Khi nhìn lại lịch sử 70 năm của ngành y tế Việt Nam, chúng tôi hết sức tự hào về những giá trị văn hóa mà các tiền bối và thế hệ trước đã tạo dựng. Tôi thấy rằng, các thế hệ ngành y luôn khắc ghi lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu: “Lương y phải như từ mẫu” để hành nghề.

Ngay từ khi bước chân vào học trường y, bản thân tôi và nhiều học viên đã nhận thức rằng, lời căn dặn của Bác không chỉ thể hiện sự quan tâm lãnh đạo của người đứng đầu Đảng, Nhà nước đối với ngành y tế mà còn là tình cảm, sự gửi gắm tin yêu đối với các y, bác sĩ, nhân viên ngành y tế trong sự nghiệp chăm sóc, bảo vệ sức khỏe nhân dân. 

Nhiều người hành nghề y chúng tôi thường đọc và nhớ rất kỹ nội dung bức thư của Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi cán bộ ngành y tế được đăng trên Báo Nhân Dân vào ngày 27-2-1955. Trong thư, chúng tôi khắc ghi câu: “… thương yêu săn sóc người bệnh như anh em ruột thịt của mình, cái họ đau đớn cũng như mình đau đớn”. Với chúng tôi, lời răn dạy của Người giống như là “mệnh lệnh”, “kim chỉ nam” để khắc ghi thực hiện.

Các thầy thuốc Học viện Quân y làm việc tại Bệnh viện dã chiến phòng, chống dịch Covid-19 tại tỉnh Bắc Giang. Ảnh: HÙNG QUÂN 

Thực tế, trong 70 năm qua, dù hoàn cảnh, điều kiện khó khăn khác nhau, nhưng Đảng, Nhà nước đều hết sức quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, tạo điều kiện để ngành y tế nước nhà phát triển; để đội ngũ thầy thuốc cống hiến tinh thần, nghị lực, trí tuệ và tài đức cho sự nghiệp chăm sóc, bảo vệ sức khỏe nhân dân. Hằng năm, vào dịp kỷ niệm Ngày Thầy thuốc Việt Nam 27-2, lãnh đạo Đảng, Nhà nước đều tới thăm hỏi, động viên, căn dặn cán bộ, nhân viên ngành y.

Gần đây nhất là vào ngày 24-2, khi tới thăm, chúc mừng, động viên đội ngũ y, bác sĩ, thầy thuốc tại Bệnh viện Quân y 103, Học viện Quân y, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã phát biểu: “Hành trình chữa bệnh cứu người, chăm sóc sức khỏe cho bộ đội và nhân dân là một hành trình không có điểm dừng, nghiên cứu khoa học thì không có hồi kết, sự nghiệp của chúng ta lâu dài”. Vì vậy, “thầy thuốc phải có kiến thức đầy đủ, đức hạnh vẹn tròn, hành vi mẫu mức”.

Nhìn lại quá trình 70 năm hình thành và phát triển, cả trong thời chiến cũng như thời bình, cán bộ, nhân viên ngành y tế Việt Nam đã luôn nỗ lực phấn đấu, không quản gian khổ, hy sinh, thực hiện tốt sứ mệnh cao cả của người thầy thuốc. Cho tới nay, chúng tôi thấy rằng, trình độ ở nhiều lĩnh vực chuyên môn của các thầy thuốc Việt Nam ngày càng tiếp cận hoặc ngang tầm với trình độ y học thế giới.

Chẳng hạn như ở lĩnh vực ghép tạng, các cơ sở y tế trong nước đã làm chủ kỹ thuật ghép gan, ghép phổi, ghép đa tạng. Ở lĩnh vực phẫu thuật nội soi cũng có sự phát triển nhanh, vượt bậc, đạt trình độ tiến bộ ngang tầm thế giới. Các phẫu thuật viên Việt Nam đã làm chủ nhiều kỹ thuật mới như phẫu thuật nội soi một lỗ, phẫu thuật nội soi qua lỗ tự nhiên, phẫu thuật nội soi 3D, phẫu thuật nội soi robot. Hay ở lĩnh vực hỗ trợ sinh sản, các cơ sở y tế Việt Nam đã ứng dụng và phát triển thành công nhiều kỹ thuật hiện đại trong điều trị vô sinh, hiếm muộn, như: Kỹ thuật thụ tinh trong ống nghiệm, nuôi cấy tinh tử thành tinh trùng, sàng lọc phôi tiền làm tổ…

Có thể nói, với tinh thần trách nhiệm và y đức cao cả, đội ngũ cán bộ y, bác sĩ vẫn kiên trì với sứ mệnh chữa bệnh cứu người, bất chấp những khó khăn, vất vả. Điều này thể hiện rõ nét nhất trong giai đoạn dịch bệnh Covid-19 bùng phát. Hàng vạn cán bộ, y, bác sĩ đã không quản nguy hiểm tính mạng, trực tiếp có mặt tại các điểm nóng để chăm sóc, cứu chữa và phòng chống dịch bệnh. Chính sự hy sinh ấy đã củng cố vững chắc niềm tin của nhân dân đối với ngành y tế.

Bác sĩ Học viện Quân y luôn mang trong mình phẩm chất hai người thầy - thầy giáo và thầy thuốc. Ảnh: HÙNG QUÂN

Nhưng bên cạnh những thành tựu ấy, ngành y tế còn tồn tại không ít hạn chế, tiêu cực, ảnh hưởng đến chất lượng khám, chữa bệnh cũng như niềm tin của người bệnh và nhân dân. Một trong những vấn đề đáng lo ngại nhất là tình trạng quá tải tại các bệnh viện công tuyến Trung ương.

Chẳng hạn, Bệnh viện Chợ Rẫy mỗi ngày tiếp nhận trung bình hơn 6.000 lượt khám ngoại trú, khoảng 300 lượt cấp cứu và hơn 2.500 bệnh nhân nhập viện điều trị nội trú. Còn tại Bệnh viện Bạch Mai, mỗi ngày tiếp nhận trung bình khoảng 7.000 lượt khám chữa bệnh và hơn 4.000 bệnh nhân điều trị nội trú. Tình trạng này dễ dẫn đến nguy cơ sai sót y khoa gia tăng. Bên cạnh đó, sự chênh lệch trong chất lượng dịch vụ y tế giữa khu vực thành thị và nông thôn cũng là một thách thức lớn. Ngoài ra, áp lực công việc cùng môi trường làm việc căng thẳng cũng ảnh hưởng đáng kể đến tinh thần và chất lượng phục vụ của đội ngũ y, bác sĩ.

Ở một khía cạnh khác, sự phát triển của nền kinh tế thị trường đã mang lại nhiều cơ hội nhưng cũng đặt ra không ít thách thức đối với ngành y tế nước ta. Các cơ sở y tế tư nhân ngày càng được đầu tư hiện đại, triển khai nhiều kỹ thuật tiên tiến và thường xuyên cải thiện, nâng cao chất lượng dịch vụ, tạo ra động lực cạnh tranh không chỉ giữa các cơ sở y tế tư nhân mà còn giữa y tế tư nhân với y tế công. Vấn đề này đã tạo ra sự cạnh tranh cũng như nhiều cơ hội lựa chọn hơn cho người bệnh.

Tôi cho rằng, để xứng với niềm tin của Đảng, Nhà nước và nhân dân thì cán bộ, y, bác sĩ, nhân viên trong ngành cần tích cực rèn y đức; đấu tranh loại bỏ thói hư, tật xấu, nhất là những biểu hiện chạy theo lợi ích để làm giàu từ người bệnh. Cần thấm nhuần lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh, luôn lấy đó là “kim chỉ nam”, xây dựng động lực to lớn để không ngừng thi đua phấn đấu, hoàn thiện bản thân, góp phần xây dựng nền y tế Việt Nam vững mạnh, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu chăm sóc sức khỏe, khám chữa bệnh của nhân dân một cách thiết thực.

Bác sĩ ĐỖ NGỌC ÁNH

*Mời bạn đọc vào chuyên mục Y tế xem các tin, bài liên quan.