưu, cả cán bộ cấp cao, kỷ luật từ trên xuống dưới, kỷ luật đảng đi trước, tạo tiền đề, mở đường cho thanh tra, điều tra, xử lý nghiêm sai phạm. Trong năm 2018 cấp ủy, UBKT các cấp đã thi hành kỷ luật hơn 650 đảng viên bị kỷ luật do tham nhũng, cố ý làm trái; Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, UBKT Trung ương thi hành kỷ luật 38 cán bộ, đảng viên diện Trung ương quản lý. Tính từ đầu nhiệm kỳ Đại hội XII đến nay đã thi hành kỷ luật hơn 60 cán bộ thuộc diện Trung ương quản lý.
Ngành Thanh tra, Kiểm toán có nhiều cố gắng, quyết liệt, làm rõ nhiều sai phạm, kiến nghị, xử lý nghiêm tổ chức, cá nhân có liên quan, thu hồi nhiều tài sản cho nhà nước, nhất là tập trung vào các lĩnh vực có nhiều dư luận tiêu cực, tham nhũng, lãng phí. Trong năm 2018, qua thanh tra, kiểm toán đã kiến nghị thu hồi, xử lý tài chính gần 108 ngàn tỷ đồng, hơn 1.000 ha đất; kiến nghị xử lý trách nhiệm đối với 2080 tập thể và nhiều cá nhân; chuyển cơ quan điều tra xử lý 101 vụ, 151 đối tượng. Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, đã kiến nghị thu hồi, xử lý tài chính gần 319 ngàn tỷ đồng, hơn 7.200 ha đất; kiến nghị xử lý trách nhiệm đối với 5.932 tập thể và nhiều cá nhân; chuyển cơ quan điều tra xử lý 311 vụ, 481 đối tượng. Nhất là, đã tập trung thanh tra, công khai kết luận thanh tra, xử lý nghiêm sai phạm tại nhiều dự án gây thất thoát, thua lỗ lớn, dư luận xã hội quan tâm (vụ việc Mobifone mua 95% cổ phần của AVG; việc cổ phần hóa Cảng Quy Nhơn; các dự án, gói thầu liên quan đến Đinh Ngọc Hệ; các dự án đầu tư lớn thua lỗ, kéo dài...).
Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, các vụ án thuộc diện BCĐ theo dõi, chỉ đạo đã đưa ra xét xử sơ thẩm 36 vụ/498 bị cáo. Riêng năm 2018, đã kết thúc điều tra 23 vụ/222 bị can (tăng 43,75% số vụ so với năm 2017); đã truy tố 20 vụ/ 251 bị can (tăng 66,7% số vụ so với năm 2017); đã xét xử sơ thẩm 23 vụ/304 bị cáo (gấp gần 5 lần số vụ so với năm 2017), với các mức án nghiêm khắc, nhưng cũng rất nhân văn, có lý, có tình (có 5 bị cáo (4 người) bị phạt tù chung thân; 9 bị cáo phạt tù trên 20 năm đến 30 năm tù...)
Đặc biệt, các cơ quan tố tụng khẩn trương điều tra, truy tố, đưa ra xét xử 10 đại án lớn được dư luận xã hội đặc biệt quan tâm: (1) Vụ án “Tham ô tài sản, cố ý làm trái quy định của nhà nước…” xảy ra tại Tổng công ty xây lắp dầu khí Việt Nam; (2) Vụ án “Tham ô tài sản” xảy ra tại Công ty cổ phần Bất động sản điện lực dầu khí Việt Nam (PVP Land); (3) Vụ án xảy ra tại Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam (PVN) liên quan việc góp vốn 800 tỷ đồng của PVN vào Ngân hàng Thương mại cổ phần Đại Dương (Oceanbank); (4) Vụ án “Cố ý làm lộ bí mật Nhà nước” xảy ra tại thành phố Đà Nẵng và một số địa phương; (5) Vụ án “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ; Lạm quyền trong khi thi hành công vụ; Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng; Sử dụng con dấu hoặc tài liệu giả của cơ quan, tổ chức” xảy ra tại Công ty cổ phần phát triển, đầu tư Thái Sơn, Bộ Q.P; (6) Vụ án “Tổ chức đánh bạc; Đánh bạc...” xảy ra ở Phú Thọ và một số địa phương; (7) Vụ án “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” xảy ra tại Ngân hàng xây dựng (giai đoạn II vụ án Phạm Công Danh và đồng phạm); (8) Vụ án “Cố ý làm trái gây hậu quả nghiêm trọng, Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” liên quan đến hành vi của Hứa Thị Phấn; (9) Vụ Huỳnh Thị Huyền Như và đồng phạm (phần bản án phúc thẩm hủy để điều tra, xét xử lại)”; (10) Vụ án “Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản, Cố ý làm trái…” xảy ra tại Ngân hàng TMCP Đông Á (DAB). Đồng thời, mở rộng điều tra, khởi tố mới 28 vụ án.
Theo Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng, những kết quả cụ thể này đã góp phần tạo niềm tin rất lớn trong nhân dân với Đảng, Nhà nước. Cùng với đó, những kết quả nổi bật nêu trên đã làm cho công tác PCTN “trở thành xu thế, phong trào; tham nhũng, suy thoái được ngăn chặn, từng bước được đẩy lùi, để lại dấu ấn tốt đẹp, củng cố thêm niềm tin, góp phần quan trọng xây dựng, chỉnh đốn Đảng; tạo khí thế mới, niềm tin mới và cho chúng ta thêm nhiều bài học kinh nghiệm quý”.
Khắc phục những yếu kém, vướng mắc
Một trong những kết quả nổi bật nữa theo Tổng Bí thư, Chủ tịch nước đó là trong thời gian qua, công tác PCTN đã bước đầu quan tâm khắc phục những khâu yếu, khó khăn, vướng mắc, nhất là công tác thanh tra có bước tiến mạnh; việc cho hưởng án treo, khâu giám định, định giá tài sản được đẩy mạnh, tăng cường; tỷ lệ thu hồi tài sản tham nhũng được nâng lên. Năm 2018 đã tạm giữ, kê biên tài sản, phong tỏa tài khoản, thu hồi trên 33 nghìn tỷ đồng; tỷ lệ thu hồi tài sản tham nhũng đạt trên 30%. Tình trạng “trên nóng, dưới lạnh” bước đầu được khắc phục. Nhiều địa phương, bộ, ngành đã tích cực phát hiện, xử lý tệ “tham nhũng vặt”. Tổng Bí thư, Chủ tịch nước cho rằng, đây là việc sắp tới phải tập trung làm, chọn vài vụ điển hình để đưa ra xử lý, chứ không chỉ tập trung vào nhũng vụ án, vụ việc tiêu cực, tham nhũng lớn, vì rằng, tham nhũng vặt như “ghẻ ruồi”, rất khó chịu, “vào cửa nào cũng phải tiền”, gây bức xúc cho nhân dân và dư luận xã hội.
Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng cũng chỉ rõ, mặt hạn chế, khuyết điểm tồn tại; nhất là việc xây dựng, hoàn thiện thể chế trong một số trường hợp còn chậm, chưa đáp ứng yêu cầu. Việc kết luận thanh tra một số dự án trọng điểm; tiến độ điều tra, truy tố, xét xử một số vụ án, xác minh một số vụ việc còn chậm so với yêu cầu của BCĐ. Công tác phát hiện, xử lý tham nhũng ở địa phương, cơ sở còn hạn chế; tình trạng nhũng nhiễu, tiêu cực (“tham nhũng vặt”) vẫn xảy ra ở nhiều nơi gây bức xúc cho người dân, doanh nghiệp. Công tác giám định, định giá tài sản vẫn còn chậm, chất lượng còn hạn chế; kết quả thu hồi tài sản tham nhũng qua công tác thi hành án còn thấp...
Kiên trì PCTN với quyết tâm cao hơn, mạnh mẽ hơn
Phân tích sâu đặc điểm, tình hình của năm 2019, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng cho rằng, đây là năm có ý nghĩa hết sức quan trọng đối với sự phát triển của đất nước. Sự nghiệp đổi mới, phát triển đất nước đang chuyển sang giai đoạn mới, cao hơn, ngày càng đi vào chiều sâu. Cuộc đấu tranh PCTN còn nhiều khó khăn, phức tạp. Trong dư luận nhân dân cũng có tâm trạng lo lắng về việc chúng ta có làm tiếp hay không, và làm thế nào để duy trì được và phát triển, đẩy mạnh lên? Nói cách khác, nhân dân đòi hỏi công tác PCTN phải tiếp tục quyết liệt, duy trì được phong trào, xu thế như hiện nay. Trước yêu cầu, đòi hỏi đó, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước nêu rõ: Chúng ta tuyệt đối không được chủ quan, thỏa mãn, không được bằng lòng với những kết quả đạt được, mà phải kiên trì tiếp tục làm với một quyết tâm cao hơn, mạnh mẽ hơn, đạt nhiều kết quả cao hơn nữa trong thời gian tới.
Với tinh thần đó, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước đề nghị, cần tiếp tục chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ xây dựng, hoàn thiện thể chế về quản lý KT-XH và PCTN, phấn đấu đến hết nhiệm kỳ cơ bản hoàn thành một bước về xây dựng cơ chế phòng ngừa chặt chẽ để “không thể tham nhũng”. Chỉ đạo tổ chức triển khai thực hiện có hiệu quả các quy định của Đảng và Nhà nước về PCTN; nhất là Quy định của Trung ương về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, trước hết là Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương…
Cùng với đó, cơ quan chức năng cần tiếp tục chỉ đạo tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra, kiểm toán, tập trung vào các lĩnh vực có nhiều dư luận tiêu cực, tham nhũng, lãng phí, những lĩnh vực còn chậm, còn khó khăn, vướng mắc. Tập trung chỉ đạo khắc phục các khâu, lĩnh vực còn yếu, nhất là chỉ đạo khắc phục các khó khăn, vướng mắc trong cồng tác giám định, định giá tài sản; thu hồi tài sản, khắc phục thiệt hại trong các vụ án, vụ việc tham nhũng, kinh tế; đẩy mạnh hơn nữa PCTN ở địa phương, cơ sở; ngăn chặn có hiệu quả tình trạng “tham nhũng vặt”. Tiếp tục phát huy vai trò của cơ quan dân cử, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị xã hội, nhân dân, báo chí mạnh hơn nữa trong PCTN.
NGUYỄN TẤN TUÂN