Ở tuần thai 18, chị N.T.M được bác sĩ thông báo thai nhi bị chuyển vị đại động mạch thể đơn thuần. Sản phụ được theo dõi chặt chẽ tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP Hồ Chí Minh, lên phương án sẵn sàng can thiệp cứu trái tim cho em bé ngay khi chào đời.

Tối 20-4, chị M. (TP Hồ Chí Minh) chuyển dạ sinh thường khi thai nhi 38 tuần, bé gái chào đời nhẹ cân 2,5kg, da tím tái nặng. Chỉ số SpO2 (oxy trong máu) tụt thấp 35%, phải tiến hành hồi sức ngay tại phòng sinh.

leftcenterrightdel
Các bác sĩ phẫu thuật cho bệnh nhi.  

Sau khi được hỗ trợ hô hấp, bé ổn định, chỉ số SpO2 có sự chênh lệch rõ rệt giữa tay (45%) và chân (70-75%), chứng tỏ máu trộn tầng nhĩ không tốt dẫn tới thiếu oxy tim (luồng lưu thông máu trái - phải rất kém), não nhận được rất ít oxy. Đây là biểu hiện điển hình của dị tật chuyển vị đại động mạch.

Bác sĩ chuyên khoa I Vũ Năng Phúc, Trưởng khoa Tim bẩm sinh, Trung tâm Tim mạch cho biết, chuyển vị đại động mạch là bệnh lý tim bẩm sinh hình thành từ trong thai kỳ.

Ở trẻ bị chuyển vị đại động mạch, hai động mạch xuất phát từ tim đổi vị trí cho nhau: Động mạch phổi nối với tâm thất trái, động mạch chủ nối với tâm thất phải. Kết quả là máu nghèo oxy lại đi qua động mạch chủ nuôi cơ thể và quay lại chính tim phải mà không đi qua phổi để được lấy oxy. Trong khi đó, máu giàu oxy chảy qua bên trái của tim lại đi thẳng trở lên phổi qua động mạch phổi mà không được bơm đến phần còn lại của cơ thể.

Hai đại tuần hoàn của bé song song, không có sự kết nối, thông thương với nhau qua hệ thống mao mạch. Trẻ thường tím rất nặng, đe dọa tính mạng nếu không được điều trị kịp thời.

Để tránh nguy cơ tử vong, bệnh nhi cần được can thiệp phá vách liên nhĩ bằng bóng (thủ thuật Rashkind) nhằm mở rộng tạo lỗ thông liên nhĩ kích thước vừa đủ, giúp hai luồng máu “xanh-đỏ” pha trộn dễ dàng, cải thiện độ bão hòa oxy động mạch toàn thân. Đây là ca can thiệp tim nhỏ tuổi nhất tại hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh.

Bác sĩ Vũ Năng Phúc khuyến cáo, để giảm nguy cơ thai nhi bị chuyển vị đại động mạch nói riêng và dị tật tim bẩm sinh nói chung, phụ nữ nếu có tiền sử gia đình bị dị tật tim hoặc đã sinh em bé có khiếm khuyết tim bẩm sinh cần gặp bác sĩ chuyên về di truyền và tim mạch để được tư vấn trước khi mang thai.

Bên cạnh đó, khi có kế hoạch mang thai, nên tiêm vaccine trước ít nhất 6 tháng, bổ sung vitamin và axit folic, không hút thuốc lá, hạn chế rượu bia, kiểm soát chặt chẽ nếu phát hiện đái tháo đường thai kỳ.

NGỌC ANH

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Y tế xem các tin, bài liên quan.