Sáng 30-5, tại Vĩnh Phúc, hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá (31-5) và Tuần lễ Quốc gia không thuốc lá (25 đến 31-5), trong khuôn khổ Dự án “Giảm thiểu ảnh hưởng của thuốc lá tới sức khỏe môi trường và biến đổi khí hậu”, Trung tâm bảo vệ môi trường và ứng phó biến đổi khí hậu (CEPVN) phối hợp với Trung tâm Truyền thông tài nguyên và môi trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) tổ chức tập huấn với chủ đề “Vạch trần sự hấp dẫn giả tạo - Truyền thông trách nhiệm vì môi trường và sức khỏe cộng đồng”.

Quang cảnh tập huấn. 

Tại tập huấn, ông Vũ Mạnh Cường, Giám đốc Trung tâm Truyền thông giáo dục sức khỏe Trung ương (Bộ Y tế) nhấn mạnh, báo chí đóng vai trò then chốt trong việc nâng cao nhận thức cộng đồng và thúc đẩy thực thi các chính sách phòng, chống tác hại thuốc lá tại Việt Nam. Báo chí đã truyền tải thông tin về tác hại nghiêm trọng của thuốc lá đến sức khỏe, kinh tế và xã hội, qua đó nâng cao nhận thức của người dân.

Thuốc lá gây ra hơn 8 triệu ca tử vong toàn cầu mỗi năm, trong đó 1,3 triệu ca do hút thuốc thụ động. Tại Việt Nam, khoảng 103.000 ca tử vong mỗi năm do các bệnh liên quan đến thuốc lá (theo báo cáo của WHO năm 2021). Hơn 90% ca ung thư phổi tại Bệnh viện K liên quan đến hút thuốc lá. Hút thuốc lá thụ động làm tăng nguy cơ ung thư phổi ở người không hút thuốc lên từ 20-30%. Người Việt chi khoảng 49.000 tỷ đồng/năm mua thuốc lá và 108.000 tỷ đồng cho chi phí điều trị, ốm đau, tử vong sớm (tương đương 1,14% GDP năm 2022). Tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử ở thanh thiếu niên (13-15 tuổi) tăng gấp đôi từ 3,5% (2022) lên 8% (2023). Việt Nam hiện nằm trong top 15 quốc gia có tỷ lệ nam giới trưởng thành hút thuốc cao nhất thế giới. 

Ông Phạm Hồng Quân, cố vấn chiến lược của Trung tâm bảo vệ môi trường và ứng phó biến đổi khí hậu chia sẻ, tác hại của thuốc lá không chỉ dừng lại ở đó.

Ngành công nghiệp này sản xuất 6.000 tỷ điếu thuốc mỗi năm và hậu quả là thải ra 840.000 tấn rác từ đầu lọc, loại rác thải nhựa phổ biến nhất trên hành tinh. Những đầu lọc này không chỉ là rác, mà là những “quả bom độc” chứa nicotine, cadmium, arsenic... ngấm vào đất, sông, biển và giết chết hệ sinh thái.

Tại Việt Nam, với khoảng 15 triệu người hút thuốc, lượng rác thải từ thuốc lá lên đến hàng nghìn tấn mỗi năm, làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng rác thải nhựa.

Thảo luận về tác hại của thuốc lá đối với lứa tuổi học sinh-sinh viên. 

Tại tập huấn, các chuyên gia chia sẻ, chưa có đủ bằng chứng khoa học để khẳng định thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng "giúp cai thuốc lá thông thường" như những lời quảng cáo. Nguy hiểm hơn, chúng đang đe dọa cuốn hút giới trẻ vào một cơn nghiện thế hệ mới. Những sản phẩm này vẫn chứa hàng nghìn chất độc.

Trong hơn một thập kỷ qua, với sự phối hợp của Bộ Y tế, các Bộ, ngành, địa phương và các tổ chức xã hội, đặc biệt là sự hỗ trợ từ Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá, công tác tuyên truyền, xây dựng môi trường không khói thuốc, và triển khai chính sách kiểm soát thuốc lá đã đạt được những thành quả đáng ghi nhận. Tuy nhiên, thách thức vẫn còn rất lớn khi Việt Nam hiện vẫn nằm trong top 15 quốc gia có tỷ lệ nam giới trưởng thành hút thuốc cao nhất thế giới.

HÀ VŨ

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Y tế xem các tin, bài liên quan.