Hà Nội tái cấu trúc 293 thủ tục hành chính giúp tiết kiệm hơn 1.650 tỷ đồng mỗi năm

Tiết kiệm hơn 1.650 tỷ đồng mỗi năm, hướng tới 100% dịch vụ công trực tuyến toàn trình

Theo UBND thành phố Hà Nội, thời gian qua, mặc dù 100% (2.149/2.149) TTHC thuộc thẩm quyền giải quyết của Thành phố đã được cung cấp dưới hình thức dịch vụ công trực tuyến; tỷ lệ hồ sơ tiếp nhận trực tuyến hiện đạt xấp xỉ 100%, góp phần ước tính tăng năng suất tiếp nhận và giảm khoảng 40% thời gian chờ đợi tại bộ phận một cửa, tuy nhiên, tỷ lệ hồ sơ được xử lý theo hình thức trực tuyến toàn trình mới đạt 68,7%.

Thực tế này cho thấy mức độ thuận tiện mà người dân, doanh nghiệp cảm nhận được chưa tương xứng với tiềm năng và kỳ vọng đặt ra đối với chuyển đổi số trong giải quyết TTHC. Nguyên nhân chủ yếu do yêu cầu về chứng thực hoặc phải nộp bản chính, còn đặt nặng về tiền kiểm, dẫn đến chi phí tuân thủ còn cao, người dân vẫn còn phải đi lại nhiều.

Bên cạnh đó, biểu mẫu điện tử tương tác đã được cấu hình nhưng còn nhiều trường thông tin chưa được đồng bộ dữ liệu tự động do hạn chế về liên thông, kết nối, người dân vẫn phải mất nhiều thời gian để kê khai. Một số dịch vụ công trực tuyến, dù chưa đủ điều kiện về pháp lý và kỹ thuật để cung cấp trực tuyến toàn trình, nhưng cũng cần được tái cấu trúc ngay để thực hiện thuận tiện và tối ưu hơn; tạo đòn bẩy để đưa 100% lên toàn trình.

Thông qua việc rà soát, đánh giá toàn diện và tái cấu trúc quy trình giải quyết TTHC, các vấn đề nêu trên đã từng bước được Thành phố giải quyết căn bản, theo đó chi phí tuân thủ TTHC giảm (từ khoảng 2.306 tỷ đồng/năm xuống còn khoảng 654 tỷ đồng/năm), tương đương tiết kiệm 1.652 tỷ đồng mỗi năm (71,64%). 72 loại thành phần hồ sơ đã được cắt giảm hoặc thay thế hoàn toàn bằng dữ liệu điện tử, hạn chế tối đa việc người dân, doanh nghiệp phải chuẩn bị, sao chụp, công chứng, chứng thực.

Cũng theo UBND thành phố Hà Nội, 95 TTHC được chuyển từ yêu cầu nộp bản sao chứng thực sang bản sao điện tử thông thường (trên cơ sở đánh giá rủi ro pháp lý ở mức thấp, qua đó giảm áp lực cho hoạt động chứng thực, đồng thời tiết kiệm thời gian, chi phí đi lại). Bên cạnh đó, hơn 15,1 triệu giờ đi lại mỗi năm của người dân và doanh nghiệp được cắt giảm nhờ việc chuyển đổi từ mô hình giải quyết trực tiếp sang trực tuyến toàn trình thực chất. Đến nay, 293/293 TTHC đã được xác định đủ điều kiện và sẽ được áp dụng đồng bộ theo phương án tái cấu trúc kể từ ngày 1-1-2026.

Công dân làm thủ tục hành chính tại Trung tâm phục vụ hành chính công thành phố Hà Nội.

Theo Nghị quyết số 77/2025/NQ-HĐND ngày 27-11-2025 của Hội đồng nhân dân Thành phố, người dân, doanh nghiệp không phải nộp phí, lệ phí khi thực hiện TTHC (trừ phí thẩm định hồ sơ theo quy định). Thành phố hỗ trợ 100% chi phí chuyển trả kết quả giải quyết TTHC; 100% kết quả điện tử được trả về tài khoản của cá nhân, tổ chức trên Cổng Dịch vụ công quốc gia và ứng dụng iHanoi.

Đến thời điểm hiện tại, người dân, doanh nghiệp có thể thực hiện TTHC ngay tại nhà, không còn tình trạng nộp hồ sơ trực tuyến nhưng vẫn phải đến cơ quan nhà nước để đối chiếu, bổ sung giấy tờ. Đối với các thành phần hồ sơ đã được chuyển sang hình thức bản sao điện tử thông thường, cá nhân, tổ chức không bắt buộc phải thực hiện chứng thực, đồng thời tự chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính chính xác của tài liệu cung cấp. Nhờ đó, các chi phí ngoài phí, lệ phí như chi phí đi lại, in ấn, chứng thực, chi phí dịch vụ khác và chi phí thời gian chờ đợi, chi phí cơ hội bị mất được cắt giảm mạnh.

Việc cải cách TTHC của Hà Nội thể hiện rõ nhất ở những thủ tục phát sinh nhiều hồ sơ như đất đai, xây dựng, y tế, tư pháp, lao động - việc làm, đầu tư. Tiêu biểu như đối với 25 TTHC lĩnh vực đất đai có phát sinh nghĩa vụ tài chính, trước đây người dân phải đi lại ít nhất 6 lần (12 lượt), nay toàn bộ quy trình đã được thực hiện từ xa; thông báo nghĩa vụ tài chính được gửi điện tử qua iHanoi và tài khoản dịch vụ công; chứng từ thanh toán trực tuyến được tự động đồng bộ, người dân không phải nộp lại bất kỳ giấy tờ nào.

Thủ tục xác nhận điều kiện nhà ở để mua nhà ở xã hội cũng được rút gọn từ 2 biểu mẫu, 4 lượt đi lại xuống còn 1 biểu mẫu điện tử duy nhất, thực hiện toàn trình. Thủ tục thực hiện, điều chỉnh, thôi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội sau tái cấu trúc đã giảm đáng kể thời gian, công sức đi lại của người cao tuổi, mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc, người cao tuổi không còn phải đến trực tiếp, giảm 8 giờ di chuyển và chờ đợi...

Chuyển mạnh sang quản lý dựa trên dữ liệu, nâng cao trải nghiệm người dân và doanh nghiệp

Việc tái cấu trúc TTHC thúc đẩy mạnh mẽ sự chuyển đổi từ tư duy quản lý dựa trên hồ sơ giấy, tiền kiểm sang quản lý dựa trên dữ liệu, hậu kiểm và trách nhiệm pháp lý. Áp lực tiếp nhận hồ sơ trực tiếp tại bộ phận một cửa được giảm đáng kể, tạo điều kiện để đội ngũ cán bộ, công chức tập trung vào thẩm định nội dung, nâng cao chất lượng giải quyết thủ tục hành chính.

Thành phố Hà Nội đã xác định rõ 23 cơ sở dữ liệu quốc gia, chuyên ngành và của các cơ quan cần kết nối, tạo nền tảng triển khai nguyên tắc “một lần khai báo, nhiều lần sử dụng”, phục vụ hiệu quả việc xây dựng chính quyền số, đô thị thông minh trong giai đoạn tới.

Việc tái cấu trúc TTHC góp phần nâng cao rõ rệt trải nghiệm thực tế của người dân, doanh nghiệp khi sử dụng dịch vụ công; qua đó củng cố niềm tin của xã hội đối với nỗ lực cải cách hành chính của chính quyền Thành phố, tạo sự đồng thuận và sẵn sàng tham gia dịch vụ công trực tuyến, thúc đẩy chuyển đổi số bền vững.

Theo lãnh đạo UBND thành phố Hà Nội, kết quả tái cấu trúc 293 TTHC là bước chuyển quan trọng từ cải cách “trên giấy” sang cải cách “đo được - dùng được - tiết kiệm thật”. Đây không phải là điểm kết thúc, mà là điểm khởi đầu cho giai đoạn cải cách sâu rộng hơn, trong đó thành phố Hà Nội sẽ tiếp tục mở rộng tái cấu trúc đối với các lĩnh vực còn “nghẽn”, còn chi phí tuân thủ cao, lấy dữ liệu làm nền tảng, lấy hậu kiểm và trách nhiệm pháp lý làm phương thức quản lý chủ đạo, hướng tới xây dựng nền hành chính hiện đại, minh bạch, hiệu quả, phục vụ ngày càng tốt hơn người dân và doanh nghiệp Thủ đô.

VĂN DUYÊN