Vậy, biến thể này có nguy hiểm và khác gì với Delta và phải ứng phó ra sao với biến thể phụ này?

Thời gian gần đây, biến thể Omicron có xu hướng gia tăng sự lây nhiễm, thay thế dần biến thể Delta, nhất là tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh. Tại cuộc họp Ban chỉ đạo quốc gia phòng, chống dịch Covid-19 mới đây, Bộ Y tế cho hay, số ca mắc Covid-19 liên tục tăng nhanh, biến thể Omicron có xu hướng gia tăng lây nhiễm nhanh và đang dần thay thế chủng Delta.

Theo báo cáo của Sở Y tế TP Hà Nội, kết quả giải trình tự gen ngẫu nhiên 109 mẫu bệnh phẩm của các ca dương tính với SARS-CoV-2 từ ngày 4-12-2021 đến ngày 1-3-3022 đã phát hiện 93 mẫu nhiễm biến thể Omicron (chiếm tỷ lệ hơn 85%). Biến thể Omicron đã ghi nhận ở 20/30 quận, huyện. Trong đó, biến thể phụ BA.2 chiếm tới 87% tổng số các mẫu phát hiện biến thể Omicron (biến thể phụ BA.2 có khả năng lây lan nhanh hơn 1,5 lần biến thể gốc BA.1 và có khả năng tránh tác động miễn dịch của các loại vaccine hiện tại hơn biến thể gốc BA.1 khoảng 30%).

leftcenterrightdel
Tiêm vaccine ngừa Covid-19 cho nhân viên y tế tại Bệnh viện Phụ sản Trung ương. Ảnh: NA LÊ 

Đánh giá về diễn biến tình hình dịch Covid-19 tại Thủ đô, Giám đốc Sở Y tế TP Hà Nội Trần Thị Nhị Hà cho rằng, hiện biến chủng Omicron là chủng lưu hành chính tại Hà Nội. Do đó, dự báo trong thời gian tiếp theo, số ca Covid-19 có thể tiếp tục tăng cao. Dù số ca mắc tăng nhanh thời gian qua nhưng các mục tiêu cốt lõi của hoạt động phòng, chống dịch, gồm: Kiểm soát tỷ lệ tử vong, chuyển nặng; số mắc không vượt quá năng lực tiếp nhận của hệ thống vẫn được bảo đảm, phù hợp với tinh thần thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19.

Còn tại TP Hồ Chí Minh, qua xét nghiệm tầm soát ngẫu nhiên 119 trường hợp mắc Covid-19, ghi nhận 103 người nhiễm biến chủng Omicron, chiếm 86%. Qua giải mã trình tự gen 67 mẫu, ghi nhận có 24 trường hợp nhiễm biến thể BA.1 và 43 trường hợp nhiễm biến thể BA.2. Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cũng cho rằng, số ca mắc Covid-19 trong thời gian gần đây tăng lên chủ yếu do biến thể mới BA.2 của Omicron. Biến chủng BA.2 này lây lan nhanh hơn nhưng ít làm tăng mức độ bệnh nặng.

Theo báo cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), BA.2 đã được ghi nhận tại hơn 80 quốc gia trên thế giới. Sở dĩ BA.2 được gọi là “biến thể tàng hình” vì nó không chứa đột biến đặc trưng của biến chủng Omicron nên cần phải xem xét kỹ càng kết quả xét nghiệm người nhiễm biến chủng này bằng phương pháp RT-PCR. Các nghiên cứu khoa học cho thấy, BA.2 khác với BA.1 khi có sự thay đổi về axit amin trong protein gai và các protein khác, khiến BA.2 có lợi thế tăng trưởng hơn BA.1 và không gây triệu chứng nghiêm trọng hơn, song lây nhanh hơn. Đồng thời, các nhà khoa học cũng ghi nhận một số ca tái nhiễm BA.2 sau khi nhiễm BA.1, tức là mắc Omicron 2 lần.

Ngoài ra, miễn dịch tự nhiên từ BA.1 đủ mạnh để chống BA.2. Đề cập các biện pháp ứng phó khi số ca mắc tăng nhanh do biến thể phụ BA.2 của Omicron, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho rằng, hiện nay, vaccine vẫn là biện pháp đặc biệt hiệu quả trong giảm mức độ bệnh nặng, ca tử vong và nhập viện, kể cả với biến chủng Omicron. Do tỷ lệ bao phủ vaccine cao trên phạm vi toàn quốc, đặc biệt là đã có sự chăm sóc đối tượng nguy cơ cao, nên tỷ lệ tử vong/số ca mắc trên phạm vi toàn quốc đã giảm sâu trong thời gian qua.

Về các biện pháp trong thời gian tới, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long đề nghị các địa phương tăng cường và hoàn thành tiêm mũi 3, mũi nhắc lại vaccine ngừa Covid-19 trong tháng 3 này. Việc tiêm mũi 3 rất quan trọng, đặc biệt là với biến thể phụ BA.2 của Omicron. Bởi mũi 3 làm giảm số ca mắc nặng, ca tử vong. Một số địa phương đã tiêm mũi 3 đạt tỷ lệ 100%. Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cũng đề nghị các địa phương tiếp tục triển khai các biện pháp ưu tiên quản lý, bảo vệ nhóm đối tượng nguy cơ cao; đồng thời tăng cường năng lực cách ly, chăm sóc, điều trị, quản lý người mắc Covid-19 tại nhà, chỉ nhập viện khi có các dấu hiệu nặng.

Các chuyên gia dịch tễ học cũng đưa ra lưu ý, người dân không quá lo lắng với biến thể Omicron nói chung và biến thể phụ BA.2 nói riêng. Trong thời điểm hiện nay, người dân nên đọc những thông tin chính thống từ cơ quan chuyên môn, tránh tìm hiểu những thông tin sai lệch, gây hoang mang dư luận. Điều quan trọng nhất là dù biến thể nào thì mọi người vẫn nên tuân thủ tuyệt đối thông điệp 5K của Bộ Y tế, đeo khẩu trang, hạn chế tụ tập đông người và tiêm vaccine đầy đủ để bảo vệ sức khỏe của bản thân, gia đình.

DIỆP CHÂU