Theo thống kê của Tổ chức Y tế thế giới, mỗi năm có hơn 3,6 triệu trẻ nhập viện do RSV và hơn 100.000 trẻ tử vong với gần 50% trẻ dưới 6 tháng tuổi.
Tại Việt Nam bệnh lưu hành quanh năm và thường gia tăng mạnh vào thời điểm giao mùa và mưa, lạnh, ô nhiễm không khí. Hiện bệnh chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, chủ yếu điều trị hỗ trợ, trong khi trẻ nhỏ mắc bệnh thường diễn tiến nhanh và khó lường. Gần đây, các bệnh viện đều ghi nhận bệnh nhi đến khám, nhập viện do nhiễm RSV gia tăng. Trong đó, nhiều trẻ chỉ 1-2 tháng tuổi, phải thở oxy, thở máy, có những trẻ ho, sốt, khò khè chuyển biến suy hô hấp nhanh.
 |
| Tiêm kháng thể đơn dòng RSV cho trẻ tại VNVC. |
Theo bác sĩ Nguyễn Đức Bá Đạt, Quản lý Y khoa, Hệ thống Tiêm chủng VNVC, virus hợp bào hô hấp RSV là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây viêm tiểu phế quản và viêm phổi ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ; bệnh dễ trở nặng do hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, đường thở hẹp, dễ phù nề và tắc nghẽn. Trẻ nhiễm RSV có thể đối mặt với nhiều biến chứng nguy hiểm như suy hô hấp cấp, xẹp phổi, bội nhiễm vi khuẩn, tràn khí màng phổi, rối loạn nhịp tim, ngừng thở và tử vong; đồng thời có nguy cơ để lại di chứng lâu dài như xơ phổi, suy giảm chức năng hô hấp, tái nhập viện nhiều lần hoặc tiến triển thành hen phế quản mạn tính.
Chị Vạn Chí Linh (40 tuổi, phường Tân Phú, TP Hồ Chí Minh) đưa con trai là Nguyễn Vạn Gia Hưng, hơn 2 tháng tuổi đến VNVC Lê Đại Hành để tiêm RSV ngay trong ngày ra mắt. Bé Hưng sinh non ở tuần 34, nặng 2,3kg, thuộc nhóm nguy cơ cao mắc và biến chứng do RSV. "Đợt này đang cao điểm mùa bệnh hô hấp, viêm phổi. Sợ bé có khả năng lây bệnh từ người thân, anh chị nên chúng tôi cho con đi tiêm phòng sớm để bảo vệ. Trước đó các con lớn cũng đã tiêm phòng đầy đủ tại VNVC nên vợ chồng tôi rất yên tâm", chị Linh chia sẻ.
Tại Hà Nội, chị Hoàng Thị Châm (33 tuổi, xã Sơn Đồng) đưa con trai hơn 7 tháng tuổi đến VNVC ICON4 Cầu Giấy để tiêm kháng thể đơn dòng RSV. Dù bé sinh đủ tháng, thể trạng khỏe mạnh, nhưng thường xuyên mắc các bệnh hô hấp khiến gia đình nhiều lần phải nghỉ làm, phát sinh chi phí điều trị. Chị Châm cho biết, mùa lạnh năm nay đi kèm tình trạng ô nhiễm không khí nghiêm trọng khiến chị càng lo lắng. “Ngay khi VNVC triển khai tiêm kháng thể đơn dòng phòng viêm phổi, viêm tiểu phế quản do virus RSV, tôi quyết định cho con đi tiêm sớm”, chị Châm nói.
Bác sĩ chuyên khoa I Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa, Hệ thống Tiêm chủng VNVC cho biết, kháng thể đơn dòng RSV được sản xuất bằng công nghệ sinh học tái tổ hợp, cung cấp trực tiếp kháng thể đặc hiệu, giúp trẻ được bảo vệ ngay sau tiêm mà không cần thời gian chờ cơ thể tự tạo miễn dịch như vắc xin.
Theo các tài liệu công bố quốc tế, kháng thể đơn dòng này giúp giảm hơn 82% nguy cơ nhập viện và điều trị tích cực do RSV, hiệu quả bảo vệ kéo dài ít nhất 5-6 tháng. Đặc biệt, kháng thể có thể tiêm ngay sau sinh, phù hợp cho mọi trẻ sơ sinh, bao gồm cả trẻ sinh non, nhẹ cân hoặc có bệnh nền, với hồ sơ an toàn thuận lợi và ít ghi nhận phản ứng sau tiêm.
“Kháng thể đơn dòng RSV có thể tiêm đồng thời với một số vắc xin hoặc huyết thanh khác theo chỉ định của bác sĩ. Trẻ từ 12 tháng tuổi trở xuống chỉ cần 1 mũi, trẻ trên 12-24 tháng tuổi nguy cơ cao mắc RSV, cũng có thể sử dụng. Liều dùng được bác sĩ chỉ định dựa trên thời điểm tiêm, cân nặng và đánh giá các yếu tố nguy cơ của trẻ”, bác sĩ Chính thông tin thêm.
Để phòng ngừa bệnh RSV, cha mẹ nên vệ sinh tay cho trẻ hằng ngày bằng xà phòng, vệ sinh bề mặt cứng (đồ chơi, tay nắm cửa, sàn nhà, mặt bàn...), tránh nơi đông người. Cùng với đó tiêm kháng thể đơn dòng RSV để bảo vệ trẻ. Hiện đã có loại tiêm một liều duy nhất với hiệu quả bảo vệ trẻ khỏi RSV trong suốt mùa dịch.